Να το κάνεις ή όχι; Κι αν έχεις ήδη σεξουαλικές σχέσεις πόσο αποτελεσματικό θα είναι; Εχεις ακούσει πολλά για το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, πόσα από αυτά όμως ισχύουν; Μάθε πόσο σημαντικό είναι να θωρακίσεις την υγεία της ευαίσθητης περιοχής σου από την απειλή του ιού των κονδυλωμάτων (HPV ή ανθρώπινων θηλωμάτων, όπως θες πες τον) και όλα όσα πρέπει να ξέρεις για να μη σε πιάσουν αδιάβαστη!
16 μύθοι & οι αλήθειες για το εμβόλιο
ΜΥΘΟΣ 1ος : Χρησιμοποιείς πάντα προφυλακτικό άρα δε το χρειάζεσαι
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Ο ιός των ανθρώπινων κονδυλωμάτων μεταδίδεται ακόμη κι αν η σεξουαλική επαφή δεν είναι ολοκληρωμένη, δηλαδή και χωρίς διείσδυση. Το προφυλακτικό δεν σε προστατεύει πλήρως από τον ιό δεδομένου ότι αυτός μπορεί να μεταδοθεί και μέσω της επαφής του δέρματος με την ευρύτερη περιοχή των γεννητικών οργάνων. Οπότε όπως καταλαβαίνεις, αν έχεις ξεκινήσει τη σεξουλική σου ζωή, έστω και μόνο με προκαταρκτικά δεν πρέπει να καθυστερείς ούτε λεπτό.
ΜΥΘΟΣ 2ος: Μόνο όσες έχουν πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους πρέπει να το κάνουν
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Σίγουρα ο αριθμός των ερωτικών συντρόφων αυξάνει τα ποσοστά επικινδυνότητας. Όμως ακόμη κι αν έχεις μια μόνιμη σχέση δεν μπορείς να είσαι σίγουρη αν ο σύντροφός σου είναι ήδη φορέας του ιού, ακόμη κι αν αυτός είναι ο πρώτος άνδρας με τον οποίο ολοκλήρωσες. Αν εκείνος έχει κάνει έρωτα με άλλες γυναίκες προηγουμένως, μπορεί να έχει προσβληθεί. Μάλιστα, όσο πιο πλούσιο είναι το σεξουαλικό του "ιστορικό" τόσο μεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος να είναι ήδη φορέας του ιού, ακόμη κι αν δεν το ξέρει.
ΜΥΘΟΣ 3ος: Μπορείς να το κάνεις μόνο αν είσαι παρθένα
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Η σύγχυση αυτή προέκυψε από το ότι αρχικά το εμβόλιο χορηγείτο δωρεάν μόνο στα κορίτσια 12-15 ετών. Βέβαια, πάντα συνίσταται να γίνεται σε μικρή ηλικία, στα 11 με 12 έτη, αλλά σήμερα όλες οι γυναίκες μέχρι 26 χρόνων μπορούν να εμβολιαστούν δωρεάν. Η κάλυψη αυτή παρέχεται από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία, ήδη από τον Ιανουάριο του 2009.
Ως προς τον εμβολιασμό σε μεγαλύτερη ηλικία δεν απαγορεύεται, ούτε επιφέρει κάποιο πρόβλημα. Απλούστατα, αφενός δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία και αφετέρου μπορεί να έχει μειωμένη αποτελεσματικότητα, αφού συνήθως όσο μεγαλώνουμε τόσο περισσότερο κινδυνεύουμε να έχουμε εκτεθεί στους επικίνδυνους τύπους του ιού. Γι' αυτό τον λόγο, αν είσαι πάνω από 26 και σκέφτεσαι να κάνεις το εμβόλιο, ίσως πρέπει να υποβληθείς σε συμπληρωματικές εξετάσεις.
ΜΥΘΟΣ 4ος: Αν ένα κορίτσι κάνει το εμβόλιο μικρή θα κάνει σεξ πιο νωρίς
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Αρκετές μαμάδες αποθαρρύνουν τις κόρες τους να κάνουν το εμβόλιο φοβούμενες πως κάτι τέτοιο θα τις οδηγούσε πιο γρήγορα στο να ολοκληρώσουν σεξουαλικά. Έρευνες, ωστόσο, έχουν δείξει πως τα κορίτσια που κάνουν το εμβόλιο δεν έχουν σεξουαλικές επαφές σε μικρότερη ηλικία από ότι όσα δεν το έχουν κάνει, ούτε αποκτούν περισσότερους συντρόφους από τη στιγμή που θα καταστούν σεξουαλικά ενεργά. Άλλωστε, αρκετά κορίτσια αρχίζουν πλέον νωρίς τη σεξουαλική τους ζωή, δίχως οι γονείς να το γνωρίζουν και είναι κρίμα να μην αποκομίσουν το μέγιστο όφελος που θα μπορούσαν από τον εμβολιασμό, αναπτύσσοντας τα υψηλότερα δυνατά αντισώματα απέναντι στα επικίνδυνα στελέχη του ιού.
ΜΥΘΟΣ 5ος: Δεν μπορείς να το κάνεις αν είσαι παρθένα
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Ακόμη κι αν δεν έχεις κάνει ακόμη έρωτα ο κίνδυνος παραμονεύει. Εκτός από το ότι ο ιός μπορεί να μεταδοθεί ακόμη και με τα προκαταρκτικά, είναι πιθανό να μολυνθείς με αυτόν ήδη από την πρώτη φορά που θα κάνεις σεξ. Οπότε γιατί να το διακινδυνέψεις; Άλλωστε, όσο μικρότερη είναι η ηλικία εμβολιασμού, τόσο πληρέστερη είναι η προφύλαξη.
ΜΥΘΟΣ 6ος: Το εμβόλιο δεν είναι ασφαλές για κορίτσια μικρότερα των 16 ετών
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Το εμβόλιο έχει περάσει από κλινικές μελέτες ετών κι έχει δοκιμαστεί ακόμη και σε εννιάχρονα κορίτσια. Οι κίνδυνοι και οι αντενδείξεις του, που δεν είναι άλλες από αυτές που συνοδεύουν όλα τα κοινά εμβόλια, δεν είναι διαφορετικές από αυτές που εμφανίστηκαν σε κοπέλες ηλικίας άνω των 16 ετών.
ΜΥΘΟΣ 7ος: Για να το κάνεις πρέπει να έχεις ήδη περίοδο
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Η ηλικία στην οποία θα ξεκινήσει η έμμηνος ρύση και η τακτικότητα του κύκλου δεν επηρεάζει και δεν έχει να κάνει με το πότε θα αποφασίσεις να κάνεις το εμβόλιο. Άλλωστε αρκετές κοπέλες ξεκινούν να έχουν περίοδο ακόμη και μετά την ηλικία των 16 ή 17 ετών και θα ήταν κρίμα να μην αποκομίσουν τα μέγιστα οφέλη του εμβολιασμού λόγω καθυστέρησης.
ΜΥΘΟΣ 8ος: Το εμβόλιο μπορεί να σε μολύνει με τον ιό και να προκαλέσει καρκίνο
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Το εμβόλιο δεν περιέχει καν DNA του ιού. Αυτό που κάνει είναι να δημιουργεί αντισώματα απέναντι στους τύπους HPV που ευθύνονται για την πρόκληση καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας. Επιπλέον, όλα τα εμβόλια έχουν υποβληθεί σε κλινικές δοκιμές και έλεγχο πριν λάβουν έγκριση. Βέβαια, όπως συμβαίνει και με όλα τα εμβόλια, δεν μπορούν να αποκλειστούν ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως κάποιο παροδικό πρήξιμο και κοκκινίλα στο σημείο που γίνεται η ένεση, τα οποία συνήθως υποχωρούν μέσα σε λίγες μέρες μετά τον εμβολιασμό.
ΜΥΘΟΣ 9ος: Αν έχεις ήδη μολυνθεί δεν μπορείς να εμβολιαστείς
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Αν έχεις ήδη εκτεθεί σε κάποιον τύπο του ιού δε σημαίνει πως δεν μπορείς να εμβολιαστείς. Αντίθετα, αυτό επιβάλλεται για να μπορέσεις να προστατευτείς από τους υπόλοιπους τύπους του ιού που καλύπτει το εμβόλιο. Βέβαια, καλό θα ήταν να μιλήσεις πρωτα με το γυναικολόγο σου, ο οποίος θα κρίνει αν ο ιός έχει υποχωρήσει ή αδρανήσει ώστε να μπορέσεις να ξεκινήσεις τον εμβολιασμό.
ΜΥΘΟΣ 10ος: Το εμβόλιο μπορεί να επιδεινώσει προϋπάρχουσα λοίμωξη HPV
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Οι κλινικές μελέτες δεν δείχνουν επιδείνωση προϋπαρχόντων νοσημάτων.
ΜΥΘΟΣ 11ος : Το εμβόλιο μπορεί να σε θεραπεύσει αν έχεις προσβληθεί από τον ιό
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Το εμβόλιο αφορά την πρόληψη κι όχι την θεραπεία. Δεν θεραπεύει υπάρχουσα λοίμωξη από HPV και γι΄αυτό πρέπει να εμβολιαστείς, ιδανικά πριν από την έναρξη της σεξουαλικής σου ζωής.
ΜΥΘΟΣ 12ος : Δεν χρειάζεται να κάνεις το εμβόλιο αν κάνεις τακτικά τεστ ΠΑΠ
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Ακόμη και αν υποβάλεσαι σε τακτικό προληπτικό έλεγχο είναι αναγκαίο να κάνεις το εμβόλιο, αφού το Παπ τεστ απλά ανιχνεύει μια υπάρχουσα λοίμωξη, αλλά δεν σε προστατεύει απ' αυτήν. Όμως, η μια μέθοδος πρόληψης λειτουργεί συμπληρωματικά στην άλλη.
Συγκεκριμένα, το τεστ Παπ επιτρέπει τον εντοπισμό και ως εκ τούτου, την έγκαιρη θεραπεία μιας βλάβης στον τράχηλο της μήτρας, πριν αυτή εξελιχθεί σε καρκίνο. Το εμβόλιο προλαμβάνει τη νόσο μειώνοντας την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου σε ποσοστό μεγαλύτερο του 70%. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο συνδυασμός εμβολιασμού κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων και του τεστ ΠΑΠ αποτελούν ασπίδα κατά του καρκίνου της μήτρας μειώνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξής του κατά 94%.
ΜΥΘΟΣ 13ος : Δεν χρειάζεται να ξανακάνεις τεστ Παπ μετά το εμβόλιο
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Το εμβόλιο σε προφυλάει μόνο από κάποιους τύπους του ιού των κονδυλωμάτων, οι οποίοι ευθύνονται για την εμφάνιση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα στελέχη του ίδιου ιού που δεν συμπεριλαμβάνονται στο συγκεκριμένο εμβόλιο, αλλά και πολλές άλλες αλλοιώσεις που μπορεί να εμφανιστούν στα εσωτερικά γεννητικά σου όργανα, οι οποίες ανιχνεύονται από το Παπ τεστ και γι' αυτό πρέπει πάντα να συνεχίσεις να το κάνεις.
ΜΥΘΟΣ 14ος: Δε χρειάζεται να κάνεις όλες τις δόσεις του εμβολίου
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Η πρώτη δόση του εμβολίου σού παρέχει μόνο μερική προστασία από τον ιό. Όμως για να σε καλύψει πλήρως και να έχει τη μέγιστη διάρκεια, το εμβόλιο πρέπει να γίνει και στις τρεις δόσεις σύμφωνα με το πρόγραμμα που σου έχει ορίσει ο γιατρός.
ΜΥΘΟΣ 15ος : Το εμβόλιο επηρεάζει τη γονιμότητα
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Δεν υπάρχει καμία ένδειξη για κάτι τέτοιο.
ΜΥΘΟΣ 16ος: Υπάρχουν δύο τύποι κι ο ένας είναι πιο αποτελεσματικός από τον άλλον.
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Στην Ελλάδα κυκλοφορούν δύο εμβόλια, το Cervarix και το Gardasil. Και τα δύο προστατεύουν από τους τύπους του ιού HPV 16 & 18 που ευθύνονται για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Η διαφορά τους έγκειται στο ότι το δεύτερο παρέχει επιπλέον προστασία για τους τύπους 6 και 11 του ίδιου ιού που είναι επίσης υπεύθυνοι για καρκίνο. Ακόμη, τα δύο εμβόλια έχουν κάποιες διαφορές ως προς τη διάρκεια της προστασίας που παρέχουν. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα το διδύναμο εμβόλιο (Cervarix) δίνει μεγαλύτερη διάρκεια προστασίας σε σχέση με το τετραδύναμο (Gardasil).
Επιμέλεια: Δήμητρα Γκούντρα
