Δέρμα: καθρέφτης διά πάσαν νόσον

11.05.2008
Η επιδερμίδα είναι ο καθρέφτης μας. Αντανακλά την ψυχολογία μας, τις διατροφικές μας συνήθειες και σε πολλές περιπτώσεις την κατάσταση της υγείας μας.

Η επιδερμίδα είναι ο καθρέφτης μας. Αντανακλά την ψυχολογία μας, τις διατροφικές μας συνήθειες και σε πολλές περιπτώσεις την κατάσταση της υγείας μας. Συχνά, κάποια στίγματα, αλλοιώσεις ή αποχρωματισμοί, που παρουσιάζονται στο δέρμα μας, ενδέχεται να κρύβουν κάποιο λιγότερο ή περισσότερο σοβαρό πρόβλημα. Όπως τόνισε σε πρόσφατο διεθνές Συνέδριο Γυναικολογικής-Ενδοκρινολογίας ο καθηγητής Ενδοκρινολογίας του Πανεπιστημίου του Σαν Ντιέγκο, Σάμουελ Γιεν: Συχνά, η υπερβολική ξηρότητα, η έντονη ερυθρότητα, ο κνησμός, μπορεί να είναι οι πρώτες ενδείξεις μιας ενδοκρινολογικής διαταραχής ή των παρενεργειών ενός φαρμάκου. Ακόμα, μια από τις κύριες αιτίες για την εμφάνιση ακμής, σμηγματόρροιας και έντονης τριχοφυϊας στη γυναίκα είναι οι ανδρικού τύπου ορμόνες, γνωστές σε όλους μας ως ανδρογόνα.

Εξανθήματα & κοκκινίλες από άγχος & θυμό
Ο θυμός, το άγχος, το στρες, μπορεί να έχουν ως συνέπεια την υπερβολική λιπαρότητα ή και κάποια εξανθήματα. Ακόμα, μετά από ένα διάστημα έντονης ψυχολογικής πίεσης, είναι πιθανόν να εμφανίσουμε δερματίτιδα, με κοκκινίλες και ξεφλούδισμα γύρω από τη μύτη ή ανάμεσα στα φρύδια. Ωστόσο, η κάθε αλλαγή, θα πρέπει να εξετάζεται προσεκτικά. Γιατί, όλες ίσως κάτι έχουν να μας πουν. Κάποιες μπορεί να μας δίνουν απλά προειδοποιητικά σήματα για να αποβάλουμε το άγχος ή να προσέξουμε τη διατροφή μας, αλλά κάποιες άλλες πρέπει να μας οδηγούν αμέσως στον γιατρό.

Αλλαγές από ορμονικές διαταραχές
Είναι γνωστό ότι δύο γνωστά δερματολογικά προβλήματα, όπως η ακμή και η ξαφνική τριχοφυΐα στη γυναίκα, προέρχονται από την υπερβολική συγκέντρωση ορμονών στον οργανισμό της και έχουν ως αποτέλεσμα την αυξημένη λειτουργία των σμηγματογόνων αδένων, επισημαίνει η ενδοκρινολόγος- διαβητολόγος Παρή Ράπτη-Λύρα. Η υπερτρίχωση επίσης, συχνά εμφανίζεται και ως σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών. Κατάσταση δηλαδή, που αφορά το γυναικολογικό σύστημα και εκδηλώνεται με αυτή τη δερματοπάθεια. Ακόμα, η εγκυμοσύνη και η κλιμακτήριος, φυσιολογικές κατά τα άλλα καταστάσεις, πολλές φορές συνοδεύονται από ελαφρές έως έντονες δερματολογικές αλλαγές, υποστηρίζει και ο μαιευτήρας - γυναικολόγος Λουκάς Σαράντης.

Ξηρό δέρμα & απολέπιση
Ίσως υποδηλώνει διατροφή φτωχή σε βασικά λιπαρά οξέα, όπως τα ωμέγα 6 (περιέχονται στα φυτικά έλαια) και ωμέγα 3 (περιέχονται κυρίως στα ψάρια ).Το ξηρό δέρμα μπορεί επίσης να οφείλεται και σε ανεπάρκεια βιταμινών της ομάδας Β, που βοηθούν στη σωστή τροφοδοσία του δέρματος με αίμα και οξυγόνο. Ακόμα, το ξηρό και αφυδατωμένο δέρμα, προειδοποιεί πως ίσως δεν παίρνετε τα απαραίτητα για τον οργανισμό υγρά (νερό, φρέσκους χυμούς φρούτων, γάλα). Τέλος, ξηρότητα καμιά φορά εμφανίζεται και έπειτα από κατάχρηση προϊόντων καθαρισμού.

Τι να κάνετε
Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με νιφάδες δημητριακών, ψωμί ολικής αλέσεως, συκώτι, σκούρα πράσινα λαχανικά, κρέας, τυρί, αβγά, που είναι πλούσιες πηγές βιταμινών της ομάδας Β, καθώς με ελαιόλαδο και ένα γεύμα την εβδομάδα αποτελούμενο από λιπαρά ψάρια.
Μπορείτε επίσης κάθε φορά που παρατηρείτε αρχή ξηρότητας, να ενυδατώνετε το δέρμα σας με ειδικές κρέμες, που έχουν σαν βάση τα ωμέγα 6 και διατίθενται στα φαρμακεία.

Βιταμίνες:

ΤΙ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ
Η βιταμίνη Α:
Ρυθμίζει τη λειτουργία των αδένων του δέρματος και ελέγχει τη λιπαρότητά του. Η έλλειψή της προκαλεί ξηροδερμία, ακμή, άσπρους ή μαύρους πόρους, όπως και πιτυρίδα στα μαλλιά.

Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β: Ελέγχουν τις εκκρίσεις των αδένων του δέρματος και περιορίζουν την υπερβολική λιπαρότητα. Έχει αποδειχτεί ότι πολλά δερματικά προβλήματα όπως και τα εύθραυστα νύχια, οφείλονται στην απουσία τους από τη διατροφή.

Η βιταμίνη C: Είναι απαραίτητη για το κολλαγόνο του δέρματος. Συντελεί στην ελαστικότητα του και εμποδίζει τους ιστούς να χαλαρώνουν.

Ο ψευδάργυρος: Είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της πρωτεΐνης των κυττάρων του δέρματος και του κολλαγόνου.

Αλλεργικό & υπερευαίσθητο δέρμα
Εκτός από τα συμπτώματα του ευαίσθητου δέρματος (τραβήγματα, τσιμπήματα, έλλειψη άνεσης) που αφορούν το 60% των γυναικών, υπάρχουν και τα αλλεργικά δέρματα. Οι γυναίκες που υποφέρουν από τη λεγόμενη «ατοπική» δερματίτιδα, συνήθως έχουν κληρονομική προδιάθεση στην πάθηση, αλλά επίσης χρειάζονται και ένα ερεθιστικό στοιχείο, κάτι που να ενεργοποιεί αυτήν την προδιάθεση, κάνοντάς την να εκδηλωθεί με τη μορφή εκζέματος, φαγούρας ή ερυθρότητας.

Σε πολλές περιπτώσεις ατοπική δερματίτιδα προκαλούν ορισμένες τροφές (ντομάτες, φράουλες, ροδάκινα, αβγά, φιστίκια κ.ά.). Όμως και η καθημερινή έκθεση στις κλιματολογικές επιθέσεις ή η χρήση ακατάλληλων καλλυντικών, είναι επίσης σημαντικοί επιβαρυντικοί παράγοντες για τα αλλεργικά και υπερευαίσθητα δέρματα.

Τι να κάνετε
Μια πολύ αποτελεσματική «φυσική» θεραπεία για την ατοπική δερματίτιδα, είναι ο ήλιος και η θάλασσα (χειμώνα - καλοκαίρι). Αποτελεσματικό όπλο κατά της ατοπικής δερματίτιδας θεωρούνται και οι κομπρέσες ή οι ψεκασμοί με ιαματικό νερό, καθώς και όλα τα καλλυντικά που περιέχουν ιαματικό νερό. Αν έχετε έντονο πρόβλημα αλλεργίας, δώστε επίσης ιδιαίτερη προσοχή στις αντιδράσεις του δέρματός σας όταν τρώτε κάποια τροφή που ενοχοποιείται για αλλεργικά συμπτώματα.

Χλωμό πρόσωπο = ένδειξη αναιμίας
Ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη αναιμίας. Αν και το εσωτερικό των κάτω βλεφάρων σας είναι χλομό -αντί να έχει ροζ χρώμα- οι πιθανότητες αναιμίας αυξάνονται. Η πιο συχνή μορφή αναιμίας, η σιδηροπενική, οφείλεται σε ανεπάρκεια σιδήρου, που είναι το πιο κοινό πρόβλημα στις γυναίκες.

Τι να κάνετε
Ενισχύστε τη διατροφή σας με άφθονα πράσινα λαχανικά, κόκκινο κρέας, συκώτι και ψάρια. Πίνετε επίσης χυμό πορτοκαλιού, ιδίως όταν τρώτε τις παραπάνω τροφές, γιατί η βιταμίνη C βοηθά την απορρόφηση του σιδήρου. Για κάθε ενδεχόμενο, απευθυνθείτε στον οικογενειακό σας γιατρό. Καμιά φορά, η χλομάδα του προσώπου μπορεί να οφείλεται και σε υποθυρεοειδισμό, ο οποίος θέλει άμεση ιατρική αντιμετώπιση.

Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την επιδερμίδα
Όπως έδειξαν τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας, με επικεφαλής την Dr. Yolanda Helfrich του Πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν, η ζημιά που παρατηρείται στο δέρμα είναι ανάλογη με τον αριθμό των πακέτων που καπνίζει κάποιος καθημερινά και με το συνολικό χρονικό διάστημα που είναι καπνιστής.

Στην έρευνα που έλαβαν μέρος πάνω από 182 άτομα από τα οποία οι μισοί ήταν καπνιστές, διαπιστώθηκε ότι οι εθελοντές καπνιστές των 40- 65 ετών είχαν πιο έντονες ρυτίδες από τους μη καπνιστές στις αντίστοιχες ηλικίες και γενικά το δέρμα τους έδειχνε πιο γερασμένο.

Στην ίδια έρευνα διαπιστώθηκε επίσης ότι το κάπνισμα μπορεί να προξενήσει βλάβες στον συνδετικό ιστό που σχετίζεται και με την επιδερμίδα και με τα εσωτερικά όργανα του σώματος.

Ακμή & λιπαρότητα - σμηγματόρροια
Είτε πρόκειται για λίγα σπυράκια είτε για πιο σοβαρής μορφής ακμή (με φλεγμονή) σχεδόν πάντα η πάθηση συνοδεύεται με σημαντική λιπαρότητα του δέρματος (σμηγματόρροια).

Τι να κάνετε
Εκτός από τα τοπικά σκευάσματα ή κάποια άλλη φαρμακευτική θεραπεία, που θα σας υποδείξει ο γιατρός, αποφύγετε τα λιπαρά καλλυντικά, τα αλκαλικά και αντιβακτηριακά σαπούνια που ερεθίζουν το δέρμα και χρησιμοποιήστε μια μη λιπαρή υδατική κρέμα και ένα ειδικό δερματολογικό σαπούνι. Γνωστό για τις ανακουφιστικές του ιδιότητες στην ακμή και γενικά στις δερματοπάθειες είναι και το ιαματικό νερό που διατίθενται σε μορφή σπρέι στα φαρμακεία. Η ακμή σας, μπορεί να είναι και ένδειξη για κακή λειτουργία του παχέος εντέρου. Αυξήστε λοιπόν τις φυτικές ίνες (με άφθονα φρούτα και λαχανικά), προκειμένου να βελτιώσετε κάποιο πρόβλημα δυσκοιλιότητας που ίσως σας ταλαιπωρεί.

Σκούρο & κίτρινο δέρμα
Το κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών είναι χαρακτηριστική ένδειξη αποφρακτικού ίκτερου, ενώ το σκούρο δέρμα μπορεί να φανερώνει προβλήματα στα νεφρά και στο συκώτι.

Τι να κάνετε
Αποφύγετε το αλκοόλ, το κάπνισμα, τα βαριά φαγητά και φυσικά απευθυνθείτε χωρίς καθυστέρηση στον γιατρό.

Ελιές (σπίλοι): προσοχή για καρκίνο
Οι ελιές του δέρματος χρειάζονται μεγάλη προσοχή, αφού σύμφωνα με τους ειδικούς, κάθε αλλαγή στο χρώμα, το μέγεθος, το σχήμα ή την αφή των σπίλων, ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη καρκίνου του δέρματος. Προσοχή χρειάζεται μια σκούρα ελιά που αιμορραγεί ή προκαλεί κνησμό.

Τι να κάνετε
Οποιαδήποτε αλλαγή και αν εντοπίσετε σε μια ελιά, πρέπει να πάτε αμέσως στον δερματολόγο, ο οποίος μπορεί να την αφαιρέσει με τοπική αναισθησία και να κάνει βιοψία.

Ρίτα Βελώνη