Οι Τούρκοι διεκδικούν τον Καραγκιόζη!

18.08.2004
Η "παρουσία" του Καραγκιόζη στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων έγινε αφορμή για νέα τουρκική διεκδίκηση της πατρότητας του δημοφιλούς ήρωα του θεάτρου σκιών. Ο πρόεδρος του παραρτήματος Προύσας της Διεθνούς Ένωσης Κουκλοθεάτου και Θεάτρου Σκιών Σινασί Τσελίκολ, ο οποίος είναι και ένας από τους πιο γνωστούς καραγκιοζοπαίχτες της Τουρκίας, ισχυρίζεται ότι ο Καραγκιόζης είναι 100% τουρκικό θέατρο σκιών και ότι δεν μπορεί να τον διεκδικεί η Ελλάδα.
Η "παρουσία" του Καραγκιόζη στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων έγινε αφορμή για νέα τουρκική διεκδίκηση της πατρότητας του δημοφιλούς ήρωα του θεάτρου σκιών. Ο πρόεδρος του παραρτήματος Προύσας της Διεθνούς Ένωσης Κουκλοθεάτου και Θεάτρου Σκιών Σινασί Τσελίκολ, ο οποίος είναι και ένας από τους πιο γνωστούς καραγκιοζοπαίχτες της Τουρκίας, ισχυρίζεται ότι ο Καραγκιόζης είναι 100% τουρκικό θέατρο σκιών και ότι δεν μπορεί να τον διεκδικεί η Ελλάδα.

Ο Τσελίκολ μιλώντας στον πρακτορείο ειδήσεων "Αναντολού" ανέφερε πως σύμφωνα με την παράδοση ο Καραγκιόζης ήταν ένας σιδεράς ο οποίος δούλευε για την οικοδόμηση ενός τζαμιού στην Προύσα την εποχή του σουλτάνου Ορχάν (14ο αιώνα) και το όνομά του ήταν Καμπούρης Μπαλή Τσελεμπή . Μαζί του δούλευε ως οικοδόμος ο Χατζή Ιβάζ (Χατζιαβάτης). Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Τσελίκολ ο Καμπούρης Μπαλή Τσελεμπή και ο Χατζή Ιβάζ αστειεύονταν την ώρα της δουλειάς και οι άλλοι εργάτες παρατούσαν τη δουλειά για να ακούν τα αστεία τους με αποτέλεσμα να καθυστερεί η οικοδόμηση του τζαμιού. Αυτό εξόργισε τον σουλτάνο και διέταξε να τους εκτελέσουν. Κατά μια άλλη εκδοχή εκτελέστηκε μόνο ο Καραγκιόζης, ενώ ο Χατζιαβάτης πέθανε καθ΄ οδόν για τους αγίους τόπους των μουσουλμάνων (Μέκκα-Μεδίνα). Αργότερα ο σουλτάνος μετάνιωσε για την πράξη του και ο Σείχης Κουστερί θέλοντας να τον παρηγορήσει έβγαλε το κατάλευκο σαρίκι του, το τέντωσε και βάζοντας φως από πίσω, μιμούμενος τις φωνές του Καραγκιόζη και του Χατζιαβάτη και χρησιμοποιώντας τα τσαρούχια του ως μορφές έδωσε ένα είδος παράστασης θεάτρου σκιών. Σύμφωνα με τον Τσελίκολ έτσι άρχισε να παίζεται ο Καραγκιόζης.

Ο Τσελίκολ υποστηρίζει ότι Καραγκιόζης παίζεται στην Ελλάδα εδώ και 160 μόνο χρόνια και ότι για πρώτη φορά παίχτηκε στον Πειραιά από έναν Κωνσταντινουπολίτη Έλληνα ο οποίος είχε μείνει χωρίς χρήματα. Ο Τσελίκολ αναφέρει ακόμη ότι ο τάφος του Καραγκιόζη και του Χατζιαβάτη βρίσκεται στην Προύσα όπου και υπάρχει μνημείο και ότι ο ερευνητής Αμπντουλμπακί Γκιόλπιναρλί είχε βρει την επιτύμβια στήλη του Καραγκιόζη στην Προύσα η οποία σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο Τουρκικών και Ισλαμικών Μνημείων.