ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ

Κάθε καλοκαίρι μεγάλος αριθμός γυναικών υποφέρει από μολύνσεις του ουροποιητικού συστήματος. Κι όμως, μπορείτε να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισής τους. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που κάνουν τις γυναίκες ιδιαίτερα ευάλωτες στις ουρολοιμώξεις και κυρίως στην κυστίτιδα. Ο κυριότερος από αυτούς αποδίδεται στο μικρό μήκος της γυναικείας ουρήθρας (συγκριτικά με την ουρήθρα του άντρα, που είναι αρκετά εκατοστά μεγαλύτερη). Ένας ακόμη σοβαρός λόγος είναι η τριβή των γυναικείων γεννητικών οργάνων κατά τη διάρκεια του σεξ. Όμως και η εμμηνόπαυση είναι μια επίσης σημαντική αιτία ουρολοίμωξης, καθώς τα επίπεδα των οιστρογόνων (γυναικείες ορμόνες) ελαττώνονται και τα τοιχώματα της ουρήθρας και της ουροδόχου κύστης γίνονται πιο ευαίσθητα στους ερεθισμούς και τις μολύνσεις. Επιπλέον, τώρα το καλοκαίρι η υγρασία και η ζέστη δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για την εκδήλωση φλεγμονών στην «ευαίσθητη» περιοχή, καθώς η άμμος, πάνω στην οποία πολλές γυναίκες έχουν τη συνήθεια να ξαπλώνουν με βρεγμένο μαγιό, χωρίς να χρησιμοποιούν ψάθα ή πετσέτα, κρύβει πολλούς μικροοργανισμούς, οι οποίοι μεταφέρονται στα γεννητικά όργανα. Η κ. Ευαγγελία Παπαγιαννάκη, χειρουργός ουρολόγος, μας μιλά για τις συνήθεις λοιμώξεις του ουροποιητικού, τα χαρακτηριστικά τους συμπτώματα, την πρόληψη και την αντιμετώπισή τους.

Πρωταγωνίστρια η κυστίτιδα
Η κυστίτιδα αποτελεί το 90% των ουρολοιμώξεων και οφείλεται κατά κανόνα στην ύπαρξη κάποιου μικροβίου που εισέρχεται στην κύστη από την ουρήθρα. Εμφανίζεται συνήθως με επώδυνη ούρηση, τσούξιμο αλλά και συχνουρία. Συχνά τα ούρα είναι θολά, με δυσάρεστη οσμή και σκούρο χρώμα.

Για να την προλάβετε

*Πίνετε αρκετό νερό (8-10 ποτήρια καθημερινά).

*Αμέσως μετά το σεξ να ουρείτε και στη συνέχεια να πίνετε δύο ποτήρια νερό. Έτσι πετυχαίνετε όχι μόνο να μην υπάρχουν ούρα για να δημιουργήσουν συνθήκες πολλαπλασιασμού των μικροβίων, αλλά και με την επόμενη ούρηση να ξεπλένεται η κύστη από τα «περιπλανώμενα» μικρόβια.

*Μην αμελείτε την επίσκεψή σας στην τουαλέτα, ώστε να αποφεύγετε την παραμονή των ούρων στην ουροδόχο κύστη για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

*Αποφεύγετε το κολύμπι σε αμφιβόλου καθαρότητας θάλασσες ή πισίνες και μην αφήνετε το βρεγμένο μαγιό να στεγνώνει πάνω σας. Η υγρασία διαταράσσει τον αμυντικό μηχανισμό του γυναικείου κόλπου, με αποτέλεσμα τα μολυσματικά μικρόβια να επιβιώνουν και να φτάνουν μέχρι την ουροδόχο κύστη.

*Προτιμάτε τα βαμβακερά εσώρουχα.

Για να την αντιμετωπίσετε

Στη θεραπεία της κυστίτιδας χορηγούνται συνήθως αντιβιοτικά και αντισηπτικά ούρων, αφού έχει προηγηθεί ο απαιτούμενος κλινικο-εργαστηριακός έλεγχος και η λήψη ιστορικού, ενώ όταν η κυστίτιδα υποτροπιάζει και τα συμπτώματα εκδηλώνονται ξανά και ξανά, πρέπει να ερευνάται η βαθύτερη αιτία της μόλυνσης. Οι διαγνωστικές εξετάσεις είναι απαραίτητες, προκειμένου να αποκλειστούν και πιθανοί παθογόνοι παράγοντες, όπως ο διαβήτης, πέτρες στα νεφρά, αποφρακτικές παθήσεις του ουροποιητικού και άλλες δυσλειτουργίες της ουροδόχου κύστης.

Οι κολπίτιδες έχουν πολλά πρόσωπα

«Κολπίτιδα» είναι ο γενικός ιατρικός όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή διαφόρων καταστάσεων που αφορούν τη μόλυνση ή τον ερεθισμό (φλόγωση) του κόλπου. Η αιδοιοκολπίτιδα αναφέρεται στον ερεθισμό τόσο του κόλπου όσο και του αιδοίου. Αυτές οι καταστάσεις μπορεί να οφείλονται σε μολύνσεις από μικροοργανισμούς, όπως βακτήρια, μύκητες ή ιούς, σε ενοχλήσεις που προκαλούν χημικά συστατικά καλλυντικών προϊόντων, αφρόλουτρων ή αποσμητικών αλλά και στην επαφή της ευαίσθητης περιοχής με συνθετικά ή μη καθαρά εσώρουχα. Μερικές φορές η κολπίτιδα προκαλείται από μικρόβια που μεταδίδονται μέσω της σεξουαλικής επαφής. Τα συμπτώματα της κολπίτιδας ποικίλλουν, ανάλογα με το αίτιο της μόλυνσης. Μερικά από τα πιο κοινά είναι: δύσοσμες κολπικές εκκρίσεις, τσούξιμο κατά την ούρηση, φαγούρα γύρω από την εξωτερική περιοχή του κόλπου, ενόχληση κατά τη σεξουαλική πράξη.

Για να τις προλάβετε

*Να ουρείτε και να πλένεστε μετά τη σεξουαλική επαφή.

*Μετά την αφόδευση να σκουπίζεστε με φορά από εμπρός προς τα πίσω, ώστε να μην επιμολύνεται το ουροποιητικό από τα μικρόβια του εντέρου.

*Να φροντίζετε την υγιεινή της «ευαίσθητης» περιοχής (χωρίς να υπερβάλλετε και χωρίς να χρησιμοποιείτε αντισηπτικά).

*Φοράτε καθαρά βαμβακερά εσώρουχα και αποφεύγετε τα στενά παντελόνια.

*Αλλάζετε πολύ συχνά τη σερβιέτα ή το ταμπόν, ώστε να μειώνεται στο ελάχιστο η πιθανότητα ανάπτυξης μικροβίων.

*Αποφεύγετε την ηλιοθεραπεία με βρεγμένο μαγιό και την άμεση επαφή του σώματος με την υγρή άμμο.

*Αν είστε επιρρεπής στις κολπίτιδες, αποφεύγετε και τα μέτρα αντισύλληψης με σπιράλ και διάφορα σπερματοκτόνα (ζελέ κ.ά.), που προδιαθέτουν για μόλυνση.

Για να τις αντιμετωπίσετε

Ο γιατρός μπορεί να δώσει αλοιφές, υπόθετα, αντισηπτικά ούρων κ.ά. Ωστόσο, βασική προϋπόθεση για τη θεραπεία μιας κολπίτιδας είναι η αναγνώριση της αιτίας που την προκάλεσε.

Ωφελεί ή όχι το λεμόνι;

Για πολλούς ειδικούς μερικές τροφές συνδέονται ή επιδεινώνουν το πρόβλημα της κυστίτιδας, ενώ για άλλους δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Για παράδειγμα, οι γιατροί διχάζονται με το λεμόνι, το οποίο θεωρούνταν για χρόνια ως η παραδοσιακή θεραπεία των μολύνσεων της ουροδόχου κύστης, επειδή έκανε πιο όξινα τα ούρα, δημιουργώντας έτσι ένα αφιλόξενο περιβάλλον για τα μικρόβια. Πρόσφατες έρευνες, επίσης, έδειξαν ότι μια φυσική ουσία που περιέχεται στο χυμό του λεμονιού εμποδίζει τα βακτήρια να προσκολληθούν στα τοιχώματα της κύστης, με αποτέλεσμα να αποτρέπεται σε σημαντικό βαθμό και η ανάπτυξη μολύνσεων της ουροδόχου κύστης. Ωστόσο, υπάρχουν και οι ειδικοί που πιστεύουν ότι η κατανάλωση του λεμονιού, ενώ η μόλυνση ήδη υφίσταται, επιβραδύνει το ρυθμό θεραπείας, γιατί κάνοντας πιο όξινα τα ούρα, επιδεινώνεται ο ερεθισμός της κύστης. Ακόμη, πολλοί προτείνουν κατά τη διάρκεια του προβλήματος περιορισμό στον καφέ, στις σοκολάτες, στα αναψυκτικά, στα αλκοολούχα ποτά, στα πολλά καρυκεύματα.

Αυτό το ξέρατε;
Σε κανονικές συνθήκες, ο κόλπος περιλαμβάνει ένα πλήθος μικροβίων, που συνυπάρχουν αρμονικά μεταξύ τους (φυσιολογική χλωρίδα). Όμως, όταν οι συνθήκες αυτές για οποιονδήποτε λόγο αλλάξουν, η ισορροπία στον κόλπο διαταράσσεται. Και τότε μερικοί μικροοργανισμοί μπορεί να αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται εις βάρος άλλων, με συνέπεια να εκδηλωθεί κάποια φλεγμονή.

Σε έξαρση και οι μυκητιάσεις

Οι μολύνσεις της «ευαίσθητης» περιοχής που προκαλούνται από μύκητες συνήθως οφείλονται στο μύκητα Candida. Αυτός ο μύκητας ζει φυσιολογικά στο εσωτερικό του κόλπου, όπως και στο στόμα και στο έντερο αντρών και γυναικών. Όταν για κάποιο λόγο προκαλέσει μόλυνση, εκκρίνεται ένα παχύρρευστο λευκό υγρό, αν και σε μερικές περιπτώσεις αυτή η κολπική έκκριση απουσιάζει εντελώς. Τα πιο ενοχλητικά συμπτώματα της μυκητίασης από Candida είναι η κοκκινίλα και η φαγούρα (κνησμός) του κόλπου και του αιδοίου. Το καλοκαίρι βρίσκονται σε έξαρση, επειδή ευνοούνται από τις υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες προκαλούν εφίδρωση (η υγρασία αποτελεί το καλύτερο περιβάλλον για τους μύκητες). Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στη μόλυνση μπορεί να είναι και κάποιες καταστάσεις που καθιστούν μια γυναίκα πιο ευάλωτη στις μυκητιάσεις αυτές, όπως π.χ. πρόσφατη θεραπεία με αντιβιοτικά (τα οποία καταστρέφουν τα «φιλικά» βακτήρια, μικροοργανισμούς που διατηρούν τα κολπικά ένζυμα σε φυσιολογικά επίπεδα), εγκυμοσύνη ή εμμηνόπαυση (καθώς συνοδεύονται από ορμονικές διαταραχές), θυρεοειδής κ.ά.

Για να τις προλάβετε

*Κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσης αποφεύγετε τη χρήση ταμπόν σε μόνιμη βάση και αλλάζετε συχνά σερβιέτα και εσώρουχο.

*Προτιμάτε τα βαμβακερά εσώρουχα και αποφεύγετε όσο είναι δυνατόν τα στρινγκ και τα συνθετικά υφάσματα, που επιτείνουν τις μυκητιάσεις του κόλπου, καθώς και τα αρωματικά σαπούνια ή αποσμητικά στην ευαίσθητη περιοχή.

*Σε περίπτωση ερεθισμού και κνησμού αποφεύγετε τα στενά τζιν για μερικές ημέρες.

*Στην παραλία να χρησιμοποιείτε πάντα ψάθα ή πετσέτα.

*Τρώτε συχνά γιαούρτι, καθώς ευνοεί τη «φιλική» χλωρίδα του κόλπου.

Για να τις αντιμετωπίσετε

Για τη θεραπεία των καντιντιάσεων των γεννητικών οργάνων οι ειδικοί συνιστούν άμεση μικροβιολογική εξέταση και καλλιέργεια κολπικού εκκρίματος, ώστε ανάλογα με το αποτέλεσμα να χορηγηθεί η αντίστοιχη φαρμακευτική θεραπεία (κρέμες, χάπια ή υπόθετα). Όσο για την εξωτερική περιποίηση, συστήνουν να αποφεύγονται τα ισχυρά αντισηπτικά καθώς και τα όξινα ή αλκαλικά σαπούνια, επειδή καταστρέφουν τη φυσιολογική χλωρίδα του οργανισμού, ελαττώνοντας την άμυνά του.