Από τη Νατάσα Γιαννουση

Tο άσθμα είναι ενα νοσήμα των καιρων μας και συχνά παραμένει χωρίς ιατρικη διάγνωση, επιβαρύνοντας την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Ενα είναι το βασικό πρόβλημα με το άσθμα: ακόμα και στις περιπτώσεις που δεν είναι απειλητικό για την ίδια τη ζωή, ωστόσο επιβαρύνει δραματικά την ποιότητά της και ταλαιπωρεί τον ασθενή στις καθημερινές δραστηριότητές του. Aυτό φυσικά όταν δεν έχει τεθεί υπό έλεγχο και συστηματική παρακολούθηση. Το άσθμα βρίσκεται σε ανοδική τροχιά τα τελευταία χρόνια, καθώς υπολογίζεται ότι ένα ποσοστό 7% του γενικού πληθυσμού παρουσιάζει σήμερα τη συγκεκριμένη αναπνευστική επιβάρυνση. Παρουσιάζεται συχνότερα στον δυτικό κόσμο, σε αστικές και βιομηχανικές περιοχές. Oι άντρες φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς από τις γυναίκες, αλλά οι τελευταίες εμφανίζουν τις πιο επικίνδυνες κρίσεις. Aνάμεσα στους ασθματικούς συναντάμε και πολλά παιδιά. Ευτυχώς, το άσθμα μπορεί να αμβλυνθεί σημαντικά κάτω από τη συστηματική καθοδήγηση και παρακολούθηση κάποιου ειδικού.

Eχοντας ως κύριο σύμπτωμα τη δύσπνοια, η οποία οφείλεται στο φράξιμο των βρόγχων, δηλαδή των αγωγών μέσω των οποίων γίνεται η είσοδος και η έξοδος του αέρα στα πνευμόνια, το άσθμα πρέπει να παρακολουθείται συστηματικά ώστε να μην προκαλέσει μόνιμες βλάβες στους πνεύμονες. Δεν υπάρχει πιο βασικό αγαθό για την εξασφάλιση της ζωής από τον ίδιο τον αέρα που αναπνέουμε. Πόσο κρίμα είναι λοιπόν να μην μπορούμε να απολαύσουμε αυτό το βασικό αγαθό! Kι όμως. Aκόμα και ο ασθματικός μπορεί να απολαύσει μια φυσιολογική ζωή και να διαπρέψει σε κάθε τομέα δραστηριότητας, ακόμα και στον αθλητισμό. Eίναι ενδεικτικό ότι η κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ στο αγώνισμα του μαραθωνίου, Bρετανίδα Πόλα Pάντκλιφ, υποφέρει από άσθμα άσκησης και κάνει συχνά εισπνοές βρογχοδιασταλτικών φαρμάκων για προληπτικούς λόγους.

Ποια είναι όμως τα συμπτώματα που πρέπει να μας οδηγήσουν στον παθολόγο με την υπόνοια του άσθματος; Πρέπει να υποπτευθούμε ότι κάτι συμβαίνει αν έχουμε επίμονο βήχα, συριγμούς στην αναπνοή είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει αναπνευστική λοίμωξη, δύσπνοια, βήχα που εμφανίζεται κάτω από ιδιαίτερες (αλλεργιογόνες) συνθήκες ή μετά τη χορήγηση κάποιων φαρμάκων (π.χ. ασπιρίνη). Συχνά τα συμπτώματα της δύσπνοιας και του συριγμού χειροτερεύουν αισθητά κατά τις πρώτες πρωινές ώρες ή ύστερα από έντονη άσκηση, αλλά και αυτές οι περιπτώσεις περιορίζονται αισθητά όταν ελέγχεται η πάθηση. Παράγοντες που μέχρι τώρα έχουν αναγνωριστεί ότι σχετίζονται με την εμφάνιση του άσθματος είναι η αλλεργική αντίδραση σε γύρη, ακάρεα οικιακής σκόνης, πούπουλα κ.ά., οι λοιμώξεις του αναπνευστικού, και περιβαλλοντικοί ή επαγγελματικοί παράγοντες. H αναπνοή καπνών και μολυσμένου ατμοσφαιρικού αέρα, αλλά και διάφορες ψυχολογικές εξάρσεις όπως το στρες, η έντονη χαρά και λύπη, μπορούν να πυροδοτήσουν μία ασθματική κρίση.

Tα παιδιά με οικογενειακό ιστορικό άσθματος πρέπει να ζουν σε ένα περιβάλλον με καλό αερισμό, καθαριότητα και απουσία αλλεργιογόνων παραγόντων και με πλήρη αποφυγή καπνίσματος. Πάντως, η πρόγνωση για το παιδικό άσθμα είναι καλή. Tα παιδιά που εμφανίζουν άσθμα ήπιας μορφής συνήθως απαλλάσσονται από κάθε σύμπτωμα στην εφηβική τους ηλικία, ενώ στις πιο σοβαρές περιπτώσεις ( ένα ποσοστό 20% περίπου) τα συμπτώματα μπορούν να επιμείνουν μέχρι την ενηλικίωση ή και να επανεμφανιστούν όταν τους πυροδοτήσει και πάλι κάποιος ύποπτος παράγοντας.

Eφόσον το άσθμα διαγνωσθεί ιατρικά, τα συμπτώματα μπορούν να ατονήσουν με την κατάλληλη προληπτική αντιμετώπιση. Γι αυτό είναι απαραίτητη η ιατρική παρέμβαση, η κλινική αξιολόγηση και η θεραπευτική αγωγή μέσω ανακουφιστικών και προληπτικών φαρμάκων (βρογχοδιασταλτικά, β2-διεγέρτες, κορτικοστεροειδή κ.α.), αλλά και η συστηματική παρακολούθηση των συμβουλών για μία υγιεινή διαβίωση που θα προσφέρει ο ειδικός γιατρός.

 info 

• Οταν δεν έχει τεθεί υπό έλεγχο, το άσθμα επιβαρύνει δραματικά την ποιότητα της ζωής του ασθενούς και τον ταλαιπωρεί στις καθημερινές δραστηριότητές του.
• Το άσθμα πρέπει να παρακολουθείται συστηματικά ώστε να μην προκαλέσει μόνιμες βλάβες στους πνεύμονες.
• Πρέπει να υποπτευθούμε ότι κάτι συμβαίνει αν έχουμε επίμονο βήχα, συριγμούς στην αναπνοή είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει αναπνευστική λοίμωξη, δύσπνοια, βήχας που εμφανίζεται περιοδικά κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες ή μετά τη χορήγηση κάποιων φαρμάκων.
• Tα παιδιά με οικογενειακό ιστορικό άσθματος πρέπει να ζουν σε ένα περιβάλλον με καλό αερισμό, καθαριότητα και απουσία αλλεργιογόνων.