Η ιδέα και μόνο μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης σου προκαλεί πονοκέφαλο; Μπορεί οι γιαγιάδες μας να έσπερναν κουτσούβελα, μη γνωρίζοντας άλλη μέθοδο αντισύλληψης πλην της αποχής, στην εποχή μας όμως υπάρχει μια μεγάλη γκάμα μεθόδων που θα σου επιτρέψουν να χαρείς τον έρωτα δίχως άγχος!
Είτε δεν τις γνώριζες, είτε θεωρείς τον εαυτό σου ενημερωμένο, ίσως χρειάζεσαι ένα… update. Τα αποτελέσματα πρόσφατης δημοσκόπησής μας είναι ενδεικτικά της σύγχυσης που επικρατεί.
Αν και οι περισσότερες αναγνώστριες μας, πιθανότατα κι εσύ ανάμεσά τους, γνωρίζετε τη σημασία και την αναγκαιότητα χρήσης προφυλακτικού και αντισυλληπτικών χαπιών, αρκετές αναγνωρίζετε την διακεκομμένη συνουσία ως αξιόπιστη και αποτελεσματική μέθοδο αντισύλληψης, κάτι που φυσικά δεν ισχύει. Μάλιστα, ένα μικρό μεν αλλά όχι αμελητέο ποσοστό κατατάσσει ακόμη και την έκτρωση - μέθοδο διακοπής εγκυμοσύνης - στις μεθόδους αντισύλληψης. Από την άλλη καμία δε χρησιμοποιεί σπιράλ, αντισυλληπτικό τσιρότο ή σπόγγο ενώ μόλις το 1% των αναγνωστριών μας χρησιμοποιεί δακτύλιο.
Σε όποια κατηγορία από τις παραπάνω κι αν ανήκεις, καλό θα είναι να φρεσκάρεις τις ήδη υπάρχουσες γνώσεις σου αλλά και να μάθεις για όλες τις ευρέως χρησιμοποιούμενες μεθόδους αντισύλληψης που υπάρχουν, τόσο για γυναίκες όσο και για άνδρες.
Συγκεντρώσαμε και σου παρουσιάζουμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε μεθόδου ώστε να επιλέξεις αυτή που σου ταιριάζει καλύτερα.
Οι πιο αξιόπιστες μέθοδοι αντισύλληψης
Το προφυλακτικό
Το προφυλακτικό είναι η πιο διαδεδομένη αλλά και αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης. Τα οφέλη της είναι διπλά καθώς εκτός από την αποφυγή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, ταυτόχρονα σε προφυλάττει κι από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Τα ποσοστά αποτυχίας είναι εξαιρετικά μικρά και οφείλονται είτε στη λανθασμένη τοποθέτηση ή σε πιθανό ατύχημα ή σκίσιμο του προφυλακτικού. Και σε αυτήν την περίπτωση όμως, όπως θα αναλύσουμε παρακάτω, υπάρχει δικλείδα ασφαλείας που δεν είναι άλλη από το χάπι της επόμενης ημέρας!
Το μόνο που πρέπει να θυμάσαι είναι πως το προφυλακτικό πρέπει να χρησιμοποιείται καθ΄όλη τη διάρκεια της ερωτικής επαφής και σε κάθε επαφή.
Τέλος, ίσως να μη το γνώριζες αλλά εκτός από το ανδρικό προφυλακτικό, υπάρχει και το γυναικείο που είναι ευρέως διαδεδομένο στο εξωτερικό και αναμένεται κάποια στιγμή να έρθει και στην Ελλάδα!
Τα αντισυλληπτικά χάπια
Παλαιότερα αρκετές γυναίκες τα απέφευγαν δεδομένου ότι τα παλιάς γενιάς αντισυλληπτικά χάπια προκαλούσαν ναυτία, αύξηση βάρους, ημικρανίες ειδικά σε καπνίστριες. Σήμερα, όμως τα αντισυλληπτικά χάπια έχουν εξελιχθεί και οι παρενέργειες έχουν ελαχιστοποιηθεί, οπότε και μπορείς να τα πάρεις άφοβα, πάντα όμως μετά από συνεννόηση με τον γυναικολόγο σου.
Βασικό τους πλεονέκτημά είναι ότι ρυθμίζουν τον έμμηνο κύκλο κι έχουν μέγιστη αποτελεσματικότητα. Έτσι, αν έχεις μια μόνιμη σχέση και εσύ κι ο αγαπημένος σου δε θέλετε χρησιμοποιήσετε προφυλακτικό ενώ μια εγκυμοσύνη δεν είναι στα άμεσα σχέδιά σας, τα αντισυλληπτικά χάπια είναι μια από τις πιο ασφαλείς και σίγουρες επιλογές σου! Το μόνο που πρέπει να προσέχεις είναι να ακολουθείς πιστά τις οδηγίες του γιατρού και να μη ξεχνάς να παίρνεις το χάπι στην ώρα του!
Προσοχή στις παρανοήσεις! Τα αντισυλληπτικά χάπια δεν έχουν καμία σχέση με το λεγόμενο χάπι της επόμενης ημέρας, κάτι που θα αναλύσουμε παρακάτω.
Ενδομήτρια συσκευή ή σπιράλ
Αν δε θέλεις να χρησιμοποιήσετε προφυλακτικό ή δεν είσαι υπέρ της αντισύλληψηε που βασίζεται σε ορμονική μέθοδο όπως για παράδειγμα τα αντισυλληπτικά χάπια, το ενδομήτριο σπιράλ ίσως να είναι η πιο ενδεδειγμένη λύση. Και μπορεί η ονομασία να σε τρομάζει, η τοποθέτησή του όμως από τον γυναικολόγο είναι υπόθεση ρουτίνας.
Από τη στιγμή που το σπιράλ, μια συσκευή με μικρές πλαστικές ράβδους τοποθετηθεί από τον γυναικολόγο μέσα στη μήτρα σου, εμποδίζει την εμφύτευση γονιμοποιημένου ωραρίου σε αυτήν. Εσύ το μόνο που πρέπει να κάνεις μετά την τοποθέτηση είναι να ελέγχεις μετά από κάθε έμμηνο περίοδο ότι δεν έχει ξεκολλήσει. Για να το κάνεις απλά ψηλαφείς με τη βοήθεια των δαχτύλων σου τον κόλπο σου μέχρι να ακουμπήσεις τη συσκευή και να βεβαιωθείς πως είναι στη θέση της.
Τα ποσοστά αποτυχίας της μεθόδου είναι και εδώ ελάχιστα ενώ το μεγάλο της πλεονέκτημα είναι πως σε αντίθεση με τα αντισυλληπτικά χάπια, δεν διαταράσσει τον κύκλο σου. Βέβαια, αν δεν έχεις σταθερή σχέση μάλλον πρέπει να την ξεχάσεις δεδομένου πως δεν προσφέρει προστασία έναντι των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, όπως για παράδειγμα το προφυλακτικό.
Διάφραγμα
Αν και η μέθοδος αυτή θεωρείται σχετικά αξιόπιστη, δεν έχει ιδιαίτερη απήχηση λόγω της δυσκολίας στην εφαρμογή της. Για να μπορέσεις να το τοποθετήσεις μόνη σου χρειάζεται ιδιαίτερη εκπαίδευση από τον γυναικολόγο σου, ο οποίος θα σου υποδείξει και το κατάλληλο μέγεθος καθώς υπάρχουν διαφράγματα σε διάφορα μεγέθη και σχήματα για να εφαρμόζουν σωστά στον κόλπο κάθε γυναίκας. Η χρήση μικρότερου διαφράγματος μειώνει κατά πολύ τα ποσοστά προστασίας, οπότε όπως καταλαβαίνεις η χρήση του σωστού μεγέθους κρίνεται απαραίτητη.
Για να καταλάβεις το πώς λειτουργεί, το διάφραγμα είναι φτιαγμένο από σιλικόνη ή καουτσούκ και είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να εφαρμόζει στον κόλπο σου και να καλύπτει τον τράχηλο της μήτρας, εμποδίζοντας την είσοδο των σπερματοζωαρίων. Σε αντίθεση όμως με το σπιράλ, το διάφραγμα δεν μπορεί να μείνει επί μακρό χρονικό διάστημα στον κόλπο σου. Μετά τη συνουσία και αφού πρώτα περάσουν 6 με 8 ώρες πρέπει να το βγάλεις, να το ξεπλύνεις και να το αποθηκεύσεις σε δροσερό μέρος μέχρι την επόμενη φορά που θα χρειαστεί να το ξανατοποθετήσεις.
Κολπικό δαχτυλίδι
Η μέθοδος αυτή κυκλοφόρησε στην Ελλάδα σχετικά πρόσφατα γι΄αυτό και δεν έχει γνωρίσει μεγάλη απήχηση. Η δράση της είναι παρόμοια με αυτήν των αντισυλληπτικών χαπιών, ρυθμίζοντας τον κύκλο ενώ για την τοποθέτησή του δεν χρειάζεται να επισκεφτείς γυναικολόγο, αν και χορηγείται μόνο με συνταγή του γιατρού.
Μπορείς να το εισάγεις μόνη σου μέσα στον κόλπο σου αφού είναι σχετικά μικρό σαν μέγεθος και πολύ εύκαμπτο. Από τη στιγμή που θα το βάλεις, απελευθερώνει σταδιακά ορμόνες όπως αυτές που περιέχονται στα περισσότερα αντισυλληπτικά χάπια, εξασφαλίζοντας επαρκή αντισυλληπτική προστασία για τουλάχιστον τρεις εβδομάδες. Η μέθοδος είναι άκρως αποτελεσματική και προτείνεται αν είσαι ανάμεσα σε όσες ξεχασιάρες ξεχνούν να πάρουν τα αντισυλληπτικά τους.
Τα αντισυλληπτικά τσιρότα
Όπως και το κολπικό δαχτυλίδι και τα αντισυλληπτικά χάπια, έτσι και τα αυτοκόλλητα - τσιρότα (patch) απελευθερώνουν οιστρογόνα και προγεστερόνη, ορμόνες που ρυθμίζουν τον κύκλο.
Η διαφορά τους σε σχέση με το δαχτυλίδι είναι πως το τσιρότο μπορεί να τοποθετηθεί σε οποιοδήποτε σημείο του δέρματος, εκτός από το στήθος και πως πρέπει να αντικατασταθεί μετά την πάροδο μιας εβδομάδας.
Βέβαια, αν και η μέθοδος είναι διαδεδομένη στο εξωτερικό, στην Ελλάδα, τα αντισυλληπτικά τσιρότα είναι διαθέσιμα μόνο από επιλεγμένα φαρμακεία.
Τα αντισυλληπτικά εμφυτεύματα
Όπως προϊδεάζει η ονομασία τους, τα αντισυλληπτικά εμφυτεύματα - που έχουν το μέγεθος οδοντογλυφίδας -τοποθετούνται κάτω από το δέρμα, συνήθως στο βραχίονα.
Η τοποθέτησή τους γίνεται από γιατρό και η δράση τους είναι παρόμοια με αυτή των αντισυλληπτικών χαπιών, του δαχτυλιδιού και των τσιρότων με τη διαφορά ότι παρέχουν προστασία για τουλάχιστον τρία έτη. Από τη στιγμή που θα τοποθετηθούν απελευθερώνουν σταδιακά προγεστερόνη παρέχοντας έτσι αντισυλληπτική προστασία.
Στείρωση
Αν και είναι σπάνιο, υπάρχουν περιπτώσεις γυναικών που έχοντας αποφασίσει να μην τεκνοποιήσουν ή δε θέλουν να αποκτήσουν περισσότερα παιδιά οπότε και καταφεύγουν σε λύσεις στείρωσης, αν και μια τέτοια επέμβαση δεν αποκλείει την εξωμήτρια κύηση. Εκτός αυτού το αποτέλεσμα μπορεί να είναι μη αναστρέψιμο, οπότε αν δεν έχεις αποκτήσει παιδιά ίσως δε θα έπρεπε καν να την εντάξεις στις επιλογές σου.
Η πιο συχνή μορφή στείρωσης σε γυναίκες είναι αυτή της περίδεσης των σαλπίγγων με χειρουργική επέμβαση και η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη μόνιμη αντισύλληψη για γυναίκες.
Η επείγουσα λύση: Το χάπι της επόμενης ημέρας
Η επείγουσα λύση: Το χάπι της επόμενης ημέρας
Το χάπι αυτό είναι μια μορφή επείγουσας λύσης και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί πανάκεια πόσο μάλλον αντισύλληψη. Πρέπει να χορηγείται σε έκτακτες περιπτώσεις και μόνο για την παρεμπόδιση ή τη διακοπή σε πολύ αρχικό στάδιο πιθανής σύλληψης.
Αρκετές κοπέλες έχουν παρεξηγήσει το ρόλο και τη χρησιμότητα του χαπιού καταφεύγοντας σε αυτό αρκετές φορές μετά από ελεύθερη συνουσία. Ωστόσο, το χάπι δεν είναι μια τόσο ακίνδυνη επιλογή κι αυτό διότι διαταράσσει τον κύκλο γι΄αυτό και δεν πρέπει να λαμβάνεται περισσότερο από μια φορά στη διάρκεια της ίδιας περιόδου. Αυτό που συμβαίνει είναι πως μια ορμόνη που περιέχεται στο σκεύασμα σε αρκετά μεγάλη δόση είτε καθυστερεί την ωορρηξία, είτε ακόμη κι αν αυτή έχει πραγματοποιηθεί, εμποδίζει το ωάριο να εμφυτευτεί στη μήτρα και να ξεκινήσει η εγκυμοσύνη. Οπότε, όπως καταλαβαίνεις το χάπι δεν είναι… καραμέλα και ούτε τόσο ακίνδυνο όσο θεωρούσες. Έτσι, αν με το σύντροφό σου προτιμάτε το ελεύθερο σεξ ή δεν επιθυμείτε τη χρήση προφυλακτικού, μάλλον θα ήταν καλύτερα να συμβουλευτείς τον γυναικολόγο σου που θα σου συνταγογραφήσει κάποια αντισυλληπτικά χάπια.
Από την άλλη, υπάρχουν και περιπτώσεις που η λήψη του χαπιού κρίνεται αναγκαία, όπως για παράδειγμα μετά από ατύχημα, αν δηλαδή το προφυλακτικό έσπασε και ο σύντροφός σου δεν πρόλαβε να τραβηχτεί. Σε αυτήν την περίπτωση, ειδικά αν είσαι στις γόνιμες ημέρες σου, υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες γονιμοποίησης οπότε και το χάπι ίσως αποδειχτεί σωτήριο. Άλλωστε, όταν αυτό λαμβάνεται περιστασιακά δεν υπάρχουν σοβαρές παρενέργειες. Επίσης να ξέρεις πως η χορήγηση γίνεται σε δύο δόσεις με διαφορά περίπου 12 ωρών. Τέλος, αν δεις την περίοδο να καθυστερεί, μην ανησυχήσεις αφού αυτή έρχεται περίπου 3-4 εβδομάδες μετά τη λήψη του χαπιού.
Για να καταλάβεις καλύτερα τη λειτουργία του αναπαραγωγικού σου συστήματος μπορείς να διαβάσεις το άρθρο μας με τίτλο "Τα μυστήρια της γυναικείας ανατομίας".
Αυτό που πρέπει να θυμάσαι είναι πως:
* Και σε αυτήν την περίπτωση ισχύει ο χρυσός κανόνας «Παν μέτρον άριστον» και δεν πρέπει να παραβλέπεις τις οδηγίες των γιατρών και των ειδικών.
* Το χάπι της επόμενης ημέρας δεν πρέπει να λαμβάνεται για ψύλλου πήδημα αλλά σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όσο γρηγορότερα πάρεις το χάπι τόσο καλύτερα.
Επιμέλεια: Δήμητρα Γκούντρα
