Η σύνδεση μεταξύ της υγείας του εντέρου και του εγκεφάλου είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά και πολυσυζητημένα θέματα στη σύγχρονη διατροφή, αν και μπορεί να προκαλεί σύγχυση. Ποιος είναι υπεύθυνος για τη γενικότερη υγεία, το έντερο ή ο εγκέφαλος; Πώς ακριβώς αλληλοεπιδρούν; Και, τελικά, πώς μπορούμε να τροφοδοτήσουμε τον εγκέφαλό μας για να αισθανόμαστε καλύτερα; Αυτές οι ερωτήσεις αποτελούν τον πυρήνα ενός βιβλίου από την κλινική διατροφολόγο Stephanie Moore, με τίτλο Eat Your Brain Happy, το οποίο εξερευνά τη σχέση ανάμεσα στη διατροφή και την ψυχική μας υγεία.
Η σύνδεση αυτή είναι αμφίδρομη και πραγματικά εκπληκτική
Τα μικρόβια του εντέρου, τα οποία ζουν στον πεπτικό μας σωλήνα, έχουν άμεση επίδραση στην ψυχική μας κατάσταση. Όταν αυτά τα μικρόβια τρέφονται σωστά με φυτικές τροφές, ίνες και πολυφαινόλες, παράγουν ενώσεις που ταξιδεύουν μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου στον εγκέφαλο, ενισχύοντας τη λειτουργία του και επηρεάζοντας τη διάθεσή μας. Αν το μικροβίωμα του εντέρου δεν τροφοδοτείται σωστά, μπορεί να προκύψουν προβλήματα όπως άγχος, κατάθλιψη ή ημικρανίες.
Αλλά δεν είναι μόνο το έντερο που επηρεάζει τον εγκέφαλο. Όταν είμαστε αγχωμένοι ή καταπιεσμένοι, τα χημικά σήματα από τον εγκέφαλο κατευθύνονται προς το έντερο, προκαλώντας πεπτικές διαταραχές και ακόμη και απώλεια όρεξης. Είναι αυτός ο λόγος που το άγχος και η κατάθλιψη συχνά προκαλούν προβλήματα με το πεπτικό μας σύστημα, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Έτσι, ο εγκέφαλος και το έντερο αλληλοεπιδρούν συνεχώς και η υγεία του καθενός επηρεάζει το άλλο.
Διατροφή και ψυχική υγεία
Η διατροφή έχει κρίσιμο ρόλο στην ψυχική υγεία, αφού οι τροφές που καταναλώνουμε μπορούν να ενισχύσουν ή να επιδεινώσουν την κατάσταση του εντέρου μας και, κατ' επέκταση, του εγκεφάλου μας. Όταν είμαστε ψυχικά αδύναμοι ή καταβεβλημένοι, συχνά στρεφόμαστε σε τροφές που μας προσφέρουν άμεση ικανοποίηση, όπως ζάχαρη και επεξεργασμένα τρόφιμα, τα οποία όμως δεν προσφέρουν καμία θρεπτική αξία και βλάπτουν το μικροβίωμα του εντέρου. Αντιθέτως, τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, πολυφαινόλες και καλά λιπαρά ενισχύουν την υγεία του εντέρου, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται η διάθεση και η ψυχική μας ευεξία.
Το βιβλίο της Stephanie Moore, Eat Your Brain Happy, αναφέρεται στην επιστημονική βάση αυτής της αμφίδρομης σχέσης και προσφέρει χρήσιμες συμβουλές για το πώς να τροφοδοτήσουμε το μικροβίωμα του εντέρου μας με τρόφιμα που ενισχύουν τη λειτουργία του εγκεφάλου. Κάποιες από τις πιο σημαντικές τροφές που συνιστά είναι τα φυλλώδη λαχανικά, τα φρούτα, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα προβιοτικά τρόφιμα και οι τροφές πλούσιες σε πολυφαινόλες, όπως τα κόκκινα φρούτα, τα μούρα και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
Η πραγματική πρόκληση για τους περισσότερους είναι το πώς να αλλάξουν τις διατροφικές τους συνήθειες, ειδικά όταν η κατανάλωση τροφών που προσφέρουν άμεση ικανοποίηση είναι τόσο ελκυστική. Ωστόσο, όπως αναφέρει η Moore, το να κατανοήσουμε την επίδραση της διατροφής στην ψυχική μας υγεία είναι το πρώτο βήμα για να κάνουμε καλύτερες επιλογές, όπως η μείωση της κατανάλωσης ζάχαρης και η ενσωμάτωση περισσότερων θρεπτικών τροφών στη διατροφή μας.
Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι μόλις καταφέρουμε να ισχυροποιήσουμε το μικροβίωμα του εντέρου και να εξισορροπήσουμε την επικοινωνία μεταξύ εντέρου και εγκεφάλου, οι επιθυμίες για ανθυγιεινές τροφές μειώνονται, και η διάθεση βελτιώνεται σημαντικά.
Είναι ξεκάθαρο πως η σύνδεση μεταξύ της υγείας του εντέρου και του εγκεφάλου είναι πιο σημαντική από ποτέ. Όλοι επωφελούνται από μια ισχυρή και ισορροπημένη διατροφή που υποστηρίζει αυτή τη σχέση, με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε καλύτερα, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά.
