Αλέξης Σταμάτης, Βίλα Κομπρέ (***)

30.04.2008
Η αναζήτηση της προσωπικής ταυτότητας και αλήθειας, καθώς και τα βαθιά κρυμμένα μυστικά, οι κεντρικοί δηλαδή άξονες της «Βίλας Κομπρέ» είναι ένα από τα κλασικά πλέον μοτίβα που απασχολούν τον Αλέξη Σταμάτη στα μυθιστορήματά του (κάτι αντίστοιχο παρατηρούμε στο «Μητέρα Στάχτη» και στην «Οδό Θησεώς»).
Ο Θάνος έχει φύγει χρόνια απ' το χωριό του -στην προσπάθειά του να αποτινάξει τις αναμνήσεις και την εκεί ζωή του- για να ψάξει και να κυνηγήσει τα όνειρά του στην πρωτεύουσα. Όταν ο πατέρας του πεθαίνει, αναγκάζεται να ξαναγυρίσει στο χωριό για την κηδεία. Η πατρική κληρονομιά αποτελείται από λίγα χρήματα, μια παλιά «Πολαρόιντ», δύο περίεργα πολύτιμα κοσμήματα και μία σειρά φωτογραφιών που θα τον θέσουν μπροστά σ' ένα τρομερό αίνιγμα: σε μια περίεργη ανορθογραφία στην ήρεμη ζωή ενός φιλήσυχου ανθρώπου.

Για να λύσει αυτό τον απροσδόκητο γρίφο, θα χρειαστεί ν' αντιμετωπίσει ουσιαστικά τον εαυτό του και να περιπλανηθεί στα άδυτα της ψυχής του με κινητήρια και παντοκράτορα δύναμη αυτήν του θανάτου (νεκροθάφτης μία ζωή ο πατέρας του, νεκροί όλοι οι άνθρωποι που απεικονίζονται στις φωτογραφίες που βρήκε).

Ο ήρωας θα διεισδύσει στον παράξενο κόσμο της Βίλας Κομπρέ και εκεί θα συναντήσει εκκεντρικούς, μυστηριώδεις ανθρώπους, οι οποίοι μοιάζουν να κρύβουν ένα επώδυνο μυστικό. Ανάμεσά τους και μια πολύ ιδιαίτερη κοπέλα που ξυπνά μέσα του τις ευαίθητες χορδές του. Βυθιζόμενος, όμως, ακόμη πιο βαθιά στην υπόθεση θα υπερκεράσει τα προσωπικά του όρια και θα οδηγηθεί ακόμη έξω από τα σύνορα της Ελλάδας στα βάθη της Μαύρης Ηπείρου.

Η αναζήτηση της προσωπικής ταυτότητας και αλήθειας, καθώς και τα βαθιά κρυμμένα μυστικά, οι κεντρικοί δηλαδή άξονες της «Βίλας Κομπρέ», είναι ένα από τα κλασικά πλέον μοτίβα που απασχολούν τον Αλέξη Σταμάτη στα μυθιστορήματά του (κάτι αντίστοιχο παρατηρούμε στο «Μητέρα Στάχτη» και στην «Οδό Θησέως»).

Η γραφή του συγγραφέα διακρίνεται για τη γλαφυρότητά της και τον αριστοτεχνικό τρόπο δόμησής της, ενώ συχνά λαμβάνει διαστάσεις θρίλερ και χαρακτήρα αστυνομικού μυθιστορήματος, γεγονός που συντηρεί το ενδιαφέρον στην ανάγνωση.
Ωστόσο, η «Βίλα Κομπρέ» -που, όπως προαναφέραμε, διαδραματίζεται σε δύο επίπεδα, στην Ελλάδα (στην Αθήνα και στο χωριό του ήρωα) και στην Αφρική- χάνει μεγάλο μέρος της δυναμικής της όταν μεταφέρεται στη Αφρική καταντώντας υπερβολική, άνευρη και ανούσια. Όσο ελκυστικό και πρωτότυπο μπορεί να είναι σαν μοτίβο η μεταφορά της δράσης σε μακρινές χώρες (βλ. Μπαρ Φλωμπέρ, όπου η δράση μεταφέρεται στην Ευρώπη και Αμερικανική Φούγκα στην Αμερική) και η αναφορά σε σχεδόν εξωπραγματικά ήθη και έθιμα, αυτό δεν σημαίνει πως δεν αποτελεί ρίσκο η χρήση του και το συνταίριασμά του στη ροή της πλοκής.

Γεωργία Οικονόμου