«Ηow are you doing today?»
Ο Τζακ Νίκολσον μπαίνει στο δωμάτιο μ' έναν χαλαρό, εγκάρδιο χαιρετισμό. Τα κιλά είναι μερικά παραπάνω από τότε που τον πρωτοσυναντήσαμε, προ τετραετίας, στη συνέντευξη για το «Κάλλιο αργά παρά αργότερα».
Το γυαλί, όμως, που καλύπτει τα υπνωτιστικά, ευαίσθητα στο φως (όπως ομολογεί) μάτια του, το ίδιο, όπως και το χαμόγελο, το ελαφρώς... ψυχωτικό. Η παρούσα κουβέντα αφορά τη νέα του ταινία, «Επιθυμίες στο παρά πέντε». Που θα μπορούσε να λέγεται και «Κάλλιο αργά παρά ποτέ», μια και έχει για ήρωες δυο ετοιμοθάνατους παππούδες, ορεξάτους να πραγματοποιήσουν πριν πεθάνουν τις πιο τρελές τους φαντασιώσεις - ανάμεσα σε άλλα και... skydiving.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν τη συνέντευξη με την πιο προφανή ερώτηση:
Λοιπόν, υπάρχει για σας κάποια αντίστοιχη λίστα επιθυμιών, για την περίπτωση, χτύπα ξύλο, ενός ορατού τέλους;
Δεν έχω μπει στη διαδικασία να το σκεφθώ. Ισως επειδή δεν μου λείπει τίποτα.
Μια αντίστοιχη λίστα για ανθρώπους με τους οποίους θα θέλατε να δουλέψετε, ίσως;
Ναι. Θα μπορούσα να ονομάσω καμιά 70ριά Ιταλούς σκηνοθέτες που θα ήθελα να έχω συνεργαστεί.
Κάποια ερωτική επιθυμία;
...Πάντα ακούς φίλους και γνωστούς να μιλάνε για μέρη που δεν έχουν ξαναπάει νοερά στη διάρκεια μιας ερωτικής σχέσης. Και πάντα σου λένε πως θα ήθελαν να βιώσουν άλλη μια τέτοια εμπειρία παραπάνω. Σίγουρα θα το ήθελα κι εγώ. Εξάλλου έχω να νιώσω έτσι αρκετό καιρό, ανεξάρτητα από το τι γράφεται στον Τύπο.
Παρότι είσαστε από τους λίγους σταρ στον κόσμο που κάνουν όποια ταινία θέλουν όποτε το θέλουν, δουλεύετε σχετικά συχνά, χωρίς διακοπές...
Ξέρω γώ, είμαι μάλλον σαν οποιαδήποτε άλλη «ντίβα». Πάντως, τώρα ξεκινάω ρεπό για έναν ολόκληρο χρόνο. Και λέγοντας ρεπό, εννοώ να μην κάνω τίποτα, ούτε σενάρια να διαβάζω ούτε να κάνω οτιδήποτε έχει σχέση με τον χώρο. Απλά να μην κάνω τίποτα, να προσπαθώ να δω σε ποιο σημείο βρίσκομαι.
Αυτό το έχω κάνει τρεις φορές μέχρι τώρα, να δηλώνω δηλαδή πλήρως μη διαθέσιμος, την ίδια στιγμή που άλλοι συνάδελφοι παίρνουν μεν «άδεια» αλλά εξακολουθούν να διαβάζουν σενάρια. Θέλει, πάντως, μια προσπάθεια, να σταματήσεις, να κατεβάσεις εντελώς τα ρολά. Ομως μου κάνει καλό. Και μέχρι να έρθει η ώρα να επιστρέψω στη δουλειά είμαι και πάλι ευτυχής, εντάξει με τον εαυτό μου. Πόσω μάλλον όταν ξέρω ότι το κάνω γιατί μ αρέσει πραγματικά να γυρίζω ταινίες, κι όχι επειδή είμαι υποχρεωμένος να το κάνω.
Θα μπορούσατε όμως να παρατείνετε το ρεπό, προκειμένου να κινείστε με πιο ασφαλείς επιλογές...
Οχι, γιατί δεν θα είχε πλάκα. Εμένα μου αρκεί αυτό που κάνω να το κάνω καλά, ανεξαρτήτως περί ποίου ρόλου πρόκειται. Ξέρετε, όταν δουλεύεις για πάρα πολλά χρόνια στο σινεμά και η παραμικρή εμπειρία μπορεί να σου αλλάξει την αίσθηση που έχεις για τον ορισμό αυτού του επαγγέλματος. Οταν, επί «Ξένοιαστου καβαλάρη», πρωτοδούλεψα σε αίθουσα μοντάζ, το οποίο ήταν ένα από τα μεγαλύτερα μαθήματα για μένα, μου είπε κάποιος: «Τώρα τουλάχιστον ξέρεις πως τα μισά από αυτά που κάνεις ως ηθοποιός είναι για... πέταμα». Αν το δεχθείς αυτό, τότε η αίσθησή σου για το τι είναι καλό και τι όχι αλλάζει.
Ποια είναι η αίσθησή σας για το μέγεθος της δικής σας διασημότητας;
Η μάνα μου, μου έλεγε πάντα μη διαλαλείς την πραμάτεια του, το λιβάνισμα του ίδιου σου του εαυτού «δεν λέει».
Ομως, αν το καλοσκεφθείς, είμαι εργάτης του σινεμά σχεδόν τη μισή διάρκεια της ιστορίας του. Πώς, λοιπόν, να μην εντυπωσιάζομαι ακόμα κι εγώ, να μην έχω δηλαδή την αίσθηση αυτής της διασημότητας; Ξεκίνησα στη βιομηχανία αυτή σαν απλώς θαυμαστής. Στην πρώτη μου δουλειά στην «ΜGΜ» αδημονούσα να δω από κοντά αστέρες της οθόνης με τον τρόπο που λαχταρά οποιοσδήποτε φαν να τους δει.
Εχετε ποτέ θαμπωθεί ο ίδιος από αστέρες;
Φυσικά. Στα «Κennedy Αwards» τα έχασα στη θέα του Παβαρότι, πόσω μάλλον που ήμουν εγώ αυτός που τον συνόδεψα έξω μετά τη βράβευση. Ημουν ανέκαθεν φανατικός θαυμαστής του. Και του Μάρλον Μπράντο, που εκτός από ίνδαλμα τον είχα και γείτονα. Ομως κάποια στιγμή το δέος το ξεπερνάς. Λειτουργεί αμφίδρομα για μένα, γιατί ειδικά όταν πρέπει να δουλεύω με νέους ανθρώπους, δεν πρέπει να λειτουργώ με υπερβάλλοντα ενθουσιασμό. Πρέπει να φροντίζω να εξισορροπώ μερικά πράγματα.
Πάντως την ιστορία ανάμεσα στην καλή ηθοποιία και την παγκόσμια φήμη την κρατάτε ακόμα...
Πάντα θεωρώ τον εαυτό μου περισσότερο κινηματογραφιστή παρά ηθοποιό σκέτο, γιατί ανέκαθεν έκανα διαφορετικά πράγματα μέσα σ' αυτήν τη δουλειά.
Στη γενιά μου, τη γενιά που πόζαρε ως εκπρόσωπος της μπιτ κουλτούρας, όταν κάποιος σε ρωτούσε τι δουλειά κάνεις, η μόδα ήταν να απαντάς «τίποτα». Ποτέ δεν έλεγες πως είσαι ηθοποιός. Δεν ήταν κουλ. Ετσι ήταν η εποχή, κι εγώ στεκόμουν εικονοκλαστικά απέναντί της. Το έτερο κλισέ ήταν να λες πως ότι κι αν συμβεί, εσύ απλά θες να γίνεις ηθοποιός, να κάνεις τη δουλειά αυτή. Ομως εγώ δεν ήθελα να είμαι απλά ένας ηθοποιός στο... Κονέκτικατ. Ηθελα να γίνω γνωστός, να διακριθώ σ' αυτό τον χώρο, γιατί πιστεύω πως αν δεν είσαι αστέρι στο σινεμά, ο λόγος σου δεν μπορεί να περάσει.
Ποια είναι η θέση σας για την απεργία των σεναριογράφων;
Για να είμαι ειλικρινής δεν την έχω παρακολουθήσει στενά, γιατί ποτέ, από νέος κιόλας, δεν μπόρεσα να πάρω στα σοβαρά αυτό το παιχνίδι των διαπραγματεύσεων.
Κάθε τόσο το ίδιο τροπάρι: ξεκινάει με το σωματείο των σεναριογράφων, ακολουθούν οι ηθοποιοί, στηρίζουν μετά και οι σκηνοθέτες. Στο μεταξύ, καμία ζημιά δεν παθαίνουν οι παραγωγοί, ίσα ίσα που βρίσκουν την ευκαιρία να ξεφορτωθούν συμφωνίες που δεν τους συμφέρουν. και τελικά το λογικό επιχείρημα είναι, από τα λίγα που καταλαβαίνω, πως όταν εσύ ζητάς 6 κι αυτοί σου δίνουν 4, αν δεν τα βρείτε στα 5, το θέμα δεν τελειώνει.
Πιστεύετε πως η απεργία θα βάλει σε κίνδυνο την τελετή των Οσκαρ;
Το ελπίζω (γέλια). Γιατί φέτος δεν μπορώ να παρευρεθώ. Ομως μόνο γι' αυτό τον λόγο. Γιατί, κατά τα άλλα, λατρεύω τα Οσκαρ.
Και τον τρέχοντα πυρετό των προκριματικών εκλογών στις ΗΠΑ πώς τον αντιμετωπίζετε;
Ημουν ανέκαθεν ορκισμένος οπαδός των Δημοκρατικών και φίλος της οικογένειας Κλίντον, οπότε είναι περιττό να σας πω πού στέκομαι. Πιστεύω ακράδαντα πως η Χίλαρι είναι ο κατάλληλος «άντρας» γι' αυτήν τη δουλειά.
Κάτι ακόμα. Είπατε στην αρχή πως πάει καιρός από τότε που ζήσατε μια ξεχωριστή ερωτική εμπειρία. Ο κόσμος, όμως, σας έχει για φημισμένο γυναικά...
Ας πούμε απλά πως δεν είμαι ο γυναικάς που ο κόσμος πιστεύει ότι είμαι. Μου αρέσει όμως που ο κόσμος πιστεύει ότι είμαι όντως γυναικάς!
ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΟΥ
Πήρα τις σωστές αποφάσεις
Είχατε κανέναν αρχικό δισταγμό γι αυτή την ταινία, ν αναλάβετε δηλαδή τον ρόλο ενός ετοιμοθάνατου;
Οχι. Κοιτάξτε, ο πρώτος μου δάσκαλος υποκριτικής μου είχε πει, «αν δεν μπορείς να ξεφορτωθείς τον ρόλο σου στα 15 λεπτά μετά το τέλος της ερμηνείας σου, τότε σημαίνει πως δεν δουλεύεις σωστά». Αυτό δεν το ξεχνώ. Βασιζόμουν σ' αυτό όταν γυρίζαμε τη «Φωλιά του κούκου», μέσα σε μια πραγματική ψυχιατρική κλινική όπου η επιρροή ήταν ευνόητα άμεση. Ή, πιο πρόσφατα, στο «Σχετικά με τον Σμιντ», όπου κάθε μέρα έπρεπε να αντικρίζω τον παραμορφωμένο εαυτό μου στον καθρέφτη και να αναρωτιέμαι αν ποτέ θα μου φύγει η «μπάκα» και θα επανέλθω.
Φυσικά είναι σωστή, λογική η διδασκαλία της απορρόφησης στον ρόλο, μονάχα όμως στον βαθμό που να μην μπερδεύεις την υποκριτική με τη δική σου αλήθεια.
Είσαστε από τους ηθοποιούς που κατάφεραν να επιβιώσουν της δεκαετίας του 70, ενώ άλλοι στριμώχθηκαν, δεν «εκτοξεύτηκαν». Πώς το εξηγείτε;
Δεν ξέρω. Θέλω να πιστεύω πως οφείλεται στις αποφάσεις που πήρα. Σίγουρα είχα την τύχη να ξέρω αρκετά. Δεν πέτυχα εν μία νυκτί. Είδα όλα τα λάθη που άλλοι συνάδελφοι έκαναν πριν μου δοθούν ευκαιρίες και μπορώ να αυτοκολακεύομαι ότι ήξερα ακριβώς τι να κάνω.
Και επειδή ήξερα περίπου τι σόι ηθοποιός πιστεύει για μένα ο κόσμος ότι είμαι, καλοί σκηνοθέτες ήθελαν να συνεργαστούν μαζί μου. Κι αυτό φυσικά μου έκανε πιο ξεκάθαρο το εύρος των επιλογών μου.
Ποια ήταν δηλαδή τα λάθη των άλλων που εσάς σας δίδαξαν;
Απλά πράγματα. Βασικά, το ότι δεν μπορείς να επαναλαμβάνεις συνεχώς τις επιτυχίες σου. Ακόμα κι αν κάνεις το ίδιο πράγμα δύο φορές, την τρίτη είναι αδύνατο να ξεφύγεις απ αυτό. Νομίζω πως το πρώτο μέλημά μας, ως ηθοποιοί, είναι να θεωρούμε πως πρέπει πάντα να είμαστε καλοί στη δουλειά μας.
Ο μεγάλος ανταγωνισμός επιβάλλει να είσαι καλός σε κάτι. Το δικό μου «σχέδιο» ήταν λίγο έως πολύ να αποφύγω αυτή την επαναληπτικότητα που συνεπάγεται την τυποποίηση.
Γι' αυτό και υποδύθηκα έναν άντρα κατά πολύ μεγαλύτερό μου στον «Ξένοιαστο καβαλάρη» και ύστερα έναν άντρα νεότερο στα «Πέντε εύκολα κομμάτια» και ύστερα κάποιον της ηλικίας μου στο «Τσαϊνατάουν», μετά πάλι κάποιον πολύ νεότερο στο «Τελευταίο απόσπασμα». Μ' αυτό τον τρόπο το κοινό δεν καταλάβαινε ακριβώς ποιας ηλικίας ηθοποιός είμαι, κάτι που υποσυνείδητα σου αναιρεί την αίσθηση ότι βλέπεις το ίδιο πράγμα.
Η ΤΑΙΝΙΑ
Δύο ξένοιαστοι παππούδες
Το «Επιθυμίες στο παρά πέντε», που προβάλλεται στις αίθουσες από την περασμένη Πέμπτη, είναι μια δραματική κομεντί γύρω από την τυχαία γνωριμία και τις απροσδόκητες περιπέτειες δύο ηλικιωμένων καρκινοπαθών. Ο ένας, ιδιοκτήτης του ίδιου του νοσοκομείου που τον νοσηλεύει, ο άλλος ένας Αφροαμερικανός οικογενειάρχης. Οι δυο τους αποφασίζουν να βάλουν μπρος ένα τρελό σχέδιο, να πραγματοποιήσουν όλα όσα θα ήθελαν να κάνουν πριν πεθάνουν, με βάση μια απίθανη λίστα ευχών. Η ταινία του Ρομπ Ράινερ σηματοδοτεί την πρώτη συνεργασία των Τζακ Νίκολσον και Μόργκαν Φρίμαν επί της οθόνης, ενώ το βασικό καστ πλαισιώνουν οι Σον Χέιζ και Μπέβερλι Τοντ.
ΡΟΜΠΥ ΕΚΣΙΕΛ
[email protected]
