HΑθήνα, την εποχή που έγινε πρωτεύουσα του ελληνικού βασιλείου το 1834, ήταν από οικιστικής άποψης ένα χωριό, και μάλιστα ένα ρημαγμένο χωριό.
Στις πολεοδομικές επεμβάσεις που έγιναν στα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Όθωνα συμμετείχαν Ευρωπαίοι αρχιτέκτονες και πολεοδόμοι, καθώς η αναγέννηση της Αθήνας είχε λάβει το χαρακτήρα «ευρωπαϊκής υπόθεσης».
Η αναγέννηση αυτή άργησε πολύ.
Ο άνθρωπος που έδωσε στην Αθήνα τον ευρωπαϊκό της χαρακτήρα ήταν ο Γερμανός αρχιτέκτονας, ζωγράφος, ερευνητής και λάτρης της αρχαιότητας Ερνέστος Τσίλερ. Η έκθεση που εγκαινιάστηκε στην Εθνική Πινακοθήκη περιλαμβάνει πάνω από 400 σχέδια αλλά και έγγραφα, επιστολές, τεκμήρια και φωτογραφίες από το αρχείο Τσίλερ της Εθνικής Πινακοθήκης και συμπληρώνεται με τα σχέδια που φυλάσσονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές.
Η λαμπρή και μοναδική έκθεση Τσίλερ έχει πανευρωπαϊκό χαρακτήρα, καθώς συνδέει την αρχιτεκτονική κληρονομιά τεσσάρων χωρών: της Γερμανίας (χώρας καταγωγής του Τσίλερ), της Δανίας (πατρίδας του δασκάλου του, Θεόφιλου Χάνσεν), της Αυστρίας (τόπου δράσης του δασκάλου του καθώς και του μεγάλου ευεργέτη Σίμωνα Σίνα) και της Ελλάδας, όπου έδρασε και δημιούργησε τα αρχιτεκτονικά του αριστουργήματα.
Λογικό ήταν στα εγκαίνια να παρευρεθούν αρκετές από τις σημαντικότερες προσωπικότητες των Αθηνών, με ξεχωριστές παρουσίες από το χώρο της πολιτικής και των επιχειρήσεων.
