Η παχυσαρκία είναι πλέον διαδεδομένη –και κοινωνικά στιγματισμένη– πανδημία. Οσοι αδυνατίζουν ξαναπαχαίνουν. Λιγότερο από 1% όλων των παχύσαρκων πάσχει από κάποια ενδοκρινική νόσο, συμπεριλαμβανομένου του υποθυρεοειδισμού. Οι φαρμακευτικές προσπάθειες διέψευσαν τις ελπίδες και τις προσδοκίες των παχύσαρκων. Δεκάδες φάρμακα (αμφεταμίνη, σιβουτραμίνη, φλουοξετίνη, ορλιστάτη, ριμοναμπάντ) και πληθώρα συμπληρωμάτων διατροφών (καρνιτίνη, μεθειονίνη, εφεδρίνη, ginseng, πράσινο τσάι) δίνουν αμφισβητούμενα αποτελέσματα. Πρακτικά, υπάρχουν μόνο δύο μέθοδοι βαθμιαίας και σταθερής απώλειας βάρους: Η υιοθέτηση μιας διατροφής που στηρίζεται στην καθημερινή λήψη 4-5 μικρών γευμάτων ή ο χειρουργικός «ακρωτηριασμός» του στομάχου. Η τελευταία μέθοδος συνοδεύεται από πολλές ιατρικές επιπλοκές στα επόμενα 10 χρόνια, χωρίς να αποκλείει και την επανάκτηση των «χαμένων» κιλών.
Η παχυσαρκία είναι πολυπαραγοντική, πολυγονιδιακή –ενοχοποιούνται περίπου 300 γονίδια– και πολυδιάστατης αιτιολογίας (άγχος, θερμίδες, καθιστική ζωή). Μοναδικό φάρμακο παραμένει ο διαρθρωτικός έλεγχος των (επιτρεπόμενων) θερμίδων και η αναδιανομή τους στο 24ωρο. Αυτές είναι για τον αγχώδη «ευδαίμονα» του γραφείου γύρω στις 1.800 και για τη συμβία του 1.500 περίπου. Στο προαναφερθέν «μνημόνιο» με την πανδαμάτορα φύση δεν προβλέπονται μπόνους, δηλ. ανταποδοτικά λιπαρά νυκτερινά δείπνα, ενώ συνιστάται προσεκτική επιλογή τροφών οι οποίες εγγυώνται υγιείς εισροές βιταμινών, αντιοξειδωτικών και Ω3 λιπαρών. Αιχμή του δόρατος στον αγώνα επιβίωσης είναι το σπιτικό σάντουιτς –που διαφοροποιείται από τα συνήθη των κυλικείων– και αποτελεί την πιο πρακτική και υγιεινή μορφή γεύματος εκτός σπιτιού. Για την παρασκευή του μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάθε είδος ψωμιού, αν και προτιμάται το πολύσπορο ολικής άλεσης. Οι σπόροι προσθέτουν άρωμα και γεύση από τα έλαια που περιέχουν, ενώ χαρίζουν ωφελιμότητα ελαιόλαδου με διαφοροποίηση γεύσης.
Μπορούμε να το φτιάξουμε με μικρές ποσότητες φρέσκων τροφών και λαχανικών, όπως 1-2 ασπράδια αβγών, 2-3 φέτες στήθος κοτόπουλου ή γαλοπούλας ή 3-4 κουταλιές τυρί cottage. Επίσης, με πιπεριές, κάρδαμο, ελιές, κάππαρη, ντομάτα, ή φύλλα μαρουλιού ή λάχανου. Αν θέλουμε κρεμώδη γεύση, ανακατεύουμε γιαούρτι (0%) και ίση ποσότητα μουστάρδας με μία κουταλιά ελαιόλαδο. Τα γαλακτοκομικά με 0% λιπαρά απελευθερώνουν μεγαλύτερες ποσότητες ευαπορρόφητων πρωτεϊνών και ασβεστίου από ό,τι τα πλήρη. Το σάντουιτς αυτό είναι διατροφικά ισοδύναμο με ένα πλήρες γεύμα, ενώ περιέχει πολύ λιγότερες τροφές κενές βιταμινών και πλήρεις χοληστερίνης.
Η παχυσαρκια αποδεικνύεται «ανθεκτική» σε κάθε είδος θεραπείας. Το 82% της λευκής φυλής παχαίνει συνεχώς τα τελευταία 50 έτη.
Το σπιτικό σάντουιτς εγγυάται την προσωπική μας επιλογή γεύσης, ποιότητας και ποσότητας τροφών οι οποίες ταιριάζουν στις δικές μας διατροφικές ανάγκες.
