Τρεις χαρακτήρες, απλοί μέσα στον παραλογισμό μιας μοναχικής πόλης. Μια δραματική αστυνομική ιστορία που γίνεται μαύρη κωμωδία. Καταστάσεις καθημερινότητας που ανατρέπονται συνεχώς και παραμένουν μέχρι το τέλος ανοιχτές και απρόβλεπτες. Κι ένας σκηνοθέτης που ξέρει τι ψάχνει, αλλά αφήνει τον θεατή να το ανακαλύψει μόνος του.
Ο «Άδικος Κόσμος» κέρδισε, απολύτως δίκαια, τα βραβεία σκηνοθεσίας και ανδρικής ερμηνείας (Καφετζόπουλος) στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν.
Συνεχίζοντας την προβληματική της «Ακαδημίας Πλάτωνος» ο Φίλιππος Τσίτος δίνει στον Αντώνη Καφετζόπουλο ένα ακόμη καταπληκτικό ρόλο: Βαριεστημένος αστυνομικός ανακριτής αρχίζει ξαφνικά να αθωώνει, τον ένα μετά τον άλλο, τους μικροκακοποιούς που προσάγονται στο απρόσωπο τμήμα του.
Αυτοί κάθονται απέναντί του κι αυτός τους ακούει, εκμαιεύοντας τα ελαφρυντικά που ούτε κι οι ίδιοι είχαν φανταστεί. Μετά απλώς πετάει τον φάκελο πάνω στη ντουλάπα.
Γιατί; Έχει αποφασίσει να γίνει δίκαιος; Θέλει να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία σε κάθε φτωχοδιάβολο που παρανόμησε από ανάγκη; Μπορεί και ναι, μπορεί και όχι. Το σίγουρο είναι ότι βαριέται, ότι είναι μόνος κι ότι δεν τον ενδιαφέρει παρά να φτιάχνει, με παπιέ μασέ, μεγάλα φανταστικά τοπία. Η έννοια του Νόμου τον έχει καταβάλει.
Επίσης δεν το έχει σε τίποτε να παρανομήσει και ο ίδιος. Για την ακρίβεια σχεδιάζει μια ληστεία με τον συνάδελφό του στο τμήμα (λιτός και αστείος ο πάντα εξαιρετικός Χρήστος Στέργιογλου), η οποία όπως στραβώνει και καταλήγει σε ένα φόνο. Εξαφανίζουν γρήγορα το πτώμα σε μια υπέροχη κωμικοτραγική σκηνή, αλλά χάνουν τα λεφτά που πήγαν να κλέψουν.
Τότε στη δράση εισβάλει μια γυναίκα. Είναι η μόνη μάρτυρας. Αυτή που κρατάει πια τον αστυνομικό. Αυτή που μπορεί να τον καταδικάσει ή να τον αθωώσει.
Υπέροχη η Θεοδώρα Τζίμου προκαλεί την κάμερα, υπονομεύει τα κλισέ και ισορροπεί ανάμεσα στο σεξ απίλ και την μοναξιά μιας λιγομίλητης ύπαρξης. Ονειρεύεται κι αυτή ένα «άλλο κόσμο», παλεύει με φαντάσματα του παρελθόντος της και κάνει άθλιες δουλειές για ένα κομμάτι ψωμί.
Γύρω τους η Αθήνα δεν θυμίζει σε τίποτε την πόλη που ξέρουμε. Ο Τσίτος την έχει ξαναφτιάξει- όπως και στην «Ακαδημία Πλάτωνος»- ταιριάζοντάς την απόλυτα στην αισθητική της ταινίας του κι όχι σε ένα υποτιθέμενο ρεαλισμό.
Είναι μια Αθήνα άδεια, με ελάχιστο κόσμο, με κενούς χώρους, με σκοτεινές γωνιές, και έντονα τα σημάδια της οικονομικής κρίσης, που συχνά θυμίζει τα τοπία του Φιλανδού Άκι Καουρισμάκι.
Σε αυτό το τοπίο λοιπόν θα πρέπει να συναντηθούν οι δυο ασύμπτωτοι κεντρικοί χαρακτήρες της ταινίας. Θα πρέπει να βρουν μια κοινή γλώσσα και θα πρέπει να χαρτογραφήσουν την διαδρομή ενός παράξενου ερωτικού ταξιδιού. Θα τα καταφέρουν;
Ακούγεται απλό, αλλά όπως θα διαπιστώσετε, δεν είναι καθόλου, αφού τα πάντα σ΄ αυτή την ταινία κινούνται κάπου «στο ανάμεσα»: Ανάμεσα στην κωμωδία και το δράμα, ανάμεσα στο κοινωνικό σχόλιο και στον χλευασμό του, ανάμεσα στην σοβαρότητα και την πλάκα.
Δείτε τον έτσι λοιπόν τον «Άδικο Κόσμο» και μην τον αδικήσετε περιμένοντας κάτι προκάτ ή προσπαθώντας να ερμηνεύσετε τα «γιατί» ενός αναπάντεχου γέλιου ή μιας αναπάντεχης συγκίνησης.
Και κυρίως μην παραξενευτείτε αν γελάσετε στην πιο δραματική του σκηνή, ή αν κλάψετε την ώρα που κανονικά (και τι σημαίνει κανονικά βέβαια;) θα έπρεπε να γελάσετε. Εγώ έτσι έκανα. Και ήταν τέλεια.
Είναι από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες των τελευταίων χρόνων.
Ορέστης Ανδρεαδάκης
