Ειδικότερα, στις 24 Φεβρουαρίου ξεκινά ένας κύκλος πέντε διαλέξεων του Παντελή Τσάβαλου με θέμα «Αρχαίοι ελληνικοί μύθοι και διαχρονικές απεικονίσεις τους στην τέχνη», στις 25 Φεβρουαρίου ένας κύκλος τεσσάρων διαλέξεων του Άλκη Ξανθάκη με θέμα «Η ιστορία της Φωτογραφικής Αισθητικής τον 20ο αιώνα» ενώ τη Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου, η Φωτεινή Τσαλίκογλου θα δώσει μία διάλεξη με θέμα «Στα μονοπάτια της ψυχής με οδηγό την τέχνη. Ανιχνεύοντας τα μυστικά δώρα της απώλειας και του ψυχικού πόνου».
Αρχαίοι ελληνικοί μύθοι και διαχρονικές απεικονίσεις τους στην τέχνη
Κύκλος Γ΄
Μύθοι, νοήματα, προσλήψεις και απεικονίσεις
Κύκλος πέντε διαλέξεων
κάθε Τετάρτη, 19:00 – 21:00 | από 24 Φεβρουαρίου έως 23 Μαρτίου
με τον Παντελή Τσάβαλο
Στον νέο κύκλο διαλέξεων του Παντελή Τσάβαλου το ενδιαφέρον επικεντρώνεται για τρίτη φορά στους μύθους. Θνητοί και αθάνατοι, θεοί και ήρωες, άνθρωποι, ζώα και υβριδικοί συνδυασμοί τους, έρωτες και πάθη, φόνοι και μεταμέλειες, ύβρεις και τιμωρίες, η Κλυταιμνήστρα, η Ιφιγένεια ο Οιδίπους, η Αντιγόνη και ένας μεγάλος αριθμός μυθολογικών μορφών πρωταγωνιστούν σε αυτές τις μυθικές αφηγήσεις από τις οποίες οι καλλιτέχνες της αρχαιότητας άντλησαν στοιχεία για να συγκροτήσουν την εικαστική αφήγηση του εννοιολογικού τους σύμπαντος στον πηλό και το μάρμαρο και να δημιουργήσουν αριστουργήματα της παγκόσμιας τέχνης.
Το τέλος του αρχαίου κόσμου, δεν έφερε και το τέλος αυτών των αφηγήσεων, οι οποίες μπορεί να εντάχθηκαν σε νέα ερμηνευτικά πλαίσια και να απέκτησαν νέες νοηματοδοτήσεις και συμβολισμούς, αλλά συνέχισαν να πυροδοτούν τη δημιουργία εξαιρετικά σημαντικών έργων από ζωγράφους όπως ο Cranach, ο Lorrain, ο Rubens, ο Ingres, ο David, ο Gustave Moreau,και ο Giorgio De Chirico, χορογράφους όπως ο Georges Balanchine και η Martha Graham, σκηνοθέτες όπως ο Παζολίνι, ο Κακογιάννης και ο Peter Hall καθώς και πολλούς άλλους, τα έργα των οποίων αποτελούν το εικονογραφικό υλικό αυτού του κύκλου. Εκτός από τις εικαστικές τέχνες, οι αρχαίοι ελληνικοί μύθοι αποτέλεσαν σημαντική πηγή έμπνευσης και για άλλες μορφές τέχνης όπως η ποίηση, η λογοτεχνία, το θέατρο, ο χορός και η μουσική στις οποίες θα γίνουν εκτενείς και ενδιαφέρουσες αναφορές.
Σε αυτόν τον κύκλο το ενδιαφέρον εστιάζεται στους κύκλους της Θήβας, του Άργους και της Τροίας. Θα γίνει εκτενής αναφορά στον οίκο των Ατρειδών και σε μυθολογικές μορφές όπως ο Αγαμέμνων, η Κλυταιμνήστρα, η Ιφιγένεια, η Ηλέκτρα και ο Ορέστης, στον οίκο των Λαβδακιδών και σε μορφές όπως ο Κάδμος, ο Οιδίπους, η Ιοκάστη, η Αντιγόνη και η Ισμήνη καθώς και στον οίκο των Πριαμιδών και σε μορφές όπως ο Πρίαμος, η Εκάβη, ο Έκτωρ, η Ανδρομάχη, ο Πάρις και η Ελένη. Η προσέγγιση των έργων ακολουθεί ένα συνδυασμό κοινωνικοιστορικής, ψυχαναλυτικής και σημειολογικής μεθοδολογίας.
Ο Παντελής Τσάβαλος είναι ιστορικός τέχνης. Έχει σπουδάσει Ελληνική και Αγγλική γλώσσα και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ζωγραφική και γραφιστική στη Σχολή Βακαλό, ιστορία και φιλοσοφία της τέχνης στο Open University και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι Καθηγητής Ιστορίας Τέχνης και Κοσμήτωρ του Κολλεγίου Βακαλό. Συνεργάζεται με δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς στην επιμέλεια και παρουσίαση διαλέξεων και σεμιναρίων σε θέματα τέχνης και πολιτισμού.
Κύκλος 5 διαλέξεων: 40€ | Μεμονωμένη διάλεξη: 10€
Φίλοι Μουσείου Kυκλαδικής Tέχνης: Έκπτωση από 20 έως 50%
Η ιστορία της Φωτογραφικής Αισθητικής τον 20ο αιώνα
Κύκλος τεσσάρων διαλέξεων
κάθε Πέμπτη, 18.00-20.00 | από 25 Φεβρουαρίου έως 17 Μαρτίου
με τον Άλκη Ξανθάκη
Η φωτογραφία είναι μία από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις της σύγχρονης εποχής, αφού μας επιτρέπει να αντιγράφουμε με μηχανικά μέσα την πραγματικότητα. Σκοπός των διαλέξεων είναι η παρουσίαση των εξελίξεων και των επιρροών που δέχθηκε αλλά και άσκησε η φωτογραφική αισθητική σε άλλες τέχνες, ιδιαίτερα όμως στη ζωγραφική.
Η φωτογραφία εμφανίστηκε σε μια περίοδο του 19ου αιώνα, όπου η τέχνη και η τεχνολογία βρίσκονταν σε φάση ριζικών αλλαγών. Μέρος αυτών των αλλαγών ήταν και η ίδια η φωτογραφία. Ο ρομαντισμός και η Βιομηχανική Επανάσταση επηρέασαν και επηρεάστηκαν από αυτήν, όπως έγινε λίγο αργότερα με τον βικτωριανό πικτοριαλισμό και τη νατουραλιστική φωτογραφία που ακολούθησε.
Η δυνατότητα καταγραφής της κίνησης, το 1875 και η παρουσία του George Eastman (Kodak) μαζικοποίησαν το μέσο, ενώ παράλληλα, μετά το 1880 η φωτογραφία επηρεάστηκε έντονα από τον ιμπρεσιονισμό. Ο πικτοριαλισμός θα κυριαρχήσει στην αισθητική της φωτογραφικής εικόνας την τελευταία 15ετία του 19ου αιώνα και θα παραμείνει στην πρώτη γραμμή μέχρι τα μέσα του Μεσοπολέμου.
O κύκλος αυτός αναφέρεται στην περίοδο του 20ου αιώνα (1900-1970).
1η συνάντηση:
1900-1920 → Η φωτογραφία επιβάλλει τις αισθητικές πεποιθήσεις της
Alfred Stieglitz: Ο Απόστολος Παύλος της φωτογραφίας
Τα ζωγραφικά ρεύματα και ο φωτοδυναμισμός
Οι Αμερικάνοι φωτογράφοι παίρνουν τη σκυτάλη
Η αντικειμενική προσέγγιση της καθημερινότητας
Ο Βαλκανικός και ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος
2η συνάντηση:
1920-1940 → Ο φωτογραφικός ρεαλισμός σε όλες του τις μορφές έκφρασης
Η περίοδος των σημαντικών αλλαγών
Η γέννηση της κομματικής τέχνης
Ο Αμερικανικός Νεορεαλισμός και η Νέα Αντικειμενικότητα
Η «καθαρή» δημιουργική σύνθεση
Η εδραίωση του φωτορεπορτάζ
3η συνάντηση:
1940-1950 → Το φωτογραφικό ντοκουμέντο και ο φωτογραφικός ρεαλισμός στην κορύφωση τους
Η φωτογραφία ντοκουμέντο
Η πολεμική φωτογραφία στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο
Τα χρόνια της ανασυγκρότησης
Το magnum και η φωτογραφία του δρόμου
4η συνάντηση:
1950-1970 → Οι σύγχρονες αντιλήψεις της φωτογραφικής αισθητικής
Το κοινωνικό φωτορεπορτάζ και η «αποφασιστική στιγμή»
Η «σχολή του Robert Frank». Ένα ιδιαίτερο φαινόμενο
Οι σύγχρονες τάσεις
Αναζητώντας το όνειρο στη ζωή και τη φύση
Κύκλος 4 διαλέξεων: 32€ | Μεμονωμένη διάλεξη: 10€
Φίλοι Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης:Έκπτωση από 20 έως 50%
Στα μονοπάτια της ψυχής με οδηγό την τέχνη
Ανιχνεύοντας τα μυστικά δώρα της απώλειας και του ψυχικού πόνου
Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου, 19.00-20.30
με την Φωτεινή Τσαλίκογλου
Η τέχνη είναι η απόδειξη ότι η ζωή έτσι όπως είναι δεν μας είναι αρκετή. Η διάλεξη επικεντρώνεται στην παραδοχή ότι η δημιουργία είναι ένας κοινός τόπoς συνάντησης ποιητών, επιστημόνων, μικρών παιδιών, τρελών... Ένας κοινός τόπος ανυπακοής στο θάνατο. Και ένα προνόμιο, εν τέλει, του καθενός μας. Ο καθένας από εμάς, είναι ένας δυνάμει δημιουργός.
Στo πλαίσιo ενός ταξιδιού αυτογνωσίας ο ψυχικός πόνος αναγορεύεται σε προνομιούχο σύντροφο και η τέχνη σε πολύτιμο συνοδηγό. Η απώλεια ως έναυσμα τέχνης και δημιουργίας. Η έλλειψη, το μη δυνάμενο (ακόμα) να υπάρξει, τροφοδοτεί την έμπνευση, την επινόηση. Η τέχνη δεν είναι φτιαγμένη για τους λίγους που την γνωρίζουν αλλά για να δίνει νόημα σε όλες τις δραστηριότητες της ζωής μας. Και αυτό το νόημα ο καθένας μπορεί να το αναζητήσει και να το βρει. Δημιουργός δεν είναι μόνο αυτός που γράφει ένα μυθιστόρημα, αλλά και αυτός που το απολαμβάνει, ο υποψιασμένος αναγνώστης, που καλύπτει τα κενά και τα χάσματα που έχει αφήσει ο συγγραφέας. Το ίδιο ισχύει και για ένα μουσικό έργο, ένα ποίημα, ένα γλυπτό ή έναν πίνακα ζωγραφικής.
H Φωτεινή Τσαλίκογλου σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, με καθηγητή τον Jean Piaget, και ειδικεύτηκε στην Κλινική Ψυχολογία. Είναι συγγραφέας και καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο όπου και διετέλεσε αντιπρύτανης ακαδημαϊκών υποθέσεων και διευθύντρια του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος “Ψυχολογία και Μ.Μ.Ε”. Αρθρογραφεί κατά καιρούς στα ΜΜΕ και έχει επιμεληθεί σειρές εκπομπών στη δημόσια τηλεόραση γύρω από θέματα ψυχολογίας και κοινωνικού αποκλεισμού. Έχει δημοσιεύσει σειρά επιστημονικών βιβλίων και δοκιμίων. Είναι συγγραφέας μυθιστορημάτων που μεταφράζονται σε διάφορες γλώσσες και κυκλοφορούν σε Ευρώπη και Αμερική. Πρόσφατες κυκλοφορίες “Το χάρισμα της Βέρθας“ “’Oλα τα ναι του κόσμου“ “8 ώρες και 35 λεπτά“ (Τhe secret sister) “Το Ευτυχισμένο νησί“. Με τη σύζευξη επιστημονικού και λογοτεχνικού λόγου αποτυπώνει με ένα ιδιαίτερα δικό της τρόπο τις διαδρομές της εσωτερικής περιπέτειας της ανθρώπινης ύπαρξης.
Κόστος συμμετοχής: 10€
Φίλοι Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης (όλες οι κατηγορίες): 8€
Για τη συμμετοχή σε όλα τα προγράμματα για ενήλικες του ΜΚΤ, είναι απαραίτητη η κράτηση θέσης ηλεκτρονικά (στο www.cycladic.gr) ή τηλεφωνικά στο 210-7228321-3 (εσωτ. 150)
