«Θέλω, όσο ζω, να στοχεύω στις ισχυρές, αφανέρωτες ακόμη δυνατότητες που κρύβει η ζωή για όλους μας. Τα εργαλεία που έχουμε γι αυτό είναι το πνεύμα, η θέληση, η ενέργειά μας και τα συναρπαστικά στοιχεία του φυσικού κόσμου»... Stephen Antonakos.
Μεγάλη αναδρομική έκθεση του Ελληνοαμερικανού καλλιτέχνη Stephen Antonakos πραγματοποιείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του προγράμματος του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου για την εκτενή παρουσίαση του έργου μεγάλων Ελλήνων ή ελληνικής καταγωγής δημιουργών που χαίρουν διεθνούς αναγνώρισης.
Τα 250 έργα που θα παρουσιαστούν, καλύπτουν την περίοδο δημιουργίας από το 1954 μέχρι και σήμερα, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στο θεατή να παρακολουθήσει στο σύνολό της την πορεία του μεγάλου αυτού καλλιτέχνη, που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη χρήση νέων μέσων στη δεκαετία του '60 και του '70 στις ΗΠΑ.
Τα έργα και οι ιστορικές και φορμαλιστικές τους αναφορές δίνουν μία ενδεικτική εικόνα των αλλαγών της αμερικανικής τέχνης στα χρόνια που υπήρξαν καθοριστικά για την εξέλιξή της. Θα παρουσιαστούν έργα από όλες τις δημιουργικές περιόδους του καλλιτέχνη και τις τεχνοτροπίες, γνωστές και άγνωστες στο ευρύ κοινό. Θα εκτεθούν σχέδια, κολλάζ, έργα με neon, κατασκευές, καθώς και φωτογραφίες έργων που βρίσκονται σε δημόσιους χώρους. Η έκθεση θα περιλαμβάνει μερικά από τα σημαντικότερα έργα με neon του καλλιτέχνη και εκτός από αυτά νέα έργα που θα φιλοτεχνηθούν ειδικά για την αναδρομική έκθεση της Αθήνας.
Αφαιρετική μέθοδος γραφής!
Από την αρχή ο Αντωνάκος έκανε σαφή την πρόθεσή του να ακυρώσει την καθιερωμένη χρήση του νέον στο σύγχρονο περιβάλλον, υιοθετώντας μια αφαιρετική και μινιμαλιστική μέθοδο γραφής. Αν στη Χρύσα το νέον παραπέμπει στο μήνυμα, στα μινιμαλιστικά έργα του Αντωνάκου χρησιμοποιείται για να δώσει μια εσωτερικότητα, μια πνευματικότητα, επισημαίνει η Κατερίνα Κοσκινά, επιμελήτρια της έκθεσης και καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Κωστοπούλου.
Αυτά τα χαρακτηριστικά κορυφώνονται στη δεκαετία του 70, με τα «Rooms», η εξέλιξη των οποίων δίνεται με ημιτελή γεωμετρικά σχήματα από νέον, συνειδητά ανοιχτά στο αστικό και φυσικό περιβάλλον. Η μεγάλη καθιέρωση του καλλιτέχνη έρχεται με τη συμμετοχή του στη Ντοκουμέντα, στο Κάσελ, το 1977, ανοίγοντας τον δρόμο και για έργα μεγάλης κλίμακας σε δημόσιους χώρους σε πόλεις της Αμερικής.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 80, το νέον του Αντωνάκου αποκτά ένα μυστηριακό φως και συναντά στοιχεία της βυζαντινής παράδοσης - άγιοι και παρεκκλήσια τιτλοφορούν έργα. Π.χ. «Παρεκκλήσι των Αγίων», στον Προμαχώνα του Αγίου Γεωργίου στη Ρόδο, το 1992, ή «Παρεκκλήσι της Ουράνιας Κλίμακας» το έργο που παρουσίασε το 1997 στην Μπιενάλε της Βενετίας.
Την έκθεση θα συνοδεύει ελληνικός και αγγλικός κατάλογος με πρωτότυπα κείμενα της επιμελήτριας Κατερίνας Κοσκινά και των Daniel Marzona, Brian O’Doherty, Martin Filler και Λευτέρη Οικονόμου.
[info] Ο Στήβεν Αντωνάκος γεννήθηκε το 1926 στον Άγιο Νικόλαο Λακωνίας και το 1930 εγκαταστάθηκε με την οικογένεια του στη Νέα Υόρκη όπου ζει και εργάζεται έκτοτε. Έχει πραγματοποιήσει πολλές εκθέσεις καθώς και έχει εγκαταστήσει πολλά έργα σε δημόσιους χώρους στις Η.Π.Α., στην Ευρώπη και στην Ασία. Πολλά από αυτά είναι μόνιμα και βρίσκονται σε σιδηροδρομικούς σταθμούς, προσόψεις κτηρίων κτλ.
Ήδη από τη δεκαετία του ’50 ο Antonakos ανέτρεξε σε μικτές τεχνικές, δημιουργώντας κατασκευές, στις οποίες διαφαίνονται οι τάσεις και τα στοιχεία εκείνα που στη συνέχεια θα αναλύσει και θα επεξεργαστεί ο καλλιτέχνης σε όλη του την πορεία. Στη δεκαετία του ’60 χρησιμοποιεί για πρώτη φορά το neon ως δομικό στοιχείο των έργων του, ένα υλικό που κυριαρχεί σταδιακά και εντάσσεται στον αφαιρετικό τους χαρακτήρα.
Από το ’70 και μετά ο καλλιτέχνης δουλεύει πολύ δημόσια έργα και ως εκ τούτου υπογραμμίζει το ρόλο της αρχιτεκτονικής, ενσωματώνοντάς την στους εικαστικούς του προβληματισμούς. Μέχρι και σήμερα ο Antonakos εργάζεται άοκνα και δημιουργεί έργα που προτείνουν πλαστικές και χωρικές λύσεις και τονίζουν το διανοητικό και πνευματικό χαρακτήρα της τέχνης.
STEPHEN ANTONAKOS: ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ
Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη, Κτήριο οδού Πειραιώς
18/12/2007 - 09/03/2008
