Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η παρακολούθηση της κατάστασης της υγείας μας δεν θεωρείται πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα. Τα καλά νέα είναι ότι χάρη στην εξέλιξη της προληπτικής ιατρικής έχουμε τη δυνατότητα να διαφυλάξουμε όχι μόνο την υγεία μας αλλά και τη γονιμότητά μας, αφού λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής η μητρότητα μετατίθεται σε μεγαλύτερες ηλικίες. Αλλά ακόμη και στην περίπτωση που κάποια γυναίκα χρειαστεί να ακολουθήσει τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης, θα πρέπει να γνωρίζει ότι ο έλεγχος της καλής κατάστασης της υγείας της είναι αποφασιστικής σημασίας.
Ας γνωρίσουμε, λοιπόν, ποιες εξετάσεις πρέπει να συμπεριλαμβάνουμε στο ετήσιο check up σε κάθε φάση της ζωής μας με τη βοήθεια της ιατρού βιοπαθολόγου κ. Μαρίας Βέργη, υπεύθυνης Εργαστηρίου του Κέντρου Πρόληψης και Διάγνωσης «Γυναίκας Υγεία», www.gynaikasygeia.gr.
Κυρία Βέργη, ποιο είναι το «βασικό» check up για όλες τις ηλικίες και γιατί θεωρείται απαραίτητο;
«Με το βασικό check up γίνεται η ανίχνευση των συχνότερων νοσημάτων, όπως αναιμία και σακχαρώδης διαβήτης. Επιπρόσθετα, γίνεται μια πρώτη εκτίμηση της ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας, καθώς και του λιπιδαιμικού προφίλ. Με δυο λόγια, λοιπόν, οι βασικές εξετάσεις για κάθε γυναίκα είναι:
- Γενική αίματος
- Σάκχαρο
- Ουρία και κρεατινίνη
- Ουρικό οξύ
- Ολική χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, HDL, LDL
- Τρανσαμινάσες: SGOT, SGPT, γ-GT
- Γενική ούρων»
Πέρα από τον πρωταρχικό έλεγχο, ποιες εξετάσεις προτείνονται σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας;
«Χρήσιμες εξετάσεις για τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας είναι:
- η μέτρηση στο αίμα σιδήρου και φερριτίνης,
- ο έλεγχος του θυρεοειδούς αδένα,
- η μέτρηση προλακτίνης (PRL) της οποίας τα αυξημένα επίπεδα σχετίζονται με πολυκυστικές ωοθήκες και υπογονιμότητα,
- ο έλεγχος αντισωμάτων για HIV και η εξέταση CA 125 (ως δείκτης νεοπλασίας και φλεγμονής μήτρας και ωοθηκών).
- Επιπλέον προτείνονται εξετάσεις για τον έλεγχο της ηπατίτιδας Β και C, για σύφιλη και φυσικά τεστ Pap και καλλιέργεια κολπικού εκκρίματος για μικρόβια, μύκητες, τριχομονάδες, χλαμύδια κ.ά.».
Η φάση της εμμηνόπαυσης σηματοδοτεί μια περίοδο μεγάλης αλλαγής. Ποιες εξετάσεις απαιτούνται;
«Πράγματι, το τέλος της γόνιμης ηλικίας συνοδεύεται από πολλές ορμονικές αλλαγές που μπορεί να οδηγήσουν, μεταξύ άλλων, σε οστεοπενία ή οστεοπόρωση. Ξεκινώντας λοιπόν από το βασικό αιματολογικό έλεγχο, επιπλέον προτείνουμε προληπτικές εξετάσεις ελέγχου για:
- Ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο
- Παραθορμόνη (PTH) – βασική ρυθμιστική ορμόνη στο μεταβολισμό του ασβεστίου και των οστών.
- Βιταμίνη D3 25 (ΟΗ).
- TSH, Ft4, anti- TPO, anti – TG
- NTx και CTx – διαγνωστικοί δείκτες για οστεοπόρωση και οστεοπενία
- CEA,CA 125,CA 19.9 και CA.15.3 – για την ανίχνευση σε έγκαιρο χρόνο πιθανών νεοπλασιών σε πεπτικό σύστημα, μαστό, μήτρα και ωοθήκες».
Μην ξεχνάς και τη μαστογραφία: Στην πενταετία μεταξύ 35-40 ετών προτείνεται να γίνει μία μαστογραφία αναφοράς, ενώ ο έλεγχος με μαστογραφία είναι ετήσιος από την ηλικία των 40 ετών και άνω.
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 154
Update: Οκτώβριος 2015.