Φοντί

10.04.2008
Ενας από τους πιο αγαπημένους τρόπους γρήγορου και κυρίως απολαυστικού φαγητού σήμερα είναι το φοντί. Συνδυάζοντας τη γεύση και φυσικά την παρέα, μας χαρίζει μοναδικές στιγμές γύρω από το τραπέζι μας.

Ενας από τους πιο αγαπημένους τρόπους γρήγορου και κυρίως απολαυστικού φαγητού σήμερα είναι το φοντί. Συνδυάζοντας τη γεύση και φυσικά την παρέα, μας χαρίζει μοναδικές στιγμές γύρω από το τραπέζι μας.

Ιδιαίτερα εύκολο και με ποικίλους τρόπους παρασκευής, το μόνο που χρειάζεται είναι να αφήσουμε τη φαντασία μας ελεύθερη και να ταξιδέψουμε στον κόσμο της γεύσης και της απόλαυσης!

Τι είναι το φοντί;
Η λέξη φοντί προέρχεται από το γαλλικό ρήμα «fondre» που σημαίνει λιώνω και γι αυτόν ακριβώς τον λόγο αφορά στα λιωμένα μείγματα. Μάλιστα, με τον όρο φοντί εννοούμε μια μεγάλη συλλογή συνταγών της γαλλικής κυρίως κουζίνας, παρόλο που ξεκίνησε από την Ελβετία.

Ταξίδι στην ιστορία...
Το φοντί είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές φαγητό, το οποίο, όπως προαναφέραμε, ξεκίνησε από την Ελβετία με αποτέλεσμα σήμερα να έχει επικρατήσει σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου, καθώς είναι εύκολο, γρήγορο, εντυπωσιακό και ενώνει τις παρέες στο τραπέζι.

Η ιστορία του φοντί, λοιπόν, ξεκινάει από τον 18ο αιώνα, την περίοδο όπου το τυρί και το κρασί αποτελούσαν ένα σημαντικό κομμάτι της βιομηχανίας της Ελβετίας.

Ομως, το φοντί πρωτοανακαλύφθηκε, όχι εξαιτίας της νοστιμιάς του, αλλά από ανάγκη.

Οι κάτοικοι των ορεινών και μακρινών από τις πόλεις χωριών, αποκομμένοι κατά τη διάρκεια του χειμώνα από τα μεγάλα αστικά κέντρα αντιμετώπιζαν μεγάλα προβλήματα στον τρόπο της διατροφής τους, καθώς δεν είχαν τίποτα φρέσκο να φάνε. Οι περισσότεροι, λοιπόν, χωρικοί στήριζαν τη διατροφή τους στο τυρί και στο ψωμί, τα οποία έφτιαχναν σε μεγάλες ποσότητες το καλοκαίρι, έτσι ώστε να έχουν προμήθειες και για τον χειμώνα. Ομως, τόσο το τυρί όσο και το ψωμί δεν μπορούσαν να διατηρήσουν για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα τη μαλακή τους σύσταση, με αποτέλεσμα με την πάροδο του χρόνου να γίνονται πολύ σκληρά και να μασιούνται με δυσκολία. Στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν αυτή την κατάσταση οι κάτοικοι των ελβετικών χωριών, ανακάλυψαν ότι αν ζεστάνουν το τυρί στη φωτιά, όχι μόνο βελτιώνεται η γεύση του, αλλά γίνεται και ιδιαίτερα μαλακό, όπως ακριβώς και το ψωμί, όταν το βουτούν μέσα στο λιωμένο τυρί.

Και ευτυχώς δεν σταμάτησαν εκεί! Για να κάνουν ακόμα πιο γευστικό το γεύμα τους, άρχισαν να ανακατεύουν μέσα στο λιωμένο τυρί κρασί, καθώς και διάφορα άλλα μπαχαρικά και βότανα.

Το φοντί της παρέας!
Το γεγονός ότι οι φτωχοί αγρότες δεν είχαν την πολυτέλεια της θέρμανσης,με αποτέλεσμα να μαζεύονται όλοι μαζί γύρω από τη φωτιά για να παραμείνουν ζεστοί, αλλά και για να φάνε το γεύμα τους, εξηγεί το γιατί ακόμα και σήμερα συνηθίζουμε να τρώμε το φοντί μέσα από το σκεύος του και πάντα με παρέα.

Μάλιστα, τις δεκαετίες του 60 και του 70, το φοντί πήρε μεγάλες διαστάσεις, καθώς έγινε το διάσημο φαγητό των πάρτι. Σήμερα επανέκτησε τη χαμένη του θέση και θεωρείται ένα από τα φαγητά «της μόδας».

Τα διάφορα είδη
Οταν μιλάμε για φοντί, συνήθως το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι τα λιωμένα τυριά. Ομως, η ποικιλία του φοντί είναι μεγάλη, αφού υπάρχει φοντί σοκολάτας, φοντί με λάδι, καθώς και φοντί με διάφορα κρεατικά. Γενικότερα, πάντως, πρόκειται για λιωμένα υλικά, τα οποία τα απολαμβάνουμε βουτώντας μέσα σε αυτά μικρά κομμάτια ψωμιού ή διάφορα φρούτα και λαχανικά με τα ειδικά μακριά πιρούνια που μοιάζουν σαν καλαμάκια.

ΦΟΝΤΙ ΜΕ ΤΥΡΙ: Οι περισσότερες παραδοσιακές συνταγές για φοντί χρησιμοποιούν τον συνδυασμό 2 τυριών και κυρίως του Gruyere και του Emmental. Ακόμη, για να λιώσουν τα τυριά πιο εύκολα, αλλά και για να έχουν περισσότερη γεύση, καλό είναι να χρησιμοποιούμε κρασί, κυρίως λευκό και ξηρό. Ή διαφορετικά, μπορούμε να δοκιμάσουμε το Κιρς, ένα λευκό λικέρ με άρωμα κερασιού. Τέλος, στις παραδοσιακές συνταγές φοντί χρησιμοποιείται καλαμποκάλευρο που βοηθά στο να γίνει το μείγμα παχύρρευστο, καθώς και σκόρδο για να γίνει πιο γευστικό.

ΦΟΝΤΙ ΜΕ ΚΡΕΑΣ: Οι ρίζες του φοντί με κρέας ξεκινούν από τον Μεσαίωνα και για την ακρίβεια, στους διάσημους αμπελώνες της Βουργουνδίας. Σύμφωνα λοιπόν με την ιστορία, την εποχή του τρύγου, εξαιτίας της ατελείωτης δουλειάς που είχαν οι αγρότες, δεν προλάβαιναν καν να φάνε κανονικά. Ενας καλόγερος, λοιπόν, με το όνομα Johann du Putzxe είχε την ιδέα για εξοικονόμηση χρόνου, την ώρα που ήταν στους αμπελώνες, να ζεστάνει λάδι σε ένα κατσαρολάκι και να βουτήξει μέσα, τα ήδη ψημένα κομματάκια κρέας που είχε πάρει μαζί του από το σπίτι, ώστε να τα φάει ζεστά. Αυτή του η συνήθεια όμως, υιοθετήθηκε από όλους τους αγρότες, οι οποίοι δούλευαν ασταμάτητα στους αμπελώνες και έτσι, από αυτό το απλό γεγονός δημιουργήθηκε το φοντί με κρέας, το οποίο ονομάζεται και φοντί μπουργκινιόν, το όνομα του οποίου προέρχεται από τους αμπελώνες της Βουργουνδίας (Βurgundy).

Βέβαια, το φοντί μπουργκινιόν γνώρισε το αποκορύφωμά του γύρω στο 1956, όταν ο σεφ ενός ελβετικού σαλέ, ο Konrad Egli, για πρώτη φορά μαγείρεψε κομματάκια κρέατος σε καυτό λάδι.

Σήμερα, οι συνταγές για φοντί με κρέας περιλαμβάνουν κομματάκια μοσχαρίσιου φιλέτου και στήθος κοτόπουλο.

Ακόμη
Υπάρχει και ένα άλλο είδος φοντί με κρέας πιο ελαφρύ, το οποίο ονομάζεται φοντί Court Bouillon και το οποίο δεν περιέχει λάδι ελιάς, αλλά ζωμό κρέατος. Οσον αφορά στην ιδέα αυτήν, την έφερε ένας Ελβετός από την Κίνα, όπου σέρβιραν ένα παρόμοιο γεύμα, αλλά με βάση τον ζωμό κρέατος και όχι το λάδι.

ΦΟΝΤΙ ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ: Το συγκεκριμένο είδος φοντί γνώρισε μεγάλη άνθηση από το 1964 και ύστερα. Το φοντί σοκολάτας γίνεται με λιωμένη σοκολάτα, αρωματισμένη με κάποιο λικέρ και συνοδεύεται συνήθως με κέικ, μπισκότα και φρούτα, όπως φράουλες, μπανάνες κ.ά.

Ξέρετε ότι...
Υπάρχουν ανοξείδωτα ή κεραμικά σκεύη φοντί, που επιλέγονται συνήθως για φοντί τυριού ή σοκολάτας. Ακόμα, υπάρχουν και μαντεμένιες συσκευές, αντικολλητικές, κεραμικές, έγχρωμες, καθώς και πορσελάνινες ειδικές για σοκολάτα σε σχήμα σιντριβανιού.

Πώς φτιάχνουμε φοντί τυριών
Η παρασκευή του αρχίζει σε ένα αντικολλητικό σκεύος, στο οποίο σε χαμηλή φωτιά ζεσταίνουμε το κρασί και προσθέτουμε τα τριμμένα τυριά, το Κιρς ή κάποιο άλλο αρωματικό ποτό, όπως μπράντι από δαμάσκηνα. Οταν λιώσουν τα τυριά, τρίβουμε με μία σκελίδα σκόρδο το εσωτερικό του ειδικού για το φοντί σκεύος και αδειάζουμε μέσα το μείγμα, όπου το διατηρούμε ζεστό με τη βοήθεια ενός ειδικού καύσιμου, προσέχοντας να μη βράσει. Στην περίπτωση που το μείγμα αρχίζει να πήζει, το αραιώνουμε με λίγο κρασί. Στη συνέχεια, το συνοδεύουμε με μικρά κομμάτια ψωμιού ή φρούτα, τα οποία τα βουτάμε στο μείγμα με τα ειδικά πιρουνάκια. Ακόμη, το φοντί μπορεί να αρωματιστεί με μπαχαρικά, μανιτάρια πορτσίνι, μοσχοκάρυδο, λιαστές ντομάτες, βότανα ή μουστάρδα και εκτός από ψωμί, μπορεί να συνοδευτεί και με καρότα, σέλερι, μπρόκολο και ό,τι άλλο συνδυάζεται με το τυρί.

Τα σκεύη: Πολλά σκεύη φοντί σήμερα είναι ηλεκτρικά, αλλά υπάρχουν και αυτά που λειτουργούν με κερί ρεσό ή με καύσιμο σε μορφή ζελέ. Τα σκεύη για το φοντί τα βρίσκουμε σχεδόν σε όλα τα μαγαζιά που πουλάνε μαγειρικά σκεύη.

Βέβαια, πολλοί προτιμούν να λιώσουν τα τυριά ή τα άλλα υλικά σε ένα αντικολλητικό τηγάνι πρώτα και έπειτα να τα περιχύσουν στο σκεύος φοντί, όπου τα κρατάει ζεστά για πιο γρήγορο αποτέλεσμα.

Μπολ φοντί: Το μπολ του φοντί είναι συνήθως μεταλλικό, το γεμίζουμε μέχρι τα 3/4 με νερό και το βάζουμε επάνω από τη φλόγα του καμινέτου.

Πιρούνια φοντί: Με τη βοήθειά τους βουτάμε τα διάφορα υλικά στο λιωμένο μείγμα μας με ασφάλεια. Το χαρακτηριστικό τους είναι το μεγάλο τους μήκος, το οποίο φτάνει έως τα 25 εκατοστά και μπορούμε να τα βρούμε σε διάφορα χρώματα και σχήματα.

Ακόμη, υπάρχουν και πιρούνια από μπαμπού, με το μόνο μειονέκτημα ότι μερικές φορές είναι πιο δύσκολο να συγκρατούν τις μπουκιές, ειδικά αν κάνουμε φοντί με κρέας.

Πιάτα φοντί: Υπάρχουν ειδικά μικρά πιατάκια για το φοντί, τα οποία είναι έτσι χωρισμένα για να διαχωρίζουν το λιωμένο μείγμα από τα κομματάκια που τα συνοδεύουμε.