Στην ελληνική αγορά διακινούνται περισσότερα από 600 διαφορετικά είδη τυριών, ντόπια και εισαγωγής, στα οποία η συγκέντρωση διατροφικών στοιχείων διαφέρει σημαντικά.
ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
Όλα τα τυριά αποτελούν σημαντική πηγή πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, πολλά εκ των οποίων έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες συγκριτικά με την ίδια ποσότητα κρέατος.
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ
Τα περισσότερα περιέχουν ελάχιστους υδατάνθρακες και συνήθως όσο περισσότερα λιπαρά περιέχει ένα τυρί τόσο μικρότερη είναι η περιεκτικότητά του σε υδατάνθρακες.
ΛΙΠΑΡΑ
Η περιεκτικότητα ποικίλλει και μπορεί να κυμαίνεται από 2-45%. Τα περισσότερα λιπαρά, ως επί το πλείστον κορεσμένα, περιέχουν τα σκληρότερα τυριά που παρασκευάζονται από πλήρες γάλα.
ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ
Τα κίτρινα τυριά από πλήρες γάλα περιέχουν πιο πολλά ολικά λιπαρά και περισσότερη χοληστερίνη σε σχέση με τα λευκά.
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ
Τα τυριά αποτελούν πηγή των βιταμινών Β2, Β6 και Β12 και επίσης, ανάλογα με τα λιπαρά τους, των βιταμινών Α και D.
ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΑΛΑΤΑ
Κατά κανόνα τα σκληρότερα τυριά είναι πιο πυκνά, επομένως περιέχουν υψηλότερες ποσότητες ασβεστίου, νατρίου, φωσφόρου και καλίου σε σύγκριση με τα μαλακά.
ΑΣΒΕΣΤΙΟ
Παρμεζάνα, γραβιέρα, γκούντα, κεφαλοτύρι, κασέρι και ένταµ είναι μερικά από τα τυριά με την υψηλότερη περιεκτικότητα σε ασβέστιο. Τα τυριά με μειωμένα λιπαρά περιέχουν συνήθως περισσότερο ασβέστιο συγκριτικά με τις πλήρεις σε λίπος εκδοχές τους.
ΑΛΑΤΙ
Διαφέρει σημαντικά από τυρί σε τυρί, ακόμα και στους ίδιους τύπους τυριού από διαφορετικό παρασκευαστή. Η συνήθης περιεκτικότητα είναι 1-2% ή 400-800 mg νατρίου ανά 100g. Σε γενικές γραμμές τα πιο σκληρά τυριά είναι πιο πλούσια σε αλάτι σε σχέση με τα μαλακά, ενώ πολύ αλάτι μπορεί να περιέχουν και τα τυριά χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Διατροφικές πληροφορίες ανά 100g τυριού* | |||||||
Είδος τυριού |
ΘΕΡΜ. | ΠΡΩΤ. (g) | ΛΙΠ. (g) | ΚΟΡ. (g) | ΧΟΛ. (mg) | ΑΣΒ. (mg) | ΝΑΤ. (mg) |
Ανθότυρο Κρήτης | 184 | 11,8 | 14,0 | 10,2 | 55 | 202 | 116 |
Γαλοτύρι Μακεδονίας | 249 | 6,7 | 17,5 | 11,8 | 60 | 184 | 430 |
Γραβιέρα Νάξου | 412 | 29,4 | 32,6 | 20,3 | 110 | 1128 | 461 |
Ημίσκληρο light Θεσσαλίας | 234 | 32,0 | 10,0 | 6,7 | 56 | 490 | 456 |
Καλαθάκι Λήμνου | 244 | 16,5 | 19,5 | 14,4 | 72 | 256 | 645 |
Κασέρι Ηπείρου | 370 | 25,4 | 29,6 | 19,1 | 82 | 908 | 511 |
Κατίκι Δομοκού | 169 | 10,0 | 13,0 | 8,5 | 50 | 152 | 400 |
Κεφαλογραβιέρα | 408 | 25,5 | 33,8 | 24,0 | 90 | 927 | 754 |
Κεφαλοτύρι Μακεδονίας | 404 | 25,7 | 33,4 | 25,3 | 98 | 1246 | 864 |
Λαδοτύρι Μυτιλήνης | 398 | 26,2 | 32,3 | 22,3 | 90 | 1156 | 606 |
Μανούρι Μακεδονίας | 421 | 8,1 | 42,6 | 29,7 | 84 | 109 | 281 |
Μετσοβόνε | 376 | 28,7 | 29,0 | 19,7 | 79 | 813 | 636 |
Μυζήθρα Κρήτης | 206 | 11,9 | 16,3 | 10,5 | 47 | 238 | 191 |
Τελεμές Θεσσαλίας | 298 | 16,8 | 25,4 | 15,5 | 52 | 328 | 575 |
Φέτα Ηπείρου | 262 | 18,0 | 21,1 | 16,2 | 70 | 471 | 560 |
ΘΕΡΜ. = θερμίδες, ΠΡΩΤ. = πρωτεΐνες, ΛΙΠ. = λιπαρά, ΚΟΡ. = κορεσμένα λιπαρά, ΧΟΛ. = χοληστερίνη, ΑΣΒ. = ασβέστιο, ΝΑΤ = νάτριο. * Ενδεικτική περιεκτικότητα ορισμένων ελληνικών τυριών. Οι διατροφικές πληροφορίες μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το προϊόν. |
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΔΕΔΟΥΚΟ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 166
Update: Ιούλιος 2016.