Είναι ασφαλές να πούμε ότι όλοι γνωρίζουμε τις βασικές εντολές του αντηλιακού: να χρησιμοποιούμε καθημερινά αντηλιακό ευρέος φάσματος SPF 30. Και να το ανανεώνουμε κάθε δύο ώρες. Αλλά κάτι που συχνά αγνοείται όταν πρόκειται για την ασφαλή χρήση του αντηλιακού είναι εκείνη η μικρή ετικέτα στο μπουκάλι γνωστή ως η ημερομηνία λήξης.
Είναι φυσικό να μη θέλεις να σπαταλήσεις προϊόν, ειδικά όταν δεν φαίνεται να έχει κάτι κακό. Αλλά η χρήση αντηλιακού, ή οποιουδήποτε προϊόντος περιποίησης γενικά— μετά το τέλος ζωής του μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Παρακάτω, εξηγούμε γιατί όλοι πρέπει να παίρνουμε σοβαρά την ημερομηνία λήξης και πώς να αξιοποιήσεις στο έπακρο τα αγαπημένα σου αντηλιακά πριν έρθει η ώρα να τα πετάξεις.
Λήγει το αντηλιακό;
Για να το πούμε απλά: ναι. Θα έρθει η στιγμή που ακόμη και τα καλύτερα αντηλιακά δεν θα είναι πλέον αποτελεσματικά. Τα αντηλιακά θεωρούνται φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή με συγκεκριμένες οδηγίες δοκιμής που πρέπει να ακολουθούν και να τηρούν. Όλα τα αντηλιακά, είναι υποχρεωμένα να έχουν αναγραφόμενη ημερομηνία λήξης για να βγουν στην αγορά και το ίδιο το αντηλιακό πρέπει να λειτουργεί μέχρι την καθορισμένη αυτή ημερομηνία.
Φυσικά ή χημικά; Παίζει ρόλο
Τα φυσικά αντηλιακά (δηλαδή τα ανόργανα) θεωρούνται πιο σταθερά από τα χημικά και επομένως έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Τα φυσικά αντηλιακά που περιλαμβάνουν συστατικά όπως οξείδιο του ψευδαργύρου και διοξείδιο του τιτανίου δεν αλλάζουν τη μοριακή τους δομή όταν εκτίθενται στο φως και κρατούν τα συστατικά τους σταθερά για περισσότερο διάστημα από εκείνα που περιέχονται στα χημικά αντηλιακά, τα οποία αποτελούνται από πιο ασταθή μόρια και μπορούν να οξειδωθούν με τον καιρό.
Και τα δύο είναι σχεδιασμένα να διαρκούν έως και τρία χρόνια αν είναι κλειστά και αποθηκευμένα σε δροσερό, ξηρό περιβάλλον που δεν εκτίθεται άμεσα στον ήλιο.
Αντηλιακά Σπρέι vs. Λοσιόν
Αν και η διάρκεια ζωής των αντηλιακών μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τον τύπο του προϊόντος, δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στις συνθέσεις σπρέι και λοσιόν. Τα αντηλιακά σε μορφή πούδρας περιέχουν ανόργανα συστατικά που είναι πιο σταθερά και διαρκούν περισσότερο, ενώ οι υγρές φόρμουλες είναι λιγότερο σταθερές. Αλλά μπορείς να περιμένεις ότι τα αντηλιακά γενικά θα διαρκούν από δύο έως τρία χρόνια.
Τι συμβαίνει όταν χρησιμοποιείς ληγμένο αντηλιακό;
Το κυριότερο πρόβλημα είναι ότι δεν θα σου προσφέρει επαρκή προστασία από τις επιβλαβείς υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου, που μπορεί να οδηγήσουν σε σημάδια πρόωρης γήρανσης και σοβαρότερα προβλήματα υγείας, όπως εγκαύματα και καρκίνο του δέρματος. Οι ημερομηνίες λήξης δείχνουν την ημερομηνία μετά την οποία το αντηλιακό δεν είναι πλέον αποτελεσματικό. Διατρέχεις κίνδυνο εγκαυμάτων όταν χρησιμοποιείς ληγμένο αντηλιακό, καθώς η προστασία δεν είναι πλέον εγγυημένη.
Οι φόρμουλες αντηλιακών λειτουργούν έτσι ώστε τα φίλτρα UV να απλώνονται ομοιόμορφα στο δέρμα. Όταν το αντηλιακό έχει περάσει την ημερομηνία λήξης, η φόρμουλα αρχίζει να διαχωρίζεται και τα ενεργά συστατικά που φιλτράρουν τις UV ακτίνες μπορεί να συγκεντρωθούν σε ένα σημείο κατά την εφαρμογή.
Το ληγμένο αντηλιακό μπορεί να ερεθίσει το δέρμα. Τα συστατικά μπορεί να έχουν αποδομηθεί σε ερεθιστικές χημικές ενώσεις ή μπορεί να έχει αναπτυχθεί βακτήριο ή μύκητας στο προϊόν, που μπορεί να προκαλέσει μόλυνση και μορφές δερματικού ερεθισμού όπως εξογκώματα ή εξανθήματα.
Οι ειδικοί συνιστούν να μην χρησιμοποιούμε ληγμένο αντηλιακό και να το πετάμε. Αν τυχόν δεν υπάρχει άλλη επιλογή, η χρήση του ίσως είναι εντάξει αν είναι λίγο μετά την ημερομηνία λήξης και αν το αντηλιακό φαίνεται, μυρίζει και δείχνει φυσιολογικό. Απλώς κάνε πρώτα ένα δοκιμαστικό σε ένα μικρό σημείο του δέρματος για να βεβαιωθείς ότι δεν θα υπάρξει αντίδραση, και φρόντισε να το αντικαταστήσεις άμεσα με ένα νέο.
Πώς μπορείς να καταλάβεις αν το αντηλιακό σου έχει λήξει;
Ο πιο εύκολος τρόπος είναι να κοιτάξεις την ετικέτα. Αλλά αν δεν αναγράφεται συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης, μπορείς να υποθέσεις πως είναι καλό για τρία χρόνια μετά την αγορά.
Άλλα σημάδια ότι το αντηλιακό έχει λήξει είναι αλλαγές στο χρώμα, τη σύσταση, τη μυρωδιά και την υφή. Αν το προϊόν διαχωρίζεται, κάνει γραμμές ή αλλάζει χρώμα, δεν θα είναι πλέον αποτελεσματικό. Ακόμα και αν συμβεί αυτό πριν από την ημερομηνία λήξης, πιθανότατα δεν είναι πλέον ασφαλές για χρήση και είναι καλύτερο να το αντικαταστήσεις.
Πώς να αποθηκεύεις σωστά το αντηλιακό;
Όπως και με κάθε άλλο προϊόν περιποίησης, ο καλύτερος τρόπος να παρατείνεις τη διάρκεια ζωής του αντηλιακού είναι να το αποθηκεύεις σωστά. Πρέπει να το κρατάς μακριά από άμεσο φως, καθώς ο ήλιος μπορεί να προκαλέσει διάσπαση και διαχωρισμό ορισμένων φόρμουλων πριν από την ημερομηνία λήξης. Ιδανικά να το κρατάς σε μέρος ξηρό και σε θερμοκρασία δωματίου τουλάχιστον. Για καλύτερα αποτελέσματα, προτίμησε ένα δροσερό, σκοτεινό μέρος.
Τελική σκέψη;
Μπορεί να νιώθεις ότι «χαραμίζεις» προϊόν πετώντας το, αλλά το ρίσκο δεν αξίζει. Το αντηλιακό είναι η πρώτη και πιο βασική άμυνα ενάντια στη φωτογήρανση και τον καρκίνο του δέρματος. Αν έχει λήξει ή έχει αλλοιωθεί, δεν κάνει απλά λιγότερα, μπορεί να μην κάνει τίποτα. Οπότε την επόμενη φορά που θα πας να βάλεις εκείνο το ξεχασμένο μπουκαλάκι από το περσινό καλοκαίρι, δώσε του μια δεύτερη ματιά. Το δέρμα σου θα σε ευχαριστεί.
