Η Αννα Παπαμάρκου πετάει για την ... ειρήνη

05.11.2014
Αναμφίβολα, το παιδικό θέατρο γνωρίζει στις μέρες μας εξαιρετικά μεγάλη άνθιση. Μολονότι η Αθήνα έχει γεμίσει παιδικά θεάματα στα οποία πρωταγωνιστούν ακόμη και διάσημοι ηθοποιοί, είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρουν οι γονείς ποιοτικές παραστάσεις, παραστάσεις που εκτός από φαντασμαγορικά θεάματα ασχολούνται με τα θέματα που απασχολούν και προβληματίζουν τα παιδιά, παραστάσεις που δίνουν λύση στα προβλήματά τους και τα αποφορτίζουν.

Η ομάδα Λώτινος Ηλιος τα τελευταία χρόνια προσπαθεί και κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση. Το έργο «Πετώντας για την Ειρήνη» που παρουσιάζεται κάθε Κυριακη στο θέατρο Αλφα, μέσα από ένα όμορφο παραμύθι μιλάει για το επίκαιρο και φλέγον φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας. Γι ‘ αυτό ακριβώς το λόγο είχαμε μια όμορφη συζήτηση με τη συγγραφέα και σκηνοθέτιδα του έργου Αννα Παπαμάρκου….

e-go: Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση. Πώς οδηγηθήκατε στη συγγραφή της;
Άννα Παπαμάρκου:
H θεατρική παράσταση «Πετώντας για την Ειρήνη» είναι ένα σύγχρονο παραμύθι, που συνδυάζει στοιχεία από τους μύθους του Αισώπου, την Ειρήνη του Αριστοφάνη και τη λαϊκή μας παράδοση και μιλάει για το επίκαιρο και φλέγον φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας. Είναι η ιστορία τριών συμμαθητών: του Σπίθα της Χρύσας και της Δροσιάς. Ο Σπίθας μόλις άλλαξε πόλη και σχολείο και προσπαθεί να ενταχθεί στο νέο περιβάλλον και να κάνει καινούριους φίλους. Ενώ στην αρχή με τη βοήθεια της Χρύσας τα καταφέρνει, στη συνέχεια απομονώνεται και στοχοποιείται από τα άλλα παιδιά. Παρακινητής είναι η Δροσιά, που τον ζηλεύει. Κάπως έτσι δημιουργείται ένας κύκλος ενδοσχολικής βίας… Εκεί εμφανίζεται και η μάγισσα Διχόνοια με τον δράκο της, που παγώνει τις καρδιές. Το έχει βάλει σκοπό να δημιουργήσει την «Αυτοκρατορία της Βίας» και ψάχνει για τους κατάλληλους υπηκόους. Τα τρία παιδιά της φαίνονται ιδανικά και τα φυλακίζει. Η περιπέτεια, στη συνέχεια, γίνεται ένα μαγικό ταξίδι συμφιλίωσης και συνεργασίας όπου οι ήρωες πετάνε πάνω σε μαγικά χαλιά, αέρηδες και δράκους, καταστρέφουν τα σχέδια της Διχόνοιας και απελευθερώνουν την Ειρήνη για χάρη όλων των παιδιών του κόσμου...
Οδηγηθήκαμε στη συγγραφή αυτού του παραμυθιού γιατί νοιώσαμε την ανάγκη να συνεισφέρουμε στην προσπάθεια της κοινωνίας μας να αποτρέψει τη βία. Ειδικά στο χώρο του σχολείου όλα τα παιδιά πρέπει να νοιώθουν ασφάλεια. Είναι δικαίωμά τους και πρέπει να το διαφυλάξουμε. Θελήσαμε λοιπόν να ενώσουμε τις δυνάμεις μας με τους γονείς και τους παιδαγωγούς στην ενδυνάμωση των παιδιών μας ώστε να μπορούν να αντιμετωπίζουν τέτοια φαινόμενα στο σχολείο.


Η παράσταση αφορά σε μεγάλο βαθμό τον σχολικό εκφοβισμό. Πόσο έντονος είναι αυτός στις μέρες μας και πως μπορούμε να προστατεύσουμε από αυτόν τα παιδιά μας;
Είναι γεγονός πως το πρόβλημα του σχολικού εκφοβισμού είναι υπαρκτό, αλλά παράλληλα «βουβό», καθώς συνήθως τα θύματα παραμένουν σιωπηλά και υποφέρουν κρυφά. Παράλληλα, οι ενήλικες συμβαίνει κάποιες φορές να μη δίνουν την πρέπουσα σημασία, όταν βλέπουν τέτοια φαινόμενα, θεωρώντας πως «τα παιδιά είναι παιδιά και πως θα τα βρουν». Θεωρώ πως η άγνοια είναι πάντα το πρόβλημα και πως η ενημέρωση και η πρόληψη είναι οι καλλίτερες θεραπείες. Η ευαισθητοποίηση όλων -παιδιών, γονέων, δασκάλων και της κοινωνίας γενικότερα- πάνω στο θέμα του σχολικού εκφοβισμού και των τρόπων αντιμετώπισής του είναι υψίστης σημασίας. Ευτυχώς, στις μέρες μας γίνεται πολύ μεγάλη προσπάθεια από την κοινωνία μας προς αυτή την κατεύθυνση και υπάρχει γενικότερα μια εγρήγορση. Μια τέτοια προσπάθεια είναι και η παράστασή μας. Στο παραμύθι μας τα τρία παιδιά εμπλέκονται αρχικά σε έναν κύκλο βίας, παίζοντας το καθένα κι από ένα ρόλο: του θύτη, του θύματος και του παρατηρητή. Κανένας ρόλος δεν στοχοποιείται ως κακός. Στόχος είναι να δώσουμε στα παιδιά να καταλάβουν για ποιο λόγο μπορεί να οδηγηθεί κανείς σε λανθασμένη συμπεριφορά και με ποιό τρόπο μπορεί να την αλλάξει προς όφελος όλων. Βέβαια, η ρίζα του προβλήματος είναι μια μεγάλη συζήτηση που δεν μπορεί να γίνει μέσα σε λίγες γραμμές.

Με ποιον ήρωα ταυτίζονται περισσότερο τα παιδιά;
Θα έλεγα πως και οι τρεις κεντρικοί ήρωες της ιστορίας είναι εξίσου συμπαθείς στα παιδιά. Σίγουρα ο Σπίθας με τα ανέκδοτά του, κερδίζει τις εντυπώσεις. Άλλωστε είναι και αυτός που «πάσχει». Όμως και οι άλλοι δύο ήρωες έχουν τέτοιες ποιότητες στο χαρακτήρα που το κάθε παιδί-θεατής ανάλογα με την ψυχολογία του βρίσκει σημεία ταύτισης. Πάντως, μετά το τέλος της παράστασης, όταν οι ηθοποιοί βγαίνουν στο φουαγιέ του θεάτρου, για να χαιρετήσουν και να μιλήσουν με τα παιδιά έχουμε τη χαρά να βλέπουμε από τη μια ενθουσιασμένα παιδικά βλέμματα κι από την άλλη υγρά από τη συγκίνηση μάτια ενήλικων.

Πόσο κοντά μας είναι τελικά η Ειρήνη; Πρέπει να πετάξουμε μακριά;

Η Ειρήνη ξεκινάει από μέσα μας. Ξεκινάει από το άτομο και ταξιδεύει στην οικογένεια, στις διαπροσωπικές σχέσεις, στην κοινωνία και συνεχίζει το ταξίδι της για να επιστρέψει και πάλι σε μας… Πρέπει να πετάξουμε μακριά, για να την απλώσουμε, αλλά για να τη βρούμε είναι πολύ κοντά μας και βασίζεται στον καθένα μας.

Πως κρίνετε το γεγονός ότι πλέον όλοι κάνουν παιδικό θέατρο, ακόμη και διάσημοι ηθοποιοί; Γιατί πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό;
Σίγουρα μπορεί κανείς να διακρίνει δημιουργούς και ομάδες που είναι ταγμένοι στο θέατρο για παιδιά και άλλους που περιστασιακά ασχολούνται με αυτό.
Το γεγονός ότι πολλοί διάσημοι ηθοποιοί κάνουν παιδικό θέατρο δε μου κάνει καμία εντύπωση. Το θέατρο είναι θέατρο, είτε απευθύνεται σε παιδιά, είτε σε ενήλικες. Για την ακρίβεια πιστεύω βαθύτατα πως μια καλή θεατρική παράσταση, που απευθύνεται στα παιδιά, θα πρέπει να είναι τόσο άρτια ώστε να συνεπαίρνει και τους συνοδούς τους. Αυτό άλλωστε, ως «Λώτινος Ήλιος», επιδιώκουμε με τις παραστάσεις μας. Να έχουμε, δηλαδή, όλα τα καλά δομικά υλικά, που συνιστούν μια καλή παράσταση και οπωσδήποτε πολύ άξιους ηθοποιούς, που να αγαπούν τα παιδιά στα οποία απευθύνονται. Αυτό που ξέρω σίγουρα είναι πως όποιος παίζει με ειλικρίνεια, τιμιότητα και γενναιοδωρία για τα παιδιά, γίνεται καλλίτερος. Είναι μαγικό!

Μελλοντικά σχέδια της ομάδας;
Ο «Λώτινος Ήλιος» διανύει φέτος το ενδέκατο έτος της ηλικίας του. Ως τώρα σταθήκαμε τυχεροί κι έχουμε πάρει πολλή αγάπη από τον κόσμο. Για την ώρα απολαμβάνουμε να πηγαίνουμε «Πετώντας για την Ειρήνη». Εντός των ημερών θα κυκλοφορήσει και το παραμύθι με το cd. Είναι τόσο έντονο το παρόν που το μέλλον μπορεί να περιμένει τη σειρά του…


Γεωργία Οικονόμου
[email protected]