Έργο-σταθμός στην ιστορία της όπερας είναι η Κάρμεν του Ζορζ Μπιζέ που ανεβάζει η Εθνική Λυρική Σκηνή από το Σάββατο 17 Ιανουαρίου. Πρόκειται για το αριστούργημα του συνθέτη, το οποίο έγραψε στην κορυφαία στιγμή της ωριμότητάς του.
Όμως, πέθανε στα 37 του χρόνια, στην 33η παράσταση της όπερας, πριν διαφανεί η θριαμβευτική επιτυχία της.
Η Κάρμεν βασίζεται στην ομώνυμη νουβέλα του Προσπέρ Μεριμέ. Ο μουσουργός και οι λιμπρετίστες Ανρί Μεϊγιάκ και Λουντοβίκ Αλεβί, την περιόρισαν κατά πολύ, επειδή περιελάμβανε πολλά επεισόδια που δεν μπορούσαν να μεταφερθούν στη σκηνή. Για την όπερα ειδικά πλάστηκε ένα νέο πρόσωπο, η Μικαέλα, χαρακτήρας εκ διαμέτρου αντίθετος από την Κάρμεν.

Παρά τις περικοπές -η νουβέλα παρουσίαζε την ηρωίδα πολύ πιο ελεύθερη- η πρεμιέρα της όπερας, το 1875, στο Παρίσι, προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων. η ελεύθερη γυναίκα που αρνείται τις κοινωνικές αξίες, ακόμη και την ιερότητα του έρωτα, για να ζήσει και να πεθάνει όπως η ίδια έχει απιλέξει, μπορεί να μην προκάλεσε το κοινό, το οποίο, ωστόσο κουράστηκε από τη μεγάλη διάρκεια του έργου, δίχασε όμως τους κριτικούς. Άλλοι εμφανίζονται αγανακτησμένοι, για λόγους ηθικούς, και μιλούν για δυστυχισμένη γυναίκα που έχει αφιερώσει τη ζωή της στις ορμές της σάρκας, και άλλοι βρίσκουν ότι ο Μπιζέ, με αυτήν την όπερα, θέλησε να δείξει αληθινούς άνδρες και γυναίκες θαμπωμένους από το πάθος.

Η μεγάλη επιτυχία του έργου είχε σαν αφετηρία την όπερα της Βιέννης, τον Οκτώβριο του 1875. Οι Αυστριακοί δεν ενοχλήθηκαν καθόλου από το χαρακτήρα της ηρωίδας, αναγνώρισαν τη μουσική αξία της όπερας και της άνοιξαν το δρόμο για τη διεθνή καταξίωση. Η Κάρμεν επέστρεψε θριαμβευτικά στη σκηνή της Οπερά Κομίκ το 1883, όταν πια είχε καθιερωθεί σε 18 χώρες.
Η Κάρμεν είναι το αποτέλεσμα των προσπαθειών του συνθέτη να ανανεώσει την κωμική όπερα, η οποία στις μέρες του περνούσε περίοδο κάμψης. Συνέπεια αυτού ήταν να δημιουργηθεί ένα μοναδικό στο είδος του έργο, με το προσωπικό χρώμα του συνθέτη, που αποτέλεσε, θα μπορούσαμε να πούμε, τον πρόδρομο του βερισμού.

Μεγάλοι μουσουργοί είχαν γοητευτεί από το μουσικό πλούτο της όπερας και το πρωτοποριακό, για την εποχή, μεγαλείο της. Ένας από αυτούς ήταν ο Βάγκνερ, ενώ ο Τσαϊκόφσκι έγραφε σε επιστολή του ότι σε 10 χρόνια η Κάρμεν θα εξελισσόταν στην πιο δημοφιλή όπερα του κόσμου, όπως και έγινε.

Yπόθεση: Η ηρωίδα είναι μια νεαρή όμορφη και ανεξάρτητη τσιγγάνα, που παρασύρεται από τον άστατο ερωτικό της χαρακτήρα. Στην ερωτική της πρόκληση παραδίδεται ο Δον Χοσέ, αξιωματικός του στρατού, που απαρνιέται για χάρη της τη μνηστή του, Μικαέλα. Η σχέση του με την Κάρμεν αποδεικνύεται ολέθρια. Ο Δον Χοσέ, παρασυρμένος από το πάθος του, την ακολουθεί στην παρανομία και, όταν εκείνη τον προδίδει για την αγκαλιά του γοητευτικού ταυρομάχου Εσκαμίγιο, τυφλωμένος από ζήλια, τη σκοτώνει με τα ίδια του τα χέρια.

Συντελεστές:
Μουσική διεύθυνση: Ηλίας Βουδούρης - Βύρωνας Φιδετζής
Σκηνοθεσία: Βασίλης Νικολαΐδης
Σκηνικά: Γιώργος Γαβαλάς
Κοστούμια: Κλερ Μπέισγουελ
Διεύθυνση χορωδίας: Φανή Παλαμίδη
Χορογραφία: Εφη Καρακώστα

Τους ρόλους ερμηνεύουν οι: Λυδία Αγγελοπούλου, Βικτώρια Μαϊφάτοβα (Carmen), Βαγγέλης Χατζησίμος, Εμίλ Ιβανόφ, Ερνέστο Γκριζάλες (Don Jose), Γιάννης Γιαννίσης, Κύρος Πατσαλίδης (Escamillo), Μαρίνα Βουλογιάννη, Αντωνία Καλογήρου, Κατερίνα Κοστέα (Micaela), Διονύσης Τρούσσας, Κώστας Ντότσικας (Zuniga), Κώστας Μαυρογένης, Διονύσης Σουρμπής (Morales), Ελένη Σταμίδου, Συρανούς Τσαλικιάν (Frasquita), Ινές Ζήκου, Σόνια Μιλένκοβιτς (Mercedes), Κωστής Ρασιδάκης (Le Dancaire) και άλλοι.
Συμμετέχει η Παιδική Χορωδία "Μανώλης Καλομοίρης".

Η παράσταση ανεβαίνει στην Εθνική Λυρική Σκηνή στις 17, 18, 20, 21, 23, 24 και 25 Ιανουαρίου, στις 19.00
Εισιτήρια: ευρώ 50 - 40 - 33 - 32 - 25 - 20 (φοιτητικό).