Τα Χριστούγεννα –περισσότερο ίσως από οποιαδήποτε άλλη γιορτή– δίνεται μεγάλη έμφαση στην οικογενειακή θαλπωρή και τη χαρά των παιδιών. Για τους πρόσφατα χωρισμένους, όμως, αυτή μπορεί να αποβεί μια περίοδος ιδιαίτερα δύσκολη και γεμάτη προκλήσεις. Η σωστή προετοιμασία, ο ρεαλισμός, η συνεργασία και πάνω απ’ όλα η επίγνωση βοηθούν τους διαζευγμένους γονείς να διανύσουν αυτή την περίοδο εποικοδομητικά γι’ αυτούς και τα παιδιά τους και με αίσθηση ελέγχου των πραγμάτων.
Επικοινωνία με έμφαση στα παιδιά
Τα παιδιά που μετατρέπονται από τους γονείς τους σε όπλα για να πληγώνουν και να ανταγωνίζονται ο ένας τον άλλο φέρουν βαθιές πληγές που θα επηρεάσουν αρνητικά τη ζωή τους. Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να έχεις πάντα υπόψη σου και ισχύει ιδιαίτερα όσον αφορά την οργάνωση των διακοπών. Αν η επικοινωνία μεταξύ σας είναι δύσκολη και σε αναστατώνει, είναι προτιμότερο να περιοριστείς σε ανταλλαγή μηνυμάτων που με καθαρά επιχειρησιακό τρόπο, αποφεύγοντας συναισθηματισμούς, υπονοούμενα, μπηχτές και φυσικά χαρακτηρισμούς, να προσπαθήσεις να έρθεις σε μια συμφωνία για τα ζητήματα που σε απασχολούν.
Οργάνωση διακοπών από νωρίς
Συμφωνίες γύρω από τις διακοπές αλλά και τυχόν αλλαγές θα πρέπει να είναι προσυμφωνημένες αρκετό καιρό πριν, για ευνόητους λόγους. Το καλύτερο είναι να μην προσπαθήσεις να τις ανατρέψεις όταν οι διακοπές πλησιάζουν, αν δεν θέλεις τα Χριστούγεννα όλων σας να αποκτήσουν μια... δηλητηριώδη χροιά. Φυσικά αυτό δεν ισχύει αν η συνεργασία με τον πρώην σου διαπνέεται από ένα ιδιαίτερα θετικό και γενναιόδωρο πνεύμα. Στις διαπραγματεύσεις περί διακοπών μπορείς να προτείνεις τα εξής:
- Τα Χριστούγεννα με μένα, την Πρωτοχρονιά με σένα.
- Χριστούγεννα με μένα, Πάσχα με σένα.
- Ημέρα Χριστουγέννων ή Πρωτοχρονιάς όλοι μαζί, στο σπίτι μου ή στο σπίτι σου.
- Διακοπές στην ίδια περιοχή, αλλά σε διαφορετικά καταλύματα, ώστε να είμαστε και οι δύο κοντά στα παιδιά.
Προσγειωμένη στάση
Το συναισθηματικό φορτίο που έχουν οι γιορτές κάνει πολλούς γονείς να θέλουν να προσφέρουν στα παιδιά τους «ονειρεμένα» Χριστούγεννα, κάτι που δύσκολα επιτυγχάνεται ακόμη και με τις καλύτερες συνθήκες. Επομένως μια ρεαλιστική, προσγειωμένη στάση ως προς τις γιορτές θα προφυλάξει και εσένα από υπερβολικές προσδοκίες ή από το να μπεις σε μια ανταγωνιστική τροχιά με τον πρώην σύζυγό σου αλλά και τα παιδιά σου από το να πιστέψουν ότι στις διακοπές έχουν δικαίωμα στο οτιδήποτε. Πολλοί για να κάνουν τον άλλο γονιό να ζηλέψει αλλά και για να ωθήσουν τα παιδιά τους να τους δείξουν αδυναμία μετατρέπουν τις γιορτές σε… υπερπαραγωγή. Το αποτέλεσμα είναι περίπλοκα προγράμματα με πολλές μετακινήσεις, με σκοπό να προσφέρουν στα παιδιά πληθώρα ερεθισμάτων και εμπειριών. Όταν όμως οι γονείς πέφτουν στην παγίδα του ανταγωνισμού, κινδυνεύουν να μπερδέψουν και να εξουθενώσουν τα παιδιά με πολύ αρνητικά για την ψυχολογία τους αποτελέσματα. Τα παιδιά διαισθάνονται τον ανταγωνισμό και την ανάγκη για επιβεβαίωση που έχουν οι γονείς τους. Έτσι βιώνουν μια τεράστια εσωτερική σύγκρουση, καθώς παράλληλα με τη χαρά τους θα νιώθουν ενοχές επειδή αισθάνονται ότι «προδίδουν» τον έναν από τους γονείς τους. Καλό είναι λοιπόν, παρά το χαρμόσυνο και ιδιαίτερο τόνο των γιορτών, να μην παρεκκλίνεις πολύ από το πρόγραμμά σας, προκειμένου τα παιδιά να ενταχθούν γρήγορα σε μια ρουτίνα.
Δώσε έμφαση στο συναίσθημα
Αντιστάθμισε την κατάσταση και την οικονομική στενότητα με δημιουργικές, εναλλακτικές λύσεις. Τα δώρα μπορεί να είναι λιγότερα και φτωχότερα, όμως ο στολισμός του δέντρου, συνοδεία χριστουγεννιάτικης μουσικής, ένα πικνίκ στο σαλόνι μπροστά στο δέντρο με τζάκι και κεριά αναμμένα, μια βόλτα στους φωταγωγημένους δρόμους θα δώσουν ιδιαίτερο τόνο θαλπωρής και θα μείνει χαραγμένο στη μνήμη όλων σας για πολλά χρόνια. Επίσης, το νόημα των εορτασμών δεν βρίσκεται απαραίτητα στην ακριβή ημερομηνία του εορτασμού τους. Με την ανάλογη ατμόσφαιρα μόνοι με τα παιδιά ή και με φίλους μπορείτε να ανοίξετε δώρα και σαμπάνιες ελαφρώς προ ή μετα... χρονολογημένα!
Ένα καινούριο ξεκίνημα
Αν είναι η πρώτη φορά που θα περάσεις κάποιο διάστημα των διακοπών χωρίς τα παιδιά σου, καλό είναι να προετοιμαστείς κατάλληλα. Οι διακοπές σπάνια είναι αψεγάδιαστες και εσείς δεν αποκλείεται να περάσεις στιγμές μελαγχολίας και θλίψης. Αυτό είναι φυσικό. Περνάς μια έντονα μεταβατική περίοδο και οι μεταβατικές περίοδοι ενέχουν πένθος γι’ αυτά που χάνονται αλλά και ανησυχία για το άγνωστο. Επίτρεψε στον εαυτό σου τα συναισθήματα αυτά, συγχώρεσέ του τα λάθη, προνόησε να περάσεις στιγμές με φιλικά κι αγαπημένα σου πρόσωπα αλλά και μόνοι. Σύντομα όμως το παλιό θα αντικατασταθεί από νέα δεδομένα και δυνατότητες. Ας είναι το 2016 η χρονιά που θα φέρει θετικές αλλαγές στη ζωή σου.
ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΡΑΣΙΔΑΚΗ, ψυχολόγο – σύμβουλο σχέσεων
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 156
Update: Δεκέμβριος 2015.
