Με τα μάτια του Τζεμίλ Τουράν...

22.02.2003
Μετά το "Ματωμένο χιονολούλουδο", ο Τζεμίλ Τουράν επιστρέφει στην "λογοτεχνική επικαιρότητα" με το καινούριο του βιβλίο, "Τα μάτια του λύκου" για να μας θυμίσει έναν αγώνα που χρόνια τώρα μαίνεται κάπου στα βάθη της Ασίας και που για πολλούς δεν υφίσταται καν. Συναντηθήκαμε στο Κολωνάκι, σε ένα μικρό διάλειμμα από τη δουλειά του στο υπουργείο Τύπου, και μιλήσαμε για τα "Μάτια του Λύκου" και για τον Κουρδικό λαό...
Εντάχθηκε και αγωνίστηκε στην πρώτη γραμμή του απελευθερωτικού αγώνα του Κουρδικού Κινήματος και έζησε τις δύο χούντες της Τουρκίας, του 1971 και του 1980. Γνήσιος αγωνιστής ο Τζεμίλ Τουράν κυνηγήθηκε για την αγωνιστική και πολιτική του δραστηριότητα, φυλακίστηκε και βασανίστηκε. Διέφυγε το 1984, πέρασε στην Ελλάδα, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο και αργότερα απέκτησε ελληνική υπηκόοτητα. Μετά το "Ματωμένο χιονολούλουδο", επιστρέφει στην "λογοτεχνική επικαιρότητα" με το καινούριο του βιβλίο, "Τα μάτια του λύκου" για να μας θυμίσει έναν αγώνα που χρόνια τώρα μαίνεται κάπου στα βάθη της Ασίας και που για πολλούς δεν υφίσταται καν. Συνάντησα τον Τζεμίλ Τουράν στο Κολωνάκι, σε ένα μικρό διάλειμμα από τη δουλειά του στο υπουργείο Τύπου, και μιλήσαμε για τα "Μάτια του Λύκου" και για τον Κουρδικό λαό.


e-go: Τι είναι τα "Μάτια του Λύκου" για εσάς;
Τ. Τουράν: Ο λύκος ενέχει συμβολική έννοια στο βιβλίο μου, γιατί αυτός, όπως και ο Κούρδος δεν δαμάζεται και δεν είναι δυνατόν να σκύψει το κεφάλι. Μέσα από το βιβλίο μου προσπαθώ να κάνω γνωστούς τους Κούρδους, πως αγαπούν, πως μισούν, τι σχέση έχουν μεταξύ τους, ποια είναι η σχέση τους με την φύση. Στην Ευρώπη επικρατεί μία διφορούμενη εικόνα . Άλλοι θεωρούν τους Κούρδους επαναστάτες, άλλοι απλούς πρόσφυγες. Η ιστορία του βιβλίου είναι πέρα για πέρα αληθινή. Ο Τούρκος αξιωματικός σκότωσε το παιδί αυτό του βιβλίου, τον Ντανιέλ, και η γυναίκα του -που ζει ακόμα- όντως πήρε το νόμο στα χέρια της και εκδικήθηκε στο δικαστήριο σκοτώνοντας τον δολοφόνο του άντρα της.

e-go: Υπάρχουν και σήμερα κατσαχτσήδες;
Τ. Τουράν: Πρώτα, θέλω να ξεκαθαρίσω ότι οι κατσαχτήδες δεν είναι λαθρέμποροι, απλά φέρνουν εμπορεύματα, όπως τσάι και χένα. Την εποχή που διαδραματίζεται το βιβλίο μου, στο Ιράκ τα προϊόντα ήταν πολύ φθηνά και γι' αυτό περνούσαν τα σύνορα επιζητώντας φθηνότερα. Αυτό γίνεται και σήμερα με διαφορετική βέβαια μορφή. Τα σύνορα ήταν πάντα μία μεγάλη πληγή για εμάς. Ακόμα και η δική μου οικογένεια χωρίστηκε στα δύο. Αλλοι έχουν Ιρανική υπηκοότητα και άλλοι τουρκική. Γι΄ αυτό πολλές φορές παραβιάζαμε τα σύνορα μόνο και μόνο για να πάμε να δούμε τους δικούς μας, να φάμε μαζί τους, Ήταν ένα κομμάτι από τη καθημερινότητά μας.

e-go: Γιατί ο Ντανιέλ δίνει όρκο να μην ξανασκοτώσει λύκο;
Τ. Τουράν: Η σχέση των Κούρδων με τα ζώα είναι ιδιαίτερη. Τα αγαπούν και τα σέβονται. Το κυνήγι για παράδειγμα του ελαφιού κατά τη μυθολογία είναι κάτι κακό. Επίσης, δεν πειράζουν ποτέ ζώα με μικρά. Δεν υπάρχει νόμος να τα προστατεύσει, τα προστατεύει ο ίδιο ο λαός. Φυσικά, ο αξιωματικός τους βιβλίου δεν σέβεται κάτι τέτοιο και θέλει να σκοτώνει τους λύκους. Ο Ντανιέλ λυπάται και ορκίζεται να μην σκοτώσει άλλον λύκο. Αφήνει τη λύκαινα να ξαναφτιάξει το κοπάδι της. Μέσα στα μάτια της βλέπει τον εαυτό του. Δεν μπορεί να χωνέψει ότι έστω και για καλό συνεργάστηκε με τους Τούρκους που δεν σέβονται τίποτα.

e-go: Τι ετοιμάζετε για το μέλλον;
Τ. Τουράν: Ετοιμάζω τρία βιβλία. Το πρώτο με τίτλο "Την νύχτα την έβλεπε την μέρα" αφορά ένα αληθινό γεγονός. Αναφέρεται στον έρωτα μίας κοπέλας με ένα συνδικαλιστή τυφλό νεαρό, ο οποίος κατηγορήθηκε στο πραξικόπημα του 1980 για ένοπλη επίθεση εναντίον αστυνομικών και βασανίστηκε σκληρά και πέθανε.
Το επόμενο βιβλίο μου το δουλεύω 25 χρόνια περίπου και αφορά στην ιστορία δύο Κούρδων που πολέμησαν στην Κορέα. Ο ένας πολέμησε μαζί με τους Αμερικανούς χωρίς να ξέρει για ποιο λόγο, ενώ ο άλλος πήγε συνειδητά να υποστηρίξει τον πόλεμο ενάντια στον Ιμπεριαλισμό. Ο ένας λοιπόν επιστρέφει στην Τουρκία, όπου κανείς δεν αναγνωρίζει ότι πολέμησε και ο άλλος γυρνά στην Σοβιετική Ένωση, όπου ζούσε, λαμβάνει παράσημα και γίνεται διάσημος. Το βιβλίο βγήκε μετά από πολλές μελέτες. Για να εξακριβώσω την αλήθεια των λεγομένων των δύο ηρώων μου έψαξα επίσημα αρχεία και πηγές που επιβεβαίωσαν τα λόγια τους σε μεγάλο βαθμό.
Το τρίτο μου βιβλίο ασχολείται με την πόλη μου το Αραράτ και την εξέγερσή του, το 1930, που είναι πολύ σημαντική στην ιστορία του Κουρδιστάν. Η εξέγερση κράτησε μέχρι το 1933. Εγώ δεν ασχολήθηκα με την εξέγερση καθαυτή αλλά με το τι έγινε από την εξέγερση μέχρι σήμερα, μία πορεία συνεχόμενης αντίστασης.


Για την παρουσίαση του βιβλίου "Τα μάτια του Λύκου" κάντε κλικ εδώ