Φιγούρες από φως και ιστορία...

23.03.2004
Στον Καραγκιόζη και το Θέατρο Σκιών είναι αφιερωμένη η έκθεση "Ελληνικό Θέατρο Σκιών: Φιγούρες από Φως και Ιστορία" που διοργανώνει η Πολιτιστική Ολυμπιάδα σε συνεργασία με το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.), στο χώρο πολιτιστικών εκδηλώσεων του Δήμου Αθηναίων "Τεχνόπολις".
Στον Καραγκιόζη και το Θέατρο Σκιών είναι αφιερωμένη η έκθεση "Ελληνικό Θέατρο Σκιών: Φιγούρες από Φως και Ιστορία" που διοργανώνει η Πολιτιστική Ολυμπιάδα σε συνεργασία με το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.), στο χώρο πολιτιστικών εκδηλώσεων του Δήμου Αθηναίων "Τεχνόπολις", κατά την περίοδο 23 Μαρτίου - 9 Μαΐου 2004. Στόχος της είναι η ανάδειξη του ελληνικού θεάτρου σκιών ως παραδοσιακής και ζωντανής έκφρασης του λαϊκού πολιτισμού της χώρας μας. Η έκθεση παρακολουθεί την ιστορία του είδους, τους τελευταίους δύο αιώνες, αποτυπώνοντας την ιστορική εξέλιξή του και την ιδιαίτερη καλλιτεχνική του φυσιογνωμία.

Σύμφωνα με τον καθηγητή θεατρολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Βάλτερ Πούχνερ, η καταγωγή του Θεάτρου Σκιών μας οδηγεί στην Ινδία και την Άπω Ασία, όπου το είδος επιβιώνει ακόμη και σήμερα. Στη Μεσόγειο εμφανίστηκε, για πρώτη φορά, τα μεσαιωνικά χρόνια, στον αραβικό πολιτισμό, απ΄ όπου και μεταφυτεύθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Ενώ, όμως, στη σημερινή Τουρκία φυτοζωεί, στην Ελλάδα επιβίωσε και, στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, σημείωσε τεράστια άνθηση, σε βαθμό που επισκίαζε όλα τα άλλα είδη παραδοσιακού θεάτρου.
Ξεκινώντας από τις συνθήκες που οδήγησαν στην γέννηση του θεάτρου σκιών -το παιχνίδι του φωτός και της σκιάς- και από την πρώτη εμφάνιση του είδους, η έκθεση παρουσιάζει έξι ενότητες έργων καλλιτεχνών καραγκιοζοπαικτών, με χρονολογική σειρά. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν από κοντά πλήθος φιγούρων, σκηνικών, ζωγραφικών έργων, λαϊκών φυλλαδίων, χειρογράφων και άλλο ποικίλο υλικό σχετικό με το ελληνικό θέατρο σκιών. Το υλικό προέρχεται κυρίως από το Κέντρο Έρευνας και Μουσειακού Υλικού Θεάτρου Σκιών του Ε.Λ.Ι.Α., αλλά και από συλλογές άλλων φορέων και σύγχρονων καραγκιοζοπαικτών.

Επίσης, στο πλαίσιο της έκθεσης, θα προβάλλονται δύο ταινίες:

- Η μία ταινία-ντοκιμαντέρ (12'), μέσα από περιγραφές και διηγήσεις παλαιών και νεότερων καραγκιοζοπαιχτών, θα παρουσιάζει στους επισκέπτες της έκθεσης - και κυρίως στα μικρά παιδιά - το τρόπο με τον οποίο στήνεται μια παράσταση καραγκιόζη, με ειδική έμφαση στον τρόπο κατασκευής της φιγούρας του Καραγκιόζη καθώς και των άλλων χαρακτήρων. Η ταινία είναι μια ψηφιακή παραγωγή της DG DIMENSION, με σενάριο-σκηνοθεσία Νουνούς Αλεξοπούλου και Αλέξανδρου Φασόη.

- Η δεύτερη ταινία (10') είναι ένα πλούσιο οπτικοακουστικό θέαμα με τη παρουσίαση παλαιών και νεότερων καραγκιοζοπαικτών και σπάνιων φιγούρων επενδεδυμένο με μουσική και διαλόγους από παραστάσεις Καραγκιόζη. Η ταινία είναι παραγωγή των εκδόσεων Καστανιώτη.

Την έκθεση θα συνοδεύει πλούσια εικονογραφημένο λεύκωμα (με πάνω από 300 έγχρωμα θέματα), το οποίο θα παρουσιάζει για πρώτη φορά στο κοινό άγνωστα και ανέκδοτα, σε μεγάλο ποσοστό, τεκμήρια και θα αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο για τους μελετητές του είδους και απολαυστικό πανόραμα για τους λάτρεις του Καραγκιόζη.
Συμμετέχουν με κείμενά τους, ο καθηγητής Θεατρολογίας και πρόεδρος του τμήματος των Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Βάλτερ Πούχνερ και ο ζωγράφος και καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, Σωτήρης Σόρογκας. Στην εικονογράφηση του λευκώματος συμπεριλαμβάνονται φιγούρες και φωτογραφίες, σκηνικά, ρεκλάμες-ποδιές, χειρόγραφα, επιστολές, εξώφυλλα φυλλαδίων, χαρτοκοπτικές, εξώφυλλα δίσκων, μονόφυλλα, φυλλάδια κ.ά.

Για την αρτιότερη προσέγγιση του θέματος θα πραγματοποιηθούν παραστάσεις θεάτρου σκιών, στις οποίες τα εκθέματα θα λάβουν στην κυριολεξία "σάρκα και οστά" και θα αναδειχθούν οι λειτουργικές τους ιδιαιτερότητες. Θα πραγματοποιηθούν συνολικά οκτώ παραστάσεις Καραγκιόζη, αντιπροσωπευτικά δείγματα από τη Αθήνα και την περιφέρεια, σε σκηνή στημένη στον χώρο της έκθεσης. (Η είσοδος θα είναι δωρεάν).

Θα λάβουν μέρος οι καλλιτέχνες- καραγκιοζοπαίκτες:
Σάββατο 17/4: Κ. Μακρής (Πάτρα):
1. "Ο Καραγκιόζης στους Ολυμπιακούς Αγώνες" (επικαιρική παράσταση για μικρούς και μεγάλους), ώρα 18.00.
2. "Ο Καραγκιόζης Γιατρός" (κλασική παράσταση για μεγάλους), ώρα 20.00.

Σάββατο 24/4: Γ. Χατζής (Θεσσαλονίκη):
1. "Ο Καραγκιόζης δασοφύλακας στο δάσος του Σέϊχ-Σου" (οικολογία για μικρούς και μεγάλους), ώρα 18.00.
2. "Ερωτόκριτος" (κλασική παράσταση για μεγάλους), ώρα 20.00.

Κυριακή 2/5: Ευγ. Σπαθάρης (Αθήνα):
1. "Το πανηγύρι του Καραγκιόζη" (γιορταστική ατμόσφαιρα για μικρούς και μεγάλους), ώρα 18.00.
2. " Ο μέγας Αλέξανδρος και το καταραμένο φίδι" (κλασική παράσταση για μεγάλους), ώρα 20.00.

Σάββατο 8/5: Θαν. Σπυροπουλος ( Αθήνα):
1. "Θησέας και Μινώταυρος" (μυθολογία για μικρούς και μεγάλους), ώρα 18.00.
2. "Ο γάμος του Μπάρμπα-Γιώργου και ο Καραγκιόζης νύφη" (κλασική παράσταση για μεγάλους), ώρα 20.00.
Η έκθεση θα λειτουργεί καθημερινά από τις 10.00 - 20.00, με δωρεάν είσοδο.