Πόσες φορές σας έτυχε να πάει κάτι στραβά στη δουλειά, σε μια σχέση και να καταφύγετε στο κινητό ή στο shopping; Αποφεύγετε με άλλα λόγια να βιώσετε τη στεναχώρια ή την απογοήτευσή σας και προτιμάτε να ξεδίνετε σε κάτι που συνήθως δεν σας κάνει καλό.
Αυτά είναι ό,τι ονομάζουν οι ψυχολόγοι «συναισθηματικά υποκατάστατα».
Η ψυχολόγος Σμαράγδα Χρηστάκη μιλώντας στο Όλα για τη ζωή μας εξήγησε ακριβώς τι είναι τα συναισθηματικά υποκατάστατα:
«Οι άνθρωποι που ψάχνουν αυτά τα δεκανίκια… Σίγουρα πυροδοτούνται πιο εύκολα αυτά σε δύσκολες στιγμές τους. Αυτά τα δεκανίκια είναι μια ένδειξη ότι έχουμε ένα έλλειμμα στη διαχείριση, δηλαδή δυσκολευόμαστε πολύ να διαχειριστούμε το συναίσθημά μας, καταστάσεις στρεσογόνες ή πιεστικές στη ζωή μας.
Δεν έχει να κάνει με αποτυχία ή επιτυχία, έχει να κάνει με ελλιπή διαχείριση του συναισθήματος. Όταν έχεις έλλειψη στη διαχείριση, την έχεις σε όλους τους τομείς τους συναισθηματικούς. Δεν είναι απαραίτητο να μας συμβεί κάτι πολύ άσχημο. Και η ένταση στη χαρά μπορεί να το φέρει αυτό», συμπληρώνει.
Το συναισθηματικό φαγητό είναι από τα πιο επικίνδυνα υποκατάστατα γιατί οδηγεί στην υπερφαγία και την αύξηση του βάρους.
Τι μπορείς να κάνεις για να το περιορίσεις;
1. Αρχικά αναγνώρισε το πρόβλημα. Είναι η μισή λύση να παραδεχτείς ότι τρως όταν είσαι στεναχωρημένος. Εφόσον αντιληφθείς ξεκάθαρα τι σου συμβαίνει έχεις κάνει τον μισό δρόμο για να σταματήσεις.
2. Απόσπαση προσοχής με άλλες δραστηριότητες. Από τη στιγμή λοιπόν που έχεις αντιληφθεί ότι δεν είναι πραγματική πείνα, επιτόπου κάνε κάτι άλλο. Καλύτερα να βγεις μία βόλτα ή να κάνεις κάποια δουλειά στο σπίτι ή ακόμα και να μιλήσεις στο τηλέφωνο.
3. Διώξε τα τρόφιμα που είναι πειρασμοί. Είναι το παγωγό; Η σοκολάτα; Τα τσιπς; Μην τα βάζεις στο σπίτι σου. Στην ανάγκη μάσα ένα καρότο την ώρα που θέλεις οπωσδήπτε να φας κάτι. Είναι γλυκερό, θα σου πάρει ώρα να το μασήσεις και θα βοηθήσει να πας παρακάτω.
4. Αν ενδώσεις τελικά στον πειρασμό κάντο συνειδητά. Αυτό σημαίνει όχι στο πόδι, όχι μπροστά στην τηλεόραση και όχι γρήγορα. Βάλε ένα μπολ παγωτό και κάθισε κανονικά σαν άνθρωπος στο τραπέζι και φάε αργά αργά ώστε να δώσεις στον εγκέφαλό σου τον χρόνο να ρίξει τα επίπεδα του στρες.
