Από την ΑΛΕΞΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ
Ένας νωθρός θυρεοειδής αδένας μπορεί πραγματικά να συμβάλει στη συσσώρευση περιττών κιλών. Έρευνες έχουν δείξει ότι ένας εντυπωσιακός αριθμός ανθρώπων (κυρίως γυναίκες) παρουσιάζουν διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα, πολλές φορές, μάλιστα, χωρίς να το γνωρίζουν.
Τι είναι τελικά ο θυρεοειδής;
Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένα όργανο σε σχήμα πεταλούδας που τυλίγεται γύρω από την τραχεία, η οποία βρίσκεται ακριβώς πίσω από το «μήλο του Αδάμ». Είναι ο μεγαλύτερος ενδοκρινής αδένας του σώματος και ο ρόλος του στα προβλήματα βάρους είναι σημαντικός, επειδή ελέγχει το σύνολο του μεταβολισμού μας. Όταν δεν λειτουργεί κανονικά, μπορεί να προκύψουν πολλά προβλήματα υγείας. Οι πιο συνηθισμένες διαταραχές του θυρεοειδή είναι: Ο υπερθυρεοειδισμός, ο οποίος προκαλείται από έναν υπερδραστήριο θυρεοειδή αδένα, που εκκρίνει μεγάλη ποσότητα θυρεοειδικών ορμονών, επιταχύνοντας έτσι το μεταβολισμό του σώματος. Ο υποθυρεοειδισμός, που προκαλείται από έναν υποδραστήριο θυρεοειδή αδένα, ο οποίος επιβραδύνει τις περισσότερες λειτουργίες του σώματος, νοητικές και σωματικές, και μπορεί να οδηγήσει στην απόκτηση επιπλέον κιλών.
Γιατί παίρνουμε βάρος όταν έχουμε υποθυρεοειδισμό;
Ως μεταβολικός θερμοστάτης, ο θυρεοειδής ελέγχει τη θερμοκρασία του σώματος, τα επίπεδα της ενέργειας και τη διαδικασία της ανάπτυξης στην παιδική ηλικία. Στέλνει χημικά μηνύματα μέσω των ορμονών σε κάθε κύτταρο, διατηρώντας τη θερμοκρασία του σώματος, τον καρδιακό παλμό και τη λειτουργία των οργάνων σε φυσιολογικά επίπεδα. Ένας υποδραστήριος θυρεοειδής, όμως, στέλνει λιγότερες ορμόνες, επιβραδύνοντας το μεταβολισμό, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να καίει λιγότερες θερμίδες. «Το βάρος που παίρνουμε λόγω του υποθυρεοειδισμού σχετίζεται με την κατακράτηση υγρών και όχι με τη συσσώρευση λίπους», λέει ο ενδοκρινολόγος-διαβητολόγος-κλινικός διαιτολόγος κ. Ανδρέας Θωμόπουλος. «Βέβαια, επειδή ο μεταβολισμός μας επιβραδύνεται, πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί με τις θερμίδες που καταναλώνουμε. Από τη στιγμή όμως που ο θυρεοειδής θα ρυθμιστεί από τον ενδοκρινολόγο, ο ασθενής δεν διαφέρει σε τίποτα από κάποιο άλλο άτομο που δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα θυρεοειδή».
Ανακαλύψτε τις αιτίες του υποθυρεοειδισμού
Οι πιο συχνές αιτίες είναι η γενετική προδιάθεση, το μολυσμένο περιβάλλον, οι υπερβολές ή ο αποκλεισμός ορισμένων τροφών από το διαιτολόγιό μας, συγκεκριμένα φάρμακα (όπως το λίθιο και η φαινιλοβουταζόνη) και το υπερβολικό στρες.
Τοξικό περιβάλλον
Η έκθεση στην ακτινοβολία, το φθόριο, ο υδράργυρος που απελευθερώνεται σταδιακά από το γκρίζου χρώματος αμάλγαμα των οδοντικών σφραγισμάτων, ο καπνός του τσιγάρου, τα πλαστικά, τα εντομοκτόνα και οι χλωριούχες συνθέσεις συμβάλλουν στην εκδήλωση υποθυρεοειδισμού. Προσοχή χρειάζεται στην εγκυμοσύνη, καθώς ακόμα και η μικρή έκθεση σε τοξικό περιβάλλον την περίοδο της κύησης μπορεί να σχετίζεται με προβλήματα θυρεοειδή που εμφανίζονται αργότερα στη ζωή του παιδιού.
Προσοχή στη διατροφή
Οι συνθετικές και οι γενετικά τροποποιημένες ορμόνες στο κρέας, τα γαλακτοκομικά, τα πουλερικά και τα αβγά μπορεί να εμποδίσουν την απελευθέρωση των ορμονών του θυρεοειδή. Τα προϊόντα σόγιας, επίσης, θεωρούνται ύποπτα για την πρόκληση διαταραχών σε άτομα που διατρέχουν ήδη αυξημένο κίνδυνο, όπως άλλωστε και η έλλειψη σε βιταμίνες και μέταλλα (ιδίως σε βιταμίνες Α και Β, ψευδάργυρο, σίδηρο, σελήνιο και χαλκό) και σε πολυσακχαρώδη λιπαρά (άφθονα στα φασόλια σόγιας και το καλαμποκέλαιο). Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ακόμα και κάποια ωμά λαχανικά, όπως μπρόκολο, λαχανάκια Βριξελών, λάχανο και τα όμοιά τους, περιέχουν συστατικά που εμποδίζουν την καλή λειτουργία του θυρεοειδή. Για να απενεργοποιήσουμε τη δράση αυτών των συστατικών, αρκεί να μαγειρεύουμε ελαφρά τα συγκεκριμένα λαχανικά πριν τα καταναλώσουμε.
Ένοχο και το στρες
Οι ορμόνες του στρες, η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη, επηρεάζουν τη λειτουργία του θυρεοειδή, επιδρώντας στην ικανότητα του σώματος να μετατρέψει την ορμόνη Τ4 σε Τ3. Καθώς τα επίπεδα της Τ3 μειώνονται, το σώμα παράγει ακόμα περισσότερη αδρεναλίνη και κορτιζόλη για να επιταχύνει το μεταβολισμό, προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερο στρες και μειώνοντας ακόμα περισσότερο την Τ3.
Η σωστή θεραπεία
Η θεραπεία διαφέρει ανάλογα με την περίπτωση. Ο ενδοκρινολόγος είναι ο ειδικός γιατρός που θα σας δώσει την κατάλληλη για την περίπτωσή σας θεραπεία, η οποία συνήθως συνίσταται στη χορήγηση των θυρεοειδικών ορμονών που σας λείπουν και την αποφυγή συγκεκριμένων τροφών που επιδεινώνουν το πρόβλημα. Το πιθανότερο είναι ο γιατρός να σας συστήσει επίσης να κάνετε ένα υπερηχογράφημα θυρεοειδή και να ελέγχετε τακτικά το θυρεοειδή σας με αιματολογικές εξετάσεις.
Συμπτώματα υποθυρεοειδισμού
- Κούραση
- Επιπλέον βάρος
- Αρθρίτιδα
- Κατάθλιψη
- Κρύα άκρα
- Απώλεια μαλλιών
- Υψηλά επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων και επομένως αυξημένος κίνδυνος αθηροσκλήρωσης και καρδιακών επεισοδίων
Συχνότερος στις γυναίκες
Ο υποθυρεοειδισμός εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες. Αυξημένο κίνδυνο μάλιστα παρουσιάζουν όσες έγιναν πρόσφατα μητέρες, καθώς έχει υπολογιστεί ότι ποσοστό 4-7% των γυναικών αναπτύσσουν θυρεοειδή τους πρώτους μήνες μετά τη γέννα.
Συμπληρωματικές θεραπείες
Η καλή διατροφή, σε συνδυασμό με την τακτική άσκηση, θα βοηθήσει στην καλύτερη υγεία και στον έλεγχο του βάρους. Επίσης, η γιόγκα και η ρεφλεξολογία μπορούν να βοηθήσουν συμπληρωματικά, πάντα, βέβαια, με τη σύμφωνη γνώμη του ενδοκρινολόγου.
Γιόγκα
Συγκεκριμένες στάσεις της γιόγκα μπορούν να ενεργοποιήσουν έναν τεμπέλη θυρεοειδή και να διεγείρουν την κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή. Επιπλέον, η γιόγκα βοηθά στη μείωση του στρες και στη γενικότερη ευεξία του οργανισμού.
Ρεφλεξολογία
Η πίεση σε συγκεκριμένα σημεία απελευθερώνει τα μπλοκαρίσματα που εμποδίζουν την ενέργεια να κυκλοφορήσει, προκαλώντας πόνο και ασθένειες. Η ρεφλεξολογία βοηθά στην αποτοξίνωση των οργάνων, όπως τα νεφρά και το συκώτι, και ενεργοποιεί τους αδένες, συμπεριλαμβανομένων αυτών του θυρεοειδή.
Ελέγξτε τώρα τις ορμόνες σας
Ο υποθυρεοειδισμός εξελίσσεται αργά και μπορεί να παραμείνει για καιρό κρυφή ασθένεια. Όσο νωρίτερα όμως αντιληφθούμε το πρόβλημα, τόσο πιο αποτελεσματικά θα το αντιμετωπίσουμε. Οι εξετάσεις αίματος είναι ο πιο άμεσος τρόπος για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση τυχόν διαταραχών. «Οι βασικές αιματολογικές εξετάσεις για να μετρήσουμε τα επίπεδα των ορμον ών του θυρεοειδή», όπως επισημαίνει ο μικροβιολόγος δρ Νίκος Δούσης-Ρασσιάς, «είναι η μέτρηση της Τ3 (τριιωδοθυρονίνης), της Τ4 (θυροξίνης), της TSH (θυρεοειδοτρόπου ορμόνης) και των αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων. Μη φυσιολογική υψηλή τιμή στην TSH φανερώνει υποθυρεοειδισμό. Σε οριακές καταστάσεις, όμως, μπορεί η εξέταση των αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων να είναι θετική, ενώ οι τιμές των υπόλοιπων εξετάσεων φυσιολογικές». Καλό είναι για πιο πλήρες τσεκάπ, να εξετάζουμε τακτικά και τις ελεύθερες θυρεοειδικές ορμόνες (FT3 και FT4).
