Από τον Ηλία Νικολαϊδη

Φρικιά και Σπασίκλες
«Τι καλύτερο έχεις να κάνεις από το να προπονηθείς στο μπάσκετ;», ρωτάει ο γυμναστής τον απρόθυμο νεαρό Μπιλ. «Δεν ξέρω. Να φάω τα κακάδια από τη μύτη μου ή να χαζέψω πορνοπεριοδικά και μετά να πάω στην τουαλέτα», απαντάει ο Μπιλ, κοιτώντας τον αυστηρά μέσα από τα υπερμεγέθη ματομπούκαλά του.

Βρισκόμαστε στις ΗΠΑ κάπου στις αρχές της δεκαετίας του 80. Ο Μπιλ, ο ευγενικός, ανασφαλής σπασίκλας του σχολείου, μόλις την προηγούμενη μέρα έχει γίνει ο περίγελος της τάξης την ώρα της γυμναστικής, μετά από ένα αδέξιο σουτ. Ο Μπιλ είναι απαρηγόρητος. Κατευθύνεται προς το σπίτι του, φτιάχνει ένα τηγανητό τοστ με τρεις φέτες τσένταρ, βάζει στο ίδιο πιάτο γενναία ποσότητα κέικ κακάο και γεμίζει ένα ποτήρι με γάλα. Κάθεται στον καναπέ, στήνει ένα τραπεζάκι μπροστά του, ακουμπά το δίσκο και ανοίγει την τηλεόραση. Παρακολουθεί κάποια κωμωδία ενώ συγχρόνως τρώει. Νιώθει κάπως καλύτερα, όσο η ώρα περνάει. Καθώς γελάει με τα αστεία, κομμάτια τσένταρ πέφτουν από το στόμα του στο πιάτο -είναι όντως ατζαμής. Λίγο αργότερα το ίδιο απόγευμα, η μητέρα του τού εξομολογήθηκε πως έχει σχέση με τον γυμναστή κάμποσους μήνες και πως «τα πράγματα είναι σοβαρά πια». Ηταν λογικό να μη θέλει να ξανακάνει γυμναστική ο μικρός.%PHOTO1RIGHT%

Τα παραπάνω συνέβησαν στο 14ο επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς «Freaks And Geeks» του ABC που έχει τίτλο «Νεκρά Σκυλιά Και Καθηγητές Γυμναστικής». Η σειρά αυτή ήταν η πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά (και η καλύτερη, αν με ρωτήσετε) του ανθρώπου τον οποίο κάμποσα χρόνια αργότερα ο παγκόσμιος Τύπος θα στόλιζε -και όχι άδικα - με χαρακτηρισμούς όπως «σωτήρας της Αμερικανικής κωμωδίας» και λοιπά μεγαλόστομα. Προφανώς ο Τζαντ Απατοου δεν υπήρξε ο πρώτος που σκέφτηκε να κάνει σίριαλ τις ιστορίες μιας παρέας λίγο ιδιόρρυθμων νεαρών στο αμερικάνικο σχολείο. Κανείς ποτέ όμως δεν επιχείρησε να κάνει σειρά τη ζωή τέτοιων νεαρών και μάλιστα να την τοποθετήσει στις αρχές της δεκαετίας του 80, την εποχή που πήγαιναν σχολείο οι σημερινοί δυναμικοί καταναλωτές της σαρωτικής σε αγαθά εποχής μας. Πρωταγωνιστούν οι απόκληροι του σχολείου, τα παιδιά που κοροϊδεύουν οι υπόλοιποι. Κοντολογίς, φρικιά και σπασίκλες.

Ο Weirdo μέσα μας
Ο τίτλος της σειράς ίσως είναι ένας γενικότερος τίτλος της σταδιοδρομίας του Τζαντ Απατοου. Αν και η σκηνή που αναφέραμε στην αρχή δεν προέρχεται από κάποια από τις δύο ταινίες που έχει σκηνοθετήσει είναι χαρακτηριστικό δείγμα του τι συνεπάγεται το όνομά του στους συντελεστές: Ιδιαίτερους χαρακτήρες με προφανή ελαττώματα που ενώ ο ρόλος τους στο περιβάλλον των multiplex θα ήταν να γίνουν περίγελος και μετά να αναβαπτισθούν στην κολυμπήθρα του μελό, ο Απατοου δεν τους γελοιοποιεί ούτε τους αγαπάει νοσηρά. Τους συμπαθεί.%PHOTO4RIGHT%

Ο «Παρθένος Ετών 40» Αντι Στίτσερ (Στιβ Καρέλ) είναι πωλητής ηλεκτρικών με τον ίδιο τρόπο που ο τηλεοπτικός Αλ Μπάντι ήταν πωλητής γυναικείων παπουτσιών. Είναι μοναχικός και ανασφαλής. Προτού οι συνάδελφοί του τον προσεγγίσουν για να ανακαλύψουν πως είναι παρθένος και όχι σίριαλ κίλερ όπως πίστευαν, περνάει τον χρόνο του σπίτι. Εξασκεί εκεί τα χόμπι του -ασχολείται με τις μινιατούρες του, παίζει βίντεο γκέιμς, παίζει τούμπα. Ο ήρωας της δεύτερης ταινίας που σκηνοθέτησε ο Απατοου («Με Την Πρώτη Φορά»), ο Μπεν Στόουν, (Σεθ Ρόγκεν) είναι, αυτό που θα λέγαμε σε άπταιστη αργκό, ένα άφραγκο ρεμάλι. Περνάει τον καιρό του με τους αντίστοιχους φίλους του, καπνίζοντας χόρτο και προσπαθώντας να στήσουν μια βάση δεδομένων στο ίντερνετ με τις ταινίες όπου μπορεί να βρει κανείς γυμνό τον/την κάθε ηθοποιό. Μέχρι που αφήνει έγκυο μια νευρωτική ενζενί τηλεπαρουσιάστρια.

Ας παραμείνουμε ψύχραιμοι, λοιπόν. Οι ταινίες του Απατοου δεν είναι καμία σπουδή πάνω στην ιδιαιτερότητα. Εκείνο που κάνει τις δουλειές του να πουλάνε σαν ζεστό ψωμί χωρίς να υστερούν σε αξιοπρέπεια είναι ίσως ο τρόπος που έχει να προσεγγίζει τις ανασφάλειες του κοινού (έλλειψη σεξ, κοινωνικοποίηση, πατρότητα) και στη συνέχεια να τις ξορκίζει με πετυχημένα αστεία ενταγμένα σε εύληπτες, straightforward ιστορίες. Δεν είναι ο πρώτος ούτε ο τελευταίος. Αυτό που τον κάνει να διαφέρει από τους υπόλοιπους είναι ο τρόπος που έχει να δελεάζει το κοινό. Αρχικά, το κάνει να πιστεύει ότι για δύο ώρες θα ξεκαρδιστεί παρακολουθώντας χοντράδες και καταλήγει να του εξηγεί πέντε πράγματα για τη ζωή του.

Θεός των Geeks
Οι αναφορές στο ίντερνετ δεν σταματούν στις επαγγελματικές φιλοδοξίες του Μπεν Στόουν. Στις ταινίες του Απατοου, πιτσιρίκια γκουγκλάρουν (sic) τη λέξη «murder» και «αγαστοί» συνάδελφοι απειλούν να βγάλουν στο Youtube τη στιγμή που η πρωταγωνίστρια ξερνάει μπροστά στον μορφονιό σταρ Τζέιμς Φράνκο. Τα όνειρα του Στόουν γκρεμίζονται όταν ανακαλύπτει πως κάποιος άλλος έχει ήδη κάνει την ιδέα του πράξη. Ο απολαυστικός κυνισμός του Απατοου φιλτράρεται περισσότερο από τις συνισταμένες της εύκολης εποχής του ίντερνετ, συνετό βαφτιστήρι της οποίας φαίνεται να είναι, ο Απατοου. %PHOTO3LEFT%

Οι ταινίες του Απατοου μοιάζουν να απευθύνονται σε εκείνους που μεγάλωσαν, προσπαθώντας να ευθυγραμμίσουν τα χρώματα στον κύβο του Ρούμπικ, ήπιαν μπίρα κι έκαναν σεξ την ώρα που όλοι νόμιζαν ότι σπουδάζουν, φόρεσαν ηλεκτρονικά ρολόγια, έπαιξαν πόλεμο με φωτόσπαθα, άκουσαν στη διαπασών το «Αppetite For Destruction», ενθουσιάζονται με το «Ferris Buellers Day Οff», σκότωσαν ώρες παίζοντας Pacman. Και, πλέον, κατέληξαν σε ένα γραφείο να δουλεύουν ώρες επί ωρών, χαζεύοντας αστεία βίντεο στο Youtube και ανταλλάσσοντας σκόρπιες κουβέντες στο msn. Ακούγεται αρκετά σαν το κοινό των μούλτιπλεξ, σωστά;

Σκόρπιες πληροφορίες για τον Τζαντ Απατοου

* Μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη. Ηταν καλός μαθητής, κακός στα σπορ. Παιδικός του ήρωας ήταν ο Στιβ Μάρτιν.

* Οι γονείς του είναι και οι δύο κωμικοί και πήραν διαζύγιο όταν εκείνος ήταν ακόμα 12.

* Πρώτη φορά κάνει stand up comedy στα 17 του, όταν ξεκίνησε και να σπουδάζει σενάριο στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.%PHOTO2RIGHT%

* Το 1990, γνώρισε τον Μπεν Στίλερ έξω από μια συναυλία του Ελβις Κοστέλο και έγιναν φίλοι. Δύο χρόνια αργότερα έκανε παραγωγή στο τηλεοπτικό Ben Stiller Show.

* Καμία από τις δύο σειρές που επιμελήθηκε ο Απατοου στις αρχές των 00s («Freak and Geeks» και «Undeclared») δεν συνεχίστηκε για δεύτερη σεζόν.

* «Δουλεύω με τους ίδιους και τους ίδιους, επειδή είναι δύσκολο να βρω ηθοποιούς που να είναι πραγματικά αστείοι και πρόθυμοι να μου αποκαλύψουν όλα τα προσωπικά τους προβλήματα και τις ανησυχίες τους για να τα χρησιμοποιήσω στην ιστορία. Ετσι όταν βρίσκω κάποιον τόσο υπέροχο, τείνω να μένω μαζί του», έχει δηλώσει για τους συνεργάτες του.

* Μεταξύ άλλων, έχει γράψει το σενάριο του «Fun With Dick And Jane» και του «Cable Guy» με τον Τζιμ Κάρεϊ.

* Εχει κάνει παραγωγή στο «Superbad» που βγαίνει αυτό το μήνα στις αίθουσες.

* Τα επόμενα σχέδια του περιλαμβάνουν: παραγωγή στο «Forgetting Sarah Μarshall», στο «Step Βrothers» και στο «Ρineapple Εxpress» και σενάριο στο «Dont Mess With the Ζohan» που έγραψε μαζί με τον Ανταμ Σάντλερ και που αφηγείται την ιστορία ενός κατάσκοπου της Μοσάντ που σκηνοθετεί τον θάνατο του προκειμένου να μετακομίσει στη Νέα Υόρκη και να γίνει... κομμωτής.