Από τον Γιάννη Ανδριανάτο
Κάθε μήνας του χρόνου μπορεί να ιδωθεί ως ένα βήμα προς τον απώτατο σκοπό μας, τη γνωριμία με τον εαυτό μας, την εσωτερική εξέλιξη, την ευτυχία. Εκμεταλλευτείτε, λοιπόν, την «ποιότητα» του κάθε μήνα και προχωρήστε σταδιακά προς την αυτογνωσία!
Τι θα μπορούσε να είναι το «καλαντάρι του διαλογισμού»; Δείτε το σαν οδηγό για τον κάθε μήνα του έτους που ξεκινάει, αλλά και κάθε χρονιάς που ακολουθεί. Και μη φανταστείτε ότι πρόκειται για κάτι πρωτοποριακό, επαναστατικό σχεδόν! Στις αρχαίες σχολές γνώσης κάθε μήνας ήταν ένας μικρός στόχος για την εξέλιξη και την αυτογνωσία. Σαν μια χάντρα στο κομπολόι του έτους. Σκοπός, λοιπόν, του κάθε μέρους, της κάθε χάντρας, ήταν να ολοκληρωθεί για να υπηρετήσει το μεγάλο στόχο, του όλου, την αυτοβελτίωση και συνεπώς την προσέγγιση της ευτυχίας. Αν πιστεύετε ότι κάθε μήνα πρέπει να αφήνουμε πίσω μας κάτι που μας εμποδίζει να προχωρήσουμε, δεν έχετε παρά να ακολουθήσετε τα στάδια που περιγράφονται παρακάτω. Μια φράση για στοχασμό και διαλογισμό και μια απλή, αλλά αποτελεσματική άσκηση είναι τα μόνα που πρέπει κάνετε για να δημιουργήσετε έναν εσωτερικό δρόμο αυτοπραγμάτωσης. Για καλύτερα αποτελέσματα σας συνιστούμε την καθημερινή εξάσκηση. Το καλαντάρι του διαλογισμού μπορεί να γίνει ένας εύχρηστος χάρτης για να μη χαθείτε στις υποχρεώσεις της καθημερινότητας, αλλά να θυμάστε πάντα πώς είναι το ταξίδι που κάνετε για να ανακαλύψετε ένα θησαυρό!
Ιανουάριος Ορίστε σαφή προορισμό Είναι ο πρώτος μήνας του νέου έτους, στον οποίο καλούμαστε να χτίσουμε τα θεμέλια της χρονιάς. Η αίσθηση ότι έχουμε καιρό μπροστά μας δεν μας αγχώνει και πολλές φορές αδρανούμε για να διαπιστώσουμε ότι ένας χρόνος έχει περάσει και τα οφέλη που αποκομίσαμε είναι τελικά μετρημένα. Μόνο αν αρχίσουμε δυναμικά, ζώντας τη μοναδικότητα κάθε ημέρας και θέτοντας από νωρίς τους στόχους μας λέγοντας «όχι» στη ρουτίνα, θα δρέψουμε καρπούς. Ορίζοντας τη ρήση του φιλοσόφου Φράνσις Μπέικον «ο σοφός άνθρωπος δημιουργεί περισσότερες ευκαιρίες από όσες βρίσκει» ως μότο του μήνα και αντικείμενο στοχασμού στο διαλογισμό σας μπορείτε να δείτε την κάθε μέρα ως μια ευκαιρία που περιμένει να την αρπάξετε. Κάντε το καθισμένοι σε κάποιο ήρεμο μέρος έχοντας τα χέρια πάνω στα πόδια και όρθια τη σπονδυλική στήλη. Κλείστε τα μάτια και αφού η αναπνοή σας σταθεροποιηθεί, οραματιστείτε ότι έχετε μπροστά σας ένα φωτεινό βουνό. Στην κορυφή του είναι ο σπουδαιότερος στόχος της χρονιάς. Όλο χαμηλότερα βρίσκονται οι υπόλοιποι, λιγότερο σημαντικοί στόχοι. Δείτε τον εαυτό σας να ανεβαίνει σ’ αυτό το βουνό και να φτάνει στην κορυφή του. Κάντε την άσκηση κάθε μέρα μέχρι να ανεβαίνετε στην κορυφή χωρίς κόπο.
Φεβρουάριος Μάθετε από τα λάθη σας Στη ζωή δεν αρκεί να θέλουμε να ανέβουμε ψηλά. Πρέπει να ξέρουμε τον τρόπο. Ονομάστε το Φεβρουάριο μήνα αυτοπαρατήρησης και επισκόπησης. Διαπιστώστε πού βρίσκεστε, για να είστε σίγουροι για το πού μπορείτε να πάτε. Συγκεντρώστε εμπειρίες μέσα σας και σημάδια από γύρω σας και μάθετε από τα λάθη σας και από τα λάθη των άλλων. Αφιερώστε στο διαλογισμό του μήνα ένα ρητό της Ανατολής που λέει ότι «ένας ταξιδιώτης χωρίς παρατηρητικότητα είναι πουλί χωρίς φτερά». Στοχαστείτε πάνω σε αυτήν τη φράση και ζητήστε από τον εαυτό σας να είναι ακόμα περισσότερο σε επαγρύπνηση. Μη μένετε στην επιφάνεια των γεγονότων, ως παρατηρητές μιας ταινίας, αλλά αξιολογείτε καθετί, κάθε γεγονός, ως πρωταγωνιστές, εκ των έσω. Συγκεντρώστε τις παρατηρήσεις σας κάθε μέρα σημειώνοντάς τες σε ένα ημερολόγιο. Αυτές θα αποτελέσουν τις ταξιδιωτικές οδηγίες σας για την υπόλοιπη χρονιά. Ακόμα, καθίστε ήρεμα στη στάση διαλογισμού που περιγράφεται παραπάνω, στον Ιανουάριο, και οραματιστείτε ότι είστε ένα πουλί που πετάει και βλέπετε τη ζωή σας από ψηλά. Όπως ο αετός, παρατηρήστε όλες τις λεπτομέρειες, κάθε μέρα.
Μάρτιος Απαλλαγείτε από το παρελθόν Δεν αρκεί η γνώση της διαδρομής σε ένα ταξίδι για να νιώσουμε ευχαρίστηση, αλλά πρέπει να είμαστε εξοπλισμένοι και με τα απαραίτητα. Το βάρος αυτών που κουβαλάμε, εξάλλου, το κάνουν ευχάριστο ή δυσάρεστο. Αν επιχειρήσουμε να ανέβουμε ψηλά κουβαλώντας πολλές αποσκευές, θα αποτύχουμε στην προσπάθειά μας. Για να τα καταφέρουμε, πρέπει να ξεφορτωθούμε όσα μας βαραίνουν. Πληγές του παρελθόντος, εξαρτήσεις, ανθρώπους που δεν μας φέρθηκαν καλά, αποτυχίες, δύσκολες στιγμές. Όλα αυτά μας κάνουν δυσκίνητους στο παρόν. Ο Μάρτιος, ως προάγγελος της άνοιξης που μας ανανεώνει, απαιτεί μια νέα αρχή. Διαλογιστείτε καθημερινά το Μάρτιο πάνω στην αρχαία φράση «αν τα χάσεις όλα και αποκτήσεις απ’ αυτό σοφία, το χάσιμο είναι το κέρδος σου». Στοχαστείτε πάνω σ’ αυτά που χρειάζεται να αφήσετε πίσω σας για να επιταχυνθεί το ταξίδι προς το σκοπό σας. Μόνο όταν διαγράψετε παλιά μπορείτε να λάβετε νέα δεδομένα. Παράλληλα, ασκηθείτε όλο το μήνα σε ένα διαλογισμό κάθαρσης: αφού καθίσετε με τον τρόπο που έχουμε περιγράψει στον Ιανουάριο και αναπνέετε με ηρεμία, φανταστείτε από ψηλά, πάνω από το κεφάλι σας, έναν καταρράκτη ενέργειας να σας ξεπλένει και να αφαιρεί καθετί περιττό από μέσα σας, αφήνοντάς σας στο τέλος καθαρούς από τις σκιές του παρελθόντος, έτοιμους για μια νέα ζωή.
Απρίλιος Συγκεντρωθείτε στο στόχο Ο Απρίλιος γεννάει συνήθως μέσα μας τάσεις φυγής. Η φύση είναι στην καλύτερη ώρα της, οι ορμόνες μάς κατακλύζουν και εμείς ενδίδουμε στο ρομαντισμό και στο άρωμα του έρωτα και μεθάμε από ευχάριστη διάθεση. Όλη αυτή η σπουδαία ενέργεια, όμως, χάνεται κάθε χρονιά σε προσδοκίες και ψευδαισθήσεις χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα. Δράστε λοιπόν πρακτικά τον Απρίλιο, γειωθείτε και πραγματοποιήστε κάθε μέρα του μήνα μικρούς, πολύτιμους στόχους. Ορίστε ως φράση διαλογισμού την προτροπή του Γάλλου ποιητή Πολ Βαλερί «ο καλύτερος τρόπος να κάνεις τα όνειρά σου πραγματικότητα είναι να ξυπνήσεις». Δεν αρκεί να θέλουμε, ήρθε η ώρα να δράσουμε. Αφήστε, λοιπόν, κατά μέρος το τι θα επιθυμούσατε και συγκεντρωθείτε σ’ αυτό που μπορείτε να έχετε. Κάθε μέρα σημειώστε κάποιες πράξεις σας που πιστοποιούν ότι συνεχίζετε την προσπάθεια και ότι υπάρχουν αποδείξεις για την «αφύπνισή» σας. Ως άσκηση προτείνουμε έναν ενεργό διαλογισμό: βαδίστε εισπνέοντας και εκπνέοντας σε τρεις χρόνους. Κάντε κάθε βήμα σε τρεις χρόνους και εκπνεύστε καθώς μεταφέρετε το βάρος σας από τη φτέρνα στη μύτη του ποδιού σας. Αυτό το πειθαρχημένο βάδισμα θα σας φέρει πιο κοντά στους ρεαλιστικούς στόχους σας.
Μάιος Ιεραρχήστε τις προτεραιότητές σας Η φύση ανθίζει και μας γεμίζει μυρωδιές. Όλοι θέλουμε να καταπιαστούμε με διάφορες ασχολίες, να αποκτήσουμε εμπειρίες και να αλλάξουμε. Στην πορεία, όμως, δεν διαχωρίζουμε τα σημαντικά από τα ασήμαντα. Όσο κι αν το θέλουμε, δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα μαζί. Ονομάστε το Μάιο μήνα της διάκρισης και προσπαθήστε καθημερινά να επικεντρώνεστε στα ουσιαστικά γεγονότα της ζωής σας. Αυτά αποτελούν ένα ένα και στο σύνολό τους το εισιτήριό σας για την εσωτερική εξέλιξη και την αποφυγή της ανάλωσης σε ό,τι φέρνει πρόσκαιρη επιτυχία. Το ρητό από την αρχαία Ινδία «αν κάποιος κερδίσει χίλιους πολεμιστές σε χίλιες μάχες και κάποιος άλλος κερδίσει τον εαυτό του, αυτός είναι ο μεγάλος κατακτητής» ας γίνει το μότο σας. Μην αφήνεστε στο έλεος της συνήθειας, της εργασίας και των υποχρεώσεων και σε όσα σας αποσπούν από το στόχο σας. Σε στάση διαλογισμού και κατάσταση ηρεμίας συγκεντρωθείτε στο κέντρο του μετώπου σας για 10 λεπτά ηρεμώντας τη σκέψη σας. Τότε είναι που θα προκύψει πιο ξεκάθαρος ο κύριος στόχος μπροστά σας.
Ιούνιος Αναγνωρίστε το καλό σε καθετί Κάθε άνθρωπος που βάζει εμπόδια στην πορεία μας μπορεί να γίνει αφορμή για να γίνουμε καλύτεροι και να φτάσουμε πιο γρήγορα στην ολοκλήρωση. Για τον πνευματικό άνθρωπο δεν υπάρχουν καλοί και κακοί, αλλά άνθρωποι που μας διευκολύνουν ή που μας αναγκάζουν να αποκτήσουμε νέες δεξιότητες. Αφιερώστε τον Ιούνιο στην προσπάθεια να πάψετε να κατακρίνετε τους άλλους, ώστε να διαπιστώσετε τις κρυμμένες δυνατότητες που φέρει κάθε ύπαρξη. Συγχωρέστε τους εχθρούς σας και διαλογιστείτε στην ευαγγελική φράση «αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν». Η αγάπη μάς δίνει δύναμη, αντίθετα, η καλλιέργεια αρνητικών σκέψεων για το συνάνθρωπό μας μας αποδυναμώνει. Σε στάση διαλογισμού δημιουργήστε νοερά μπροστά μας μια φωτεινή σφαίρα. Μέσα σ’ αυτήν οραματιστείτε τους δικούς σας ανθρώπους, τους φίλους σας και όσους αγαπάτε, προσθέτοντας στην εικόνα κάθε μέρα και ένα άλλο πρόσωπο με το οποίο αντιμετωπίζετε δυσκολίες. Αν κάνετε νοερά φίλο σας κάποιον που αντιπαθείτε, τότε σταδιακά αποδέχεστε και θεραπεύετε μια πλευρά του εαυτού σας που αντιπαθείτε και αρνείστε.
Ιούλιος Πείτε «ευχαριστώ» στη ζωή Αυτός ο μήνας αποτελεί και την καρδιά του καλοκαιριού. Αναλογιστείτε τώρα όσα πετύχατε και ευχαριστήστε τη ζωή για όσα σας προσφέρει. Μην παραπονιέστε άλλο για όσα σας λείπουν ή δεν καταφέρατε. Η χαρά του ταξιδιού δεν είναι ο προορισμός, αλλά η κάθε στιγμή του. Χαρείτε την ίδια την ύπαρξη και καλλιεργήστε το αίσθημα της ευγνωμοσύνης με κάθε ευκαιρία τον Ιούλιο. Ευχαριστήστε τη ζωή, τον εαυτό σας, τους άλλους, τα φυτά, τα ζώα, τη γη. Όλα υπάρχουν για εμάς και πρέπει να τα εκτιμήσουμε. Η φράση του Ρωμαίου ρήτορα Κικέρωνα είναι το κέντρο διαλογισμού του μήνα «η ευγνωμοσύνη είναι ο γονιός των άλλων αρετών». Μη χάνετε άλλο χρόνο στην επίκριση. Πείτε «ευχαριστώ» σε κάθε γεγονός, ευχάριστο ή δυσάρεστο. Σε θέση διαλογισμού ασκηθείτε αυτόν το μήνα στέλνοντας την ευγνωμοσύνη σας σε όσο περισσότερους μπορείτε. Από τη γενναιοδωρία της ψυχής σας θα ανθίσουν οι άλλες αρετές σας, που έχουν μπλοκαριστεί.
Αύγουστος Καλλιεργήστε το αίσθημα της αγάπης Ο μήνας των διακοπών βγάζει πολλές φορές έναν κρυφό εγωισμό στην επιφάνεια, μιας και γίνεται έντονη η επιθυμία μας να ικανοποιήσουμε απωθημένα. Γινόμαστε απαιτητικοί και θέλουμε τα πράγματα ακριβώς όπως τα έχουμε φανταστεί. Τη ζωή, όμως, δεν μπορούμε να τη χαρούμε με βάση τις προσδοκίες μας, αλλά μόνο με μια ανοιχτή, γενναιόδωρη καρδιά. Καλλιεργήστε αυτήν τη διάθεση εκφράζοντας την αγάπη σας προς τους άλλους και μην απαιτείτε. Μότο σας θα μπορούσε να είναι η αρχαία φράση της Ανατολής «η καρδιά του ανόητου είναι στη γλώσσα του? η γλώσσα του σοφού είναι στην καρδιά του». Προσφέρετε στους άλλους τα λόγια αγάπης που δικαιούνται και συγκρατήστε το θυμό σας. Διαλογιστείτε κάθε μέρα πάνω σ’ αυτήν τη φράση και δώστε έμφαση στη σχέση γλώσσας και καρδιάς. Ακόμα, σε στάση διαλογισμού οραματιστείτε να ανοίγει ένα κόκκινο λουλούδι στην περιοχή της καρδιάς, το οποίο απλώνει τα πέταλά του και πλημμυρίζει με το άρωμά του όλους τους ανθρώπους. Μια ανθισμένη καρδιά που αγκαλιάζει τον κόσμο.
Σεπτέμβριος Εφαρμόστε τη γνώση που κερδίσατε Η αρχή του φθινοπώρου μας ωθεί στη δημιουργία και σ’ ένα νέο ξεκίνημα. Συνήθως μετά τις διακοπές πρέπει να ανασυνταχτούμε, να δούμε τους στόχους μας με φρέσκια ματιά, με ανανεωμένο κουράγιο και ορμή. Πάθη, συνήθειες και εμμονές υποσκάπτουν τους στόχους μας. Καθυστερούμε, αναβάλλουμε, διχαζόμαστε, κουραζόμαστε. Γι’ αυτό πρέπει κάθε τόσο να κολυμπάμε στα νερά της γνώσης, που ξαναδίνουν νόημα στις προσπάθειές μας. Ο μεγάλος αρχαίος φιλόσοφος Δημόκριτος λέει: «Η ιατρική θεραπεύει τις ασθένειες του σώματος, αλλά η σοφία αφαιρεί τα πάθη από την ψυχή». Εστιάστε σ’ αυτό την προσοχή σας και προσπαθήστε να αποκολληθείτε σταδιακά από τα πάθη σας και τις αδυναμίες που σας αρρωσταίνουν. Έχετε υπόψη ότι εμείς που τραυματίζουμε την ψυχή μας έχουμε τη δύναμη να τη θεραπεύσουμε κιόλας. Σε στάση διαλογισμού πάρτε βαθιές, γεμάτες αναπνοές. Σε κάθε εισπνοή οραματιστείτε ένα χρυσό, φωτεινό αέρα, του οποίου η πνοή αναζωογονεί το σώμα σας. Σε κάθε εκπνοή φανταστείτε έναν γκρίζο αέρα, μέσω του οποίου αποβάλετε πάθη, πόνους, εμπόδια, φοβίες. Αποβάλετε σε κάθε εκπνοή τις σκοτεινές πλευρές σας. Στο τέλος θα μείνετε καθαροί και φωτεινοί.
Οκτώβριος Κρατήστε θετική στάση Η ζωή είναι γεμάτη εναλλαγές. Σοφία είναι να τις δεχόμαστε και να τις εκμεταλλευόμαστε, όχι να τις αποφεύγουμε. Κάθε συμβάν κρύβει ένα θησαυρό, αρκεί να το εξετάσουμε σε βάθος. Η χαρά δεν έρχεται μόνη της, την ανακαλύπτουμε μέσα σ’ αυτά που έτσι κι αλλιώς συμβαίνουν. Ασκηθείτε τον Οκτώβριο, ώστε να δέχεστε χαρές και λύπες έχοντας τη διάθεση του ταξιδιώτη που απολαμβάνει την περιπετειώδη διαδρομή, η οποία κεντρίζει το ενδιαφέρον του. Καθημερινά, στοχαστείτε πάνω στη φράση «κάθε δέντρο έχει τη σκιά του, κάθε λύπη τη χαρά της». Μην κρίνετε με βάση απόψεις άλλων τα γεγονότα, αλλά αναλύστε καθένα από αυτά σε βάθος πριν καταλήξετε σε συμπέρασμα. Όποιο και αν είναι αυτό, δώστε έμφαση στη θετική πλευρά του. Σε στάση διαλογισμού φέρτε στο νου σας κάποιο γεγονός που σας ενόχλησε και σταθείτε σε όσα κερδίσατε από αυτό, τα οφέλη που έφερε στη ζωή σας και τον τρόπο που σκέφτεστε. Εστιάστε σε εκείνα σαν να είναι το κύριο μήνυμα του συμβάντος. Αυτό εξάλλου θα παραμείνει μέσα σας ως λειτουργική μνήμη από το γεγονός και όχι η θλίψη.
Νοέμβριος Ζήστε στο παρόν Το ταξίδι του έτους πλησιάζει στο τέλος. Ζήσαμε πολλά, γνωρίσαμε, συγχωρέσαμε, ευγνωμονήσαμε, ξεχάσαμε. Όλα αυτά συγχωνεύονται στο παρόν. Το παρόν είναι ο μόνος χρόνος που ζούμε αληθινά. Αν η ζωή δεν ακολουθεί το «τώρα», υπάρχουμε μόνο στο νου μας. «Ο σοφός δεν διδάσκει, πραγματοποιεί», λέει η φράση του ταό. Κρατήστε την ως επίκεντρο του διαλογισμού σας το Νοέμβριο, δίνοντας προτεραιότητα στο συντονισμό της σκέψης με την ίδια τη δράση, αγνοώντας τη νοητική φλυαρία. Σε στάση διαλογισμού σηκώστε τα χέρια στο ύψος του στήθους με τις παλάμες σας αντικριστά και νιώστε ότι κρατάτε μια φωτεινή σφαίρα. Συγκεντρωθείτε στη σφαίρα, σβήνοντας όλο το παρελθόν και το μέλλον. Μείνετε στο παρόν.
Δεκέμβριος Επιδιώξτε αυτό που μετράει Το τέλος μιας χρονιάς είναι και το τέλος ενός ταξιδιού, μιας προσωπικής αναζήτησης. Όμως, το μεγάλο ταξίδι συνεχίζεται. Ό,τι κι αν συνέβη μέσα στη χρονιά συνέβη για να γίνουμε σοφότεροι. Για να μην εγκλωβίζουμε τη ζωή μας στη δράση με εφήμερο αποτέλεσμα. Τώρα που έχουμε φτάσει στην κορυφή του βουνού πόσα πράγματα που μας άγγιξαν, μας θύμωσαν, μας τραυμάτισαν μοιάζουν μάταια! Αν μείνουμε σ’ αυτά, συνδεόμαστε με τη θλίψη και το εφήμερο και η αγάπη είναι που μας ενώνει με ό,τι διαρκεί. Στοχαστείτε το Δεκέμβριο πάνω στη φράση του Κρισναμούρτι «να αγαπάς σημαίνει να έχεις επίγνωση της αιωνιότητας». Η αγάπη δεν είναι προσκόλληση, μας απελευθερώνει. Καθώς η χρονιά ολοκληρώνεται, σκεφτείτε τι διαρκεί και τι μπορεί να διαρκέσει από τις εμπειρίες της χρονιάς που πέρασε και διαλογιστείτε πάνω σ’ αυτό. Αγαπήστε την κάθε στιγμή, αλλά κρατήστε ως παρακαταθήκη ό,τι σας φαίνεται πως θα βοηθήσει στην εξέλιξή σας για να το καλλιεργήσετε τη χρονιά που έρχεται.
