Βερολίνο 1940. Τα γερμανικά στρατεύματα έχουν κατακτήσει τη Γαλλία και ο ναζισμός περνά μέρες δόξας, καθώς οι κατακτητικές βλέψεις του Χίτλερ οργιάζουν. Πίσω, όμως, από τη αυτή θριαμβευτική πρόσοψη, κρύβονται η αθλιότητα μίας πολύ μεγάλης μερίδας πολιτών που βυθισμένοι στον τρόμο τους, διστάζουν να εμπιστευθούν και να ανοιχθούν στο διπλανό τους.

Σε μια λαϊκή πολυκατοικία της οδού Γιαμπλόνσκι, διώκτες και διωκόμενοι συγκατοικούν. Είναι η κυρία Ρόζενταλ, Εβραία, την οποία καταδίδουν (και καταληστεύουν) οι γείτονές της. Είναι ο Μπαλντούρ Περζίκε, ομαδάρχης της Χιτλερικής Νεολαίας που τρομοκρατεί την ίδια του την οικογένεια. Είναι οι Κβάνγκελ, οι πρωταγωνιστές του βιβλίου που, απελπισμένοι από τον θάνατο του γιου τους στο μέτωπο, διανέμουν προκηρύξεις εναντίον του Χίτλερ, ελπίζοντας πως με αυτό τον τρόπο θα αφυπνίσουν τους συμπολίτες τους.

Ο Πρίμο Λέβι χαρακτήρισε το «Μόνος στο Βερολίνο» ένα από τα ωραιότερα βιβλία για τη γερμανική αντίσταση κατά του ναζισμού και ίσως δεν έχει άδικο.
Το βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις σε μετάφραση της Αντζης Σαλταμπάση, είναι πραγματική αναγνωστική έκπληξη, καθώς σ΄αυτό ακτινογραφείται με ανατριχιαστικό ρεαλισμό και ειλικρίνεια ο φόβος και ο πανικός που δημιούργησε στους γερμανούς πολίτες, εβραίους και μη, το ολοκληρωτικό χιτλερικό καθεστώς. Θυμός, απογοήτευση, ελπίδα, αγάπη, θρήνος, αλλά και υποκρισία, ιδιοτέλεια, δόλος, προδοσία μπλέκονται σ΄ ένα σκοτεινό και δαιδαλώδες κουβάρι κρυμμένων και αντιφατικών συναισθημάτων με φόντο τη ναζιστική Γερμανία.

Οι ήρωες του Χανς Φαλάντα είναι απλοί άνθρωποι, άνθρωποι της διπλανής πόρτας που διεξάγουν το δικό τους προσωπικό αγώνα ενάντια στον ολοκληρωτισμό, ήρωες που αρχικά πνίγουν την θέληση για αντίδραση και στη συνέχεια ξεσπούν σε επαναστατικές πράξεις για να κατακτήσουν την εσωτερική τους ελευθερία, για να εξιλεωθούν σε προσωπικό και μόνο επίπεδο και να ανακτήσουν την ηθική τους αξιοπρέπεια.

Γεωργία Οικονόμου