Το να νιώθουμε πού και πού λίγο στρες είναι απολύτως φυσιολογικό, και σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί μάλιστα να είναι και ωφέλιμο σε μικρές δόσεις. Όταν όμως το άγχος γίνεται μόνιμο, τότε αρχίζει να επηρεάζει σοβαρά την υγεία μας.
Ο βασικός «ένοχος» εδώ είναι η κορτιζόλη, η ορμόνη του στρες. Η κορτιζόλη αυξάνεται όταν αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις ή αντιλαμβανόμαστε μια απειλή. Το σώμα μας είναι φτιαγμένο ώστε να την απελευθερώνει όταν χρειάζεται, αλλά το πρόβλημα ξεκινά όταν τα επίπεδά της παραμένουν σταθερά αυξημένα. Αυτό μπορεί να επηρεάσει την ανοσία, τον ύπνο και τη διάθεση.
Για να καταλάβουμε πόσο επιβαρυντική μπορεί να είναι η υπερβολική κορτιζόλη, αρκεί να σκεφτούμε κάτι που εξηγεί ο ειδικός στην υγιή γήρανση Dr. Vicente Mera: «Η κορτιζόλη μπορεί να καταστείλει το ανοσοποιητικό τόσο δραστικά όσο οι θεραπείες που δίνουμε σε μεταμοσχευμένους ασθενείς ή σε άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα», γράφει στο βιβλίο του Young At Any Age. Μάλιστα, μπορεί ακόμα και να “ξυπνήσει” κρυμμένες λοιμώξεις ή άλλες παθήσεις.
Και δεν είναι μόνο η κορτιζόλη που επηρεάζει την ευεξία μας. Τα χαμηλά επίπεδα ορμονών όπως οι ενδορφίνες και η σεροτονίνη, που μας κάνουν να νιώθουμε χαρά και ευφορία, μπορούν επίσης να επηρεάσουν πολύ τη διάθεσή μας. Άρα, για να νιώσουμε πραγματικά καλύτερα, πρέπει να ρίξουμε την κορτιζόλη και να αυξήσουμε τη σεροτονίνη και τις ενδορφίνες.
Πώς ρίχνεις την κορτιζόλη, εύκολα;
Ευτυχώς, υπάρχουν μερικές πολύ απλές καθημερινές συνήθειες που μπορούν να το πετύχουν αυτό. Και όχι, δεν είναι μόνο ο διαλογισμός, αν και έχει προφανώς τα οφέλη του. Oι σωματικές δραστηριότητες όπως η κολύμβηση μπορούν να είναι ακόμη πιο αποτελεσματικές στην μείωση της κορτιζόλης, ειδικά για όσους βρίσκουν δύσκολο ή αγχωτικό τον διαλογισμό. Αν δηλαδή το να κάθεσαι ήσυχη με τα μάτια κλειστά σου φαίνεται βασανιστικό, τότε μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.
Γι’ αυτό και η κίνηση λειτουργεί πολύ καλά. Η άσκηση προσφέρει έναν πιο εύκολο τρόπο αποφόρτισης, χωρίς να πρέπει κάποιος να καταπιεστεί για να "ηρεμήσει" το μυαλό του. Είναι μια πιο φυσική διέξοδος από τις αγχωτικές σκέψεις, σε αντίθεση με τον διαλογισμό που απαιτεί ενεργή προσπάθεια συγκέντρωσης.
Πάμε λοιπόν να δούμε πέντε εύκολες δραστηριότητες που μπορείς να βάλεις στην καθημερινότητά σου για να πετύχεις ακριβώς αυτό.
1. Γέλιο
Η καλύτερη άμυνα απέναντι στις δυσκολίες είναι το χιούμορ. Το να αντιμετωπίζεις τη ζωή με χιούμορ δεν είναι μόνο διασκεδαστικό, αλλά μειώνει και την κορτιζόλη, ενώ ενισχύει ουσίες με αντιφλεγμονώδη δράση. Οπότε ναι, βάλε την αγαπημένη σου ρομαντική κομεντί ή βγες για καφέ με την παρέα σου, το γέλιο ανεβάζει τη σεροτονίνη και τις ενδορφίνες και είναι κυριολεκτικά φάρμακο.
2. Επαφή με τη φύση
Η καθιστική ζωή σε εσωτερικούς χώρους δεν βοηθά στην παραγωγή ορμονών ευεξίας. Έρευνες δείχνουν ότι όσοι κάθονται πάνω από 8 ώρες τη μέρα έχουν 65% περισσότερες πιθανότητες να νιώθουν διαρκή κόπωση και μεταπτώσεις στη διάθεση. Η πρότασή της; Η ιαπωνική πρακτική shinrin yoku, ή αλλιώς “λουτρό στο δάσος”. Μια βόλτα στη φύση για 20 λεπτά μπορεί να μειώσει την κορτιζόλη κατά 16% και να χαρίσει ψυχική ηρεμία. Και όχι, δε χρειάζεται να πας σε βουνό, ακόμα και μια βόλτα στη γειτονιά, παρατηρώντας τα δέντρα και τη φύση γύρω σου, μπορεί να κάνει θαύματα.
3. Μαύρη σοκολάτα
Ναι, καλά διάβασες: η μαύρη σοκολάτα είναι επιστημονικά αποδεδειγμένος ενισχυτής διάθεσης. Δεν είναι μόνο νόστιμη, βοηθά και στην απελευθέρωση ενδορφινών, των λεγόμενων “ορμονών της χαράς”. Στόχευσε σε 1-2 κομμάτια (30-60γρ.) σοκολάτας με τουλάχιστον 85% κακάο την ημέρα.
4. Διατάσεις
Κάθε είδους ήπια, συνειδητή κίνηση βοηθά στη μείωση του στρες, και οι διατάσεις δεν αποτελούν εξαίρεση. Σήκω, τέντωσε τα χέρια σου. Η ίδια σημειώνει πως ακόμη και η υιοθέτηση μιας δυναμικής στάσης σώματος μπορεί να μειώσει την κορτιζόλη. Οι διατάσεις χαλαρώνουν τους μύες και παράλληλα λειτουργούν αγχολυτικά.
5. Κολύμβηση
Η κολύμβηση θεωρείται μία από τις καλύτερες ασκήσεις για σώμα, μυαλό και διάθεση. Μελέτη της Mayo Clinic έδειξε ότι μειώνει την κορτιζόλη κατά 30% και βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου. Είναι χαμηλής έντασης, φιλική για το σώμα, βοηθά στην κυκλοφορία του αίματος και προσφέρει αίσθηση χαλάρωσης.
Αν δεν είσαι fan του διαλογισμού, μην ανησυχείς, υπάρχουν κι άλλοι, εξίσου απολαυστικοί τρόποι να χαλαρώσεις και να φροντίσεις τον εαυτό σου. Άλλωστε, ένα κομμάτι σοκολάτας, μια βόλτα ή ένα καλό γέλιο ίσως να είναι τελικά όλα όσα χρειάζεσαι για να φτιάξεις τη μέρα σου.