Ο χειμώνας είναι προ των πυλών και η πιθανότητα, από δω και πέρα, να προσβληθείτε από κάποια ίωση είναι μεγάλη, αν σκεφτείτε ότι υπάρχουν τουλάχιστον 200 είδη ιών, που κυκλοφορούν ανάμεσά μας. Το μυστικό ωστόσο για να μείνετε υγιείς αυτόν το χειμώνα κρύβεται στην ενίσχυση του αμυντικού μηχανισμού σας. Διότι η τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος είναι η καλύτερη ασπίδα προστασίας απέναντι σε κάθε ιό, μικρόβιο και βακτηρίδιο που καραδοκούν την περίοδο αυτή να σας... ρίξουν στο κρεβάτι. Η θωράκιση λοιπόν του οργανισμού πρέπει να περιλαμβάνει σωστή διατροφή και κάποια μέτρα «ασφαλείας», που, αν τα τηρήσετε, μπορούν να προφυλάξουν και εσάς και τα μέλη της οικογένειάς σας από τις κακοτοπιές του χειμώνα.

Μέτρα κατά των ιώσεων: Οι ειδικοί συνιστούν...
Μην ξεχνάτε ότι το 50-80% των αναπνευστικών λοιμώξεων μεταδίδονται από χερούλια πόρτας, χειραψίες, ακουστικά τηλεφώνων και άλλα αντικείμενα που έχουν ακουμπήσει αυτοί που πάσχουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το γεγονός ότι το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ είχε πραγματοποιήσει έρευνα για το είδος των ιών που κυκλοφορούσαν στην Αθήνα, παίρνοντας ως βάση δείγματα από ακουστικά τηλεφωνικών θαλάμων.

Γι αυτό οι ειδικοί συνιστούν:

• Να μη χαιρετάτε διά χειραψίας ή να μη φιλάτε άτομα με γρίπη ή κρυολόγημα.
• Να πλένετε, τώρα τον χειμώνα, συχνά και καλά τα χέρια σας.
• Να μην τηλεφωνείτε με το στόμα κολλημένο στο ακουστικό.

Να θυμάστε...
Το κάπνισμα σας κάνει πιο ευάλωτους σε οποιαδήποτε μορφή ασθένειας, αφού μειώνει τις αντιστάσεις του οργανισμού. Επιπλέον, η νικοτίνη «κλέβει» από τον οργανισμό ένα σημαντικό ποσοστό από τη βιταμίνη C. Αντίθετα με τη γενική αντίληψη, τον χειμώνα πρέπει κανείς να πίνει εξίσου μεγάλες ποσότητες νερού, όπως το καλοκαίρι, επειδή οι εναλλαγές της θερμοκρασίας αυξάνουν τις ανάγκες του σώματος σε νερό.

Προσοχή: πεντάλογος χωρίς αντιβίωση
Η γρίπη, τα κρυολογήματα και οι διάφορες ασθένειες που προέρχονται από ιογενείς λοιμώξεις, δεν χρειάζονται αντιβιοτικό, για να θεραπευτούν. Οι ιοί που τις προκαλούν δεν επηρεάζονται από τα αντιβιοτικά, που σε αυτές τις περιπτώσεις το μόνο που κάνουν είναι να επιβαρύνουν τον οργανισμό με άχρηστες χημικές ουσίες. Η αντιβίωση χρειάζεται μόνο στην περίπτωση που οι ιώσεις ακολουθούνται από μικροβιακές λοιμώξεις. Αυτό όμως θα το κρίνει ο γιατρός, ο οποίος θα υποδείξει και το είδος της θεραπείας. Οσοι αθλούνται προσβάλλονται λιγότερο από ιώσεις. Το περπάτημα, το βόλεϊ, το μπάσκετ, το ποδήλατο, το κολύμπι, βοηθούν για την ομαλή ροή της ενέργειας σε όλο το σώμα και ενισχύουν τις άμυνες του οργανισμού. Σε πρόσφατη μελέτη που εκπονήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Σαουθάμπτον, διαπιστώθηκε πως οι γκρινιάρηδες και γενικά οι απαισιόδοξοι κρυολογούν πιο συχνά απ ό,τι οι χαμογελαστοί και αισιόδοξοι. Η μεγαλύτερη μάλιστα ανοσία στη γρίπη και γενικά στα κρυολογήματα παρατηρήθηκε σε όσους είχαν αναπτυγμένο χιούμορ, ενώ αντίθετα, πιο ευάλωτοι στα κρυολογήματα ήταν αυτοί που θύμωναν με το παραμικρό. Οι έρευνες έδειξαν επίσης ότι η έλλειψη ύπνου μάς κάνει να κρυολογούμε ευκολότερα. Μισής νύχτας αϋπνία προκαλεί -λένε οι ειδικοί- 50% μείωση της ενεργητικότητας των λεμφοκυττάρων που μας προστατεύουν από τους εισβολείς-μικρόβια και ιούς. Στην περίπτωση αυτή οι συνέπειες είναι προσωρινές, αφού ένας καλός ύπνος την επόμενη νύχτα, επαναφέρει συνήθως την κανονική λειτουργία του ανοσοποιητικού.

Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται για τη γρίπη
Ο υγιής οργανισμός, κατά κανόνα, αντιπαλεύει αποτελεσματικά τους ιούς που μπορεί να προκαλέσουν γρίπη. Γι αυτό το αντιγριπικό εμβόλιο δεν είναι απαραίτητο να γίνεται ούτε στα παιδιά ούτε στους ενηλίκους, αν δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος. Επιπλέον, η προστασία που παρέχει το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι περιορισμένη, αφού δεν καλύπτει 100% την ασθένεια. Δεν καλύπτει, δηλαδή, όλους τους ιούς. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν από την Ελληνική Εταιρεία Έρευνας - Μελέτης και Εκπαίδευσης στις Λοιμώξεις: Καλό είναι κάθε χρόνο να εμβολιάζονται όσοι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες (καρδιοπαθείς, ασθματικοί, διαβητικοί, νεφροπαθείς), καθώς και οι άνω των 65. Επίσης τα παιδιά με χρόνια νοσήματα, αν το υποδείξει ο παιδίατρος.

Ομάδες υψηλού κινδύνου
Οι καρδιοπαθείς: Είναι γνωστό ότι τα περιστατικά στηθάγχης και εμφράγματος διπλασιάζονται τους κρύους μήνες του χειμώνα. Αυτό, επειδή η καρδιά, όταν κάνει πολύ κρύο, αναγκάζεται να υπερλειτουργεί, για να διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος, όμως παρόλο που για έναν υγιή οργανισμό η υπερλειτουργία αυτή της καρδιάς δεν έχει σοβαρές συνέπειες, για έναν καρδιοπαθή μπορεί να έχει. Όσοι, λοιπόν, αντιμετωπίζετε κάποιο καρδιακό πρόβλημα, καλό είναι να αποφεύγετε τις άσκοπες βόλτες με το ψύχος και φυσικά αν χρειαστεί να βγείτε έξω, πρέπει να είστε πολύ καλά ντυμένοι.

Οι ρευματοπαθείς: Συνήθως, η αλλαγή των καιρικών συνθηκών γίνεται αμέσως αντιληπτή από τα άτομα με κάποια ρευματοπάθεια, με πόνους στα άκρα. Η κατάσταση, μάλιστα, αυτή συχνά επιδεινώνεται από τη χειμωνιάτικη υγρασία και τον ψυχρό αέρα. Επίσης, δεν είναι λίγοι και αυτοί που παραπονούνται τώρα τον χειμώνα ότι τους πονά ένα παλιό κάταγμα ποδιού ή χεριού. Όσοι επομένως έχετε προβλήματα τέτοιου είδους, δεν θα πρέπει να παραβλέπετε το κρύο, αλλά αντίθετα να το αντιμετωπίζετε με ιδιαίτερη προσοχή, εφόσον είναι σίγουρο ότι απειλήστε από αυτό.

Αποσυμφορητικά ναι στη χρήση, όχι στην κατάχρηση
Οπως σε όλα τα φάρμακα, έτσι και στην περίπτωση των αποσυμφορητικών δεν θα πρέπει να ξεχνάτε ότι η αλόγιστη χρήση μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστες καταστάσεις. Οταν μάλιστα χρησιμοποιηθούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα, είναι δυνατόν να προκαλέσουν αντίθετα αποτελέσματα με υπερβολική φλεγμονή στις μεμβράνες της ρινικής κοιλότητας προκαλώντας έτσι μεγαλύτερη συμφόρηση στη μύτη. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε άτομα που τα χρησιμοποιούν πολύ συχνά. Οπως επίσης μπορεί να προκληθεί και ατροφία του βλεννογόνου, η οποία έχει ως συνέπεια να επηρεαστεί η όσφρηση και ο ασθενής να έχει την αίσθηση ότι δεν παίρνει αναπνέοντας τόσο αέρα, όσο έχει ανάγκη.

Γενικά πρέπει να ξέρετε ότι:

• Τα αποσυμφορητικά που κυκλοφορούν σε σταγόνες, χρησιμοποιούνται από τρεις έως πέντε ημέρες.
• Τα αποσυμφορητικά σε σπρέι μπορούν χρησιμοποιηθούν κι αυτά από τρεις έως πέντε ημέρες.
• Σε δισκία χρησιμοποιούνται από μία εβδομάδα έως δέκα ημέρες.
• Σε τζελ χρησιμοποιούνται από τρεις έως πέντε ημέρες.

Τι να προσέχετε
Όταν κάνετε χρήση αποσυμφορητικών, θα πρέπει να αποφεύγετε τα οινοπνευματώδη, αλλά και να μειώσετε την καφεΐνη. Επίσης αν παίρνετε και κάποια άλλα φάρμακα ή πάσχετε από κάποιο χρόνιο νόσημα, όπως καρδιοπάθεια, διαβήτη, υπερθυρεοειδισμό κ.ά. θα πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό σας, πριν κάνετε χρήση αποσυμφορητικών.

Ντυθείτε σωστά
Στα μεγάλα κρύα, τα μάλλινα, τα μεταξωτά, καθώς και τα ισοθερμικά ρούχα και εσώρουχα είναι αυτά που μπορούν πραγματικά να σας κρατήσουν ζεστούς. Τα βαμβακερά δεν είναι ιδιαίτερα ζεστά, ενώ τα τζιν σάς κάνουν να κρυώνετε περισσότερο. Από το δυνατό κρύο θα προφυλαχτείτε καλύτερα αν στο γενικό ντύσιμο, δεν παραλείπετε και τα αξεσουάρ του χειμώνα, δηλαδή το καπέλο το κασκόλ και τα γάντια, καθώς το κεφάλι και τα χέρια είναι δύο σημεία του σώματος από τα οποία παρατηρείται η μεγαλύτερη απώλεια θερμότητας.

Έρχονται και αυτά με την... παγωνιά
Χείλη σκασμένα: Από τα πλέον ευαίσθητα σημεία του προσώπου, τα χείλη τον χειμώνα κινδυνεύουν από «σκασίματα» στις άκρες τους, ξηρό δέρμα στο κόκκινο μέρος τους και από τον επώδυνο και αντιαισθητικό έρπητα (επιχείλιος έρπις), του οποίου η παρουσία σημαίνει πτώση της άμυνας του οργανισμού. Αντιμετώπιση: Οι ειδικές μαλακτικές και υδατικές αλοιφές σίγουρα θα ανακουφίσουν την ξηρότητα. Να θυμάστε επίσης να μη γλείφετε τα χείλη σας, γιατί θα τα δείτε να γίνονται ακόμα ξηρότερα, όταν εξατμιστεί η υγρασία. Ακόμα, θα επιβαρύνετε την κατάσταση, εάν τα δαγκώνετε ή αφαιρείτε τα πετσάκια που εξέχουν. Ο έρπις στα χείλη θα κάνει τον κύκλο του και θα υποχωρήσει και χωρίς θεραπεία. Αν θέλετε ωστόσο να μειώσετε την ένταση των συμπτωμάτων, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποια από τις ειδικές αλοιφές που πωλούνται στα φαρμακεία και χωρίς συνταγή γιατρού. Επίσης θα βοηθήσουν σημαντικά οι κομπρέσες στα χείλη με καθαρό οινόπνευμα.

Χιονίστρες και λειχήνες: Οφείλονται κυρίως σε διαταραχές του κυκλοφορικού συστήματος και στην ευαισθησία που έχουν μερικοί άνθρωποι στο κρύο. Εμφανίζονται με κοκκινίλες στα άκρα, χέρια και πόδια, στα αυτιά και στη μύτη και με έντονη φαγούρα. Αντιμετώπιση: Για να προλάβετε τις χιονίστρες, αλλά και τους λειχήνες, ένα αποτελεσματικό μέτρο είναι να πλένετε το πρόσωπο και τα άκρα πάντα με χλιαρό νερό. Το ζεστό και το κρύο αντενδείκνυνται στα άτομα που έχουν προδιάθεση. Εάν το πρόβλημα δεν υποχωρεί, να επισκεφτείτε τον δερματολόγο, ο οποίος ίσως χρειαστεί να σας χορηγήσει κάποιο φάρμακο, βιταμίνες, καθώς και κάποια ειδική κρέμα. Αποφύγετε επίσης την έκθεσή σας στο πολύ κρύο ή να κάθεστε κοντά στο τζάκι, με το πρόσωπο και τα άκρα εκτεθειμένα στη δυνατή φλόγα.

Παγωμένα πόδια: Το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε αγγειοσπαστικά φαινόμενα. Δηλαδή, σε συστολές των αιμοφόρων αγγείων του ποδιού, με αποτέλεσμα να δημιουργείται τοπικά κυκλοφορική μείωση και επομένως και έλλειψη θερμότητας. Αντιμετώπιση: Το μασάζ και οι ασκήσεις στα πόδια βοηθούν στην ενίσχυση της κυκλοφορίας του αίματος. Διατηρείτε επίσης τα πόδια πάντα στεγνά και ζεστά, αλλάζοντας συχνά κάλτσες και παπούτσια. Όσοι πάλι αναγκάζεστε να κάθεστε για ώρες ακίνητοι σε καρέκλα, καλό είναι να σηκώνεστε συχνά και να κάνετε μικρές βόλτες στον χώρο.

Διατηρήστε το σπίτι ζεστό και... υγιεινό
Οσο κρύο κι αν κάνει έξω, αποκτήστε τη συνήθεια να ανοίγετε καθημερινά, τα πρωινά, τα παράθυρά σας, έτσι ώστε να ανανεώνεται ο αέρας μέσα στο σπίτι. Αερίζετε καθημερινά τα σεντόνια και τα σκεπάσματα και μη στρώνετε τα κρεβάτια αμέσως μετά το ξύπνημα. Αν ζείτε σε περιοχή με έντονο πρόβλημα υγρασίας, καλό είναι να μάθετε να την ελέγχετε με ένα υγρόμετρο. Αν διαπιστώσετε ότι η εσωτερική υγρασία ξεπερνά το 60%, μειώστε τα επίπεδά της χρησιμοποιώντας έναν αφυγραντήρα. Θερμαίνετε τους χώρους σας καλά, διατηρώντας σταθερή τη θερμοκρασία. Τα υπνοδωμάτια δεν πρέπει να ξεπερνούν σε θερμοκρασία τους 22 βαθμούς Κελσίου. Τις ώρες που η ατμόσφαιρα είναι ξηρή λόγω του ότι είναι αναμμένο το καλοριφέρ, καλό είναι να βάζετε ένα δοχείο με νερό ή βρεγμένες πετσέτες να στεγνώνουν επάνω στα σώματα. Το αναμμένο τζάκι στο σαλόνι είναι ό,τι καλύτερο για τον χειμώνα. Όμως πρέπει να καίτε σε αυτό μόνο ξύλα και όχι ό,τι βρείτε μπροστά σας, δηλαδή χαρτιά περιτυλίγματος, εφημερίδες, βαμμένα ξύλα κ.ά. Γιατί όλα αυτά καθώς καίγονται, αποδεσμεύουν στον αέρα ρύπους που βλάπτουν την υγεία. Αν χρησιμοποιείτε το κλιματιστικό σας ως θερμαντικό μέσο, καλό είναι πρώτα να το καθαρίσετε. Δώστε ανοιξιάτικο άρωμα σε έναν κλειστό χειμωνιάτικο χώρο, με μερικές σταγόνες αιθέριων ελαίων σε ένα μπολ με καυτό νερό, που θα τοποθετήσετε επάνω σε κάποια πηγή θερμότητας (καλοριφέρ, σόμπα, τζάκι).Τα αιθέρια έλαια ευκαλύπτου, πεύκου ή κυπαρισσιού, εκτός από το ότι αρωματίζουν, ταυτόχρονα φιλτράρουν την ατμόσφαιρα των χώρων του σπιτιού, όταν αυτοί δεν αερίζονται καλά, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα εμφάνισης παθογόνων παραγόντων, οι οποίοι προκαλούν και τις λοιμώξεις του αναπνευστικού.