Πλασαρίστηκε ως "η sui generis" θεατρική πρόταση του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών και ο χώρος Η στην Πειραιώς 260 παραλίγο να μην χωρέσει όλο τον κόσμο. Η ιδέα μας ιντριγκάρισε όλους και λόγω της Λένας Κιτσοπούλου, που έχει γράψει το κείμενο κι έχει κάνει τη σκηνοθεσία, κι επειδή η εποχή σηκώνει τέτοια πειράματα.

Το «Αθανάσιος Διάκος: Η επιστροφή» ανέστησε τον ήρωα της Επανάστασης του 1821 στο 2012, τον έκανε ιδιοκτήτη ψησταριάς με όλα τα χαρακτηριστικά του χοντρόπετσου Ελληναρά. Βρίζει και χτυπάει τη γυναίκα του, η οποία έχει ερωτευτεί τον Κούρδο ντελιβερά του μαγαζιού και περιμένει το παιδί του. Και γύρω από τους τρεις πρωταγωνιστές βγαίνουν όλες οι κοσμοθεωρίες περί ανθρώπινων σχέσεων, πολιτικής, κατοχικών συνδρόμων, αιώνιας κόντρας Ελλήνων και Τούρκων, αρχετυπικών συμβόλων και προβλημάτων της σύγχρονης Ελλάδας. Ο Αδάμ δέρνει την Εύα κι εκείνη αργότερα αυτοπυροβολείται, ο Χριστός στέκεται στο Σταυρό χωρίς να μπορεί να κάνει κάτι, η ετοιμόγεννη Κρουστάλλω μένει αβοήθητη αιμορραγώντας και μία ομάδα ΜΑΤατζίδων δέρνουν τον Κούρδο υπάλληλο.

Και τι γίνεται όλη αυτή τη μία ώρα και 45 λεπτά που διήρκησε η σουρεάλ αυτή ιστορία; Οι πραγματικά υπέροχοι Νίκος Καραθάνος (Διάκος), Έμιλι Κουλιανδρή (Κρουστάλλω) και Γιάννης Κότσιφας (Ξένος) δίνουν ό,τι έχουν και δεν έχουν πάνω στη σκηνή, μιλούν χρησιμοποιώντας δεκαπεντασύλλαβο, σπαράζουν σε τραπέζια και σπιτικά πατώματα, ανεβάζουν ντεσιμπέλ σε κατακόκκινα σημεία, λένε κάποια λίγα έξυπνα αστεία, αλλά κυρίως προσπαθούν να στηρίξουν ένα ανύπαρκτο κείμενο χωρίς προσανατολισμό.

Κι εσύ που έχεις έρθεις με τις καλύτερες προθέσεις, νιώθεις άβολα κι αμήχανος, κουρασμένος, όχι επειδή σοκάρεσαι από τις ωμές εικόνες - όπως τον βιασμό της Κρουστάλλως με τη Ρίτα Σακελαρίου στα μεγάφωνα, τη βία και τη σκληρή γλώσσα και τις υπερβολικές αντιδράσεις- τα 'χουμε συνηθίσει όλα αυτά. Αλλά επειδή βλέπεις κάτι που είναι προκλητικό για να είναι προκλητικό. Είναι μπερδεμένο για να είναι μπερδεμένο. Τα πράγματα είναι απλά. Χωρίς διάθεση αρνητισμού και αναμονής σε μία γωνία για να πεις κάτι επιτηδευμένα κακό, όταν υπάρχει η σύλληψη για ένα πρωτότυπο έργο, ο συγγραφέας ανεξάρτητα με τη δομή, πρέπει να το στηρίξει με το τι ακριβώς θέλει να πει και πού θέλει να το οδηγήσει χωρίς να πέσει στον οποιοδήποτε τοίχο.

Ανερξάρτητα αν ανήκει στους mainstream ή τους εναλλακτικούς - αλλά και σε κανέναν απ' όλα αυτά γιατί είναι και λίγο αστείες οι ταμπέλες - είναι εύκολο να κάνεις κάτι μόνο για να προκαλέσεις και όχι για ν' αφήσεις κάτι στον απέναντι σου. Η Λένα Κιτσοπούλου έχει αποδείξει πως έχει πιο κοφτερό μυαλό από την αιχμηρή γλώσσα των χαρακτήρων της, έχουμε αγαπήσει παραστάσεις και βιβλία της, την ιδιαίτερη αισθητική της, αλλά εδώ χάθηκε μέσα σ’ ένα υπερφορτωμένο έργο με ασυνάρτητες εικόνες, φλυαρία, και άνευ λόγου ξεχείλωμα. Μετά το χειροκρότημα δεν θυμάσαι τι έγινε μπροστά σου. Κι αυτό είναι το μεγαλύτερο φάουλ απ' όλα...

Κική Παπαδοπούλου