Ίμρε Κέρτες, Καντίς για ένα αγέννητο παιδί

05.11.2003
Στο συγκλονιστικό αυτό μυθιστόρημα ο Ίμρε Κέρτες απευθύνει ένα καντίς -την επιμνημόσυνη προσευχή της εβραϊκής θρησκείας- για το παιδί που συγγραφέας αρνήθηκε να φέρει σε έναν κόσμο για πάντα τραυματισμένο από το Άουσβιτς. Ο βραβευμένος με Νόμπελ συγγραφέας, άλλοτε με με σαρκασμό και άλλοτε μέσα από μια βαθιά φιλοσοφική προσέγγιση, καταθέτει τον προβληματισμό του επάνω στα παράδοξα και τις αντιφάσεις της παγκόσμιας ιστορίας, οριοθετώντας εκ νέου το σημείο από το οποίο και στο εξής η ατομική ευθύνη καθίσταται συλλογική και αντιστρόφως.
"Ξέρω πόσο δύσκολο σας είναι να αποδεχθείτε το ότι μας κυβερνάνε κοινοί εγκληματίες· είναι δύσκολο ακόμα και αν σε άλλες περιπτώσεις τους αποκαλείται κοινούς εγκληματίες και τους αντιμετωπίζετε ως τέτοιους. Ωστόσο, όταν ένας παράφρων εγκληματίας καταλήγει, αντί στο φρενοκομείο ή στη φυλακή, στην Καγκελαρία ή σε κάποια άλλη διοικητική θέση, εσείς αρχίζετε ευθύς να αναζητάτε το νόημα, το πρωτότυπο, το εξαιρετικό -δεν τολμάτε να το πείτε μεγαλόφωνα, το λέτε όμως κρυφά: αναζητάτε σ' αυτόν το μεγαλείο, για να μην αναγκαστείτε να δείτε τους εαυτούς σας ως νάνους και την παγκόσμια ιστορία ως τεράστιο παραλογισμό."

"Η εβραϊκότητά μου παρέμεινε μια αόριστη συνέπεια της γέννησής μου, ένα λάθος ανάμεσα σε τόσα άλλα [...] Το Άουσβιτς μού φάνηκε αργότερα η μέχρις αισχάτων τελειοποίηση αυτών των αρετών, με τις οποίες με εμπότισαν από τα παιδικά μου χρόνια. Ναι, όλα άρχισαν τότε, στην παιδική μου ηλικία, εκέινη η ασυγχώρητη διαδικασία εκμηδένισής μου, το τσάκισμα του σθένους μου και της ασίγαστης λαχτάρας μου για επιβίωση..."
Αποσπάσματα από το βιβλίο.

Στο συγκλονιστικό αυτό μυθιστόρημα ο Ίμρε Κέρτες απευθύνει ένα καντίς -την επιμνημόσυνη προσευχή της εβραϊκής θρησκείας- για το παιδί που συγγραφέας αρνήθηκε να φέρει σε έναν κόσμο για πάντα τραυματισμένο από το Άουσβιτς. Ο βραβευμένος με Νομπελ συγγραφέας, άλλοτε με με σαρκασμό και άλλοτε μέσα από μια βαθιά φιλοσοφική προσέγγιση, καταθέτει τον προβληματισμό του επάνω στα παράδοξα και τις αντιφάσεις της παγκόσμιας ιστορίας, οριοθετώντας εκ νέου το σημείο από το οποίο και στο εξής η ατομική ευθύνη καθίσταται συλλογική και αντιστρόφως. Με εύληπτο τρόπο και μοναδική διαύγεια σκέψης, φιλοσοφικός στοχασμός του Κέρτες αναπτύσσεται ως ένας πυκνός εσωτερικός μονόλογος, όπου τα συναισθήματα εναλλάσσονται και συμπορεύονται με τα ερωτήματα και τις θέσεις του για τη ζωή, την ύπαρξη και την έννοια της ελευθερίας, η οποία ακυρώνεται από τους προσδιορισμούς και τις ταυτοποιήσεις κάθε ανθρώπου ήδη από την πρώτη στιγμή που έρχεται στη ζωή.
Ο Ίμρε Κέρτες γεννήθηκε το 1929 στη Βουδαπέστη. Το 1944 εκτοπίστηκε στο Άουσβιτς και ένα χρόνο αργότερα στο Μπούχενβαλντ. Έχοντας ζήσει πολλά χρόνια ως μεταφραστής (ανάμεσα στις μεταφράσεις του έργα των Φρόυντ, Νίτσε, Χόφμανσταλ κ.α.), έγινε γνωστός το 1975 ήδη με το πρώτο του βιβλίο Μυθιστόρημα ενός ανθρώπου δίχως πεπρωμένο. Στη Γερμανία χαρακτηρίστηκε από τους κριτικούς ως ένα από τα σημαντικότερα βιβλία του 20ου αιώνα. Ακολούθησαν τα έργα του Το φιάσκο (1988), Η αγγλική σημαία (1990), Θρήνος για ένα αγέννητο παιδί (1990), Ημερολόγιο της γαλέρας (1992) και Εγώ, ένας άλλος (1997). Τα τελευταία χρόνια ζει στο Βερολίνο. Τον Οκτώβριο του 2002 βραβεύτηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του και ήταν ένα βραβείο που δεν αμφισβητήθηκε από κανέναν.

Εκδόσεις Καστανιώτη
Συγγραφέας: Ίμρε Κέρτες
Τίτλος: Καντίς για ένα αγέννητο παιδί
Μετάφραση: Μάγκυ Κοέν
Σελίδες: 154
ISBN: 960-03-3578-8