Πηγές ωφέλιμων λιπαρών, αντιοξειδωτικών και βιταμινών
Αβοκάντο
Ωμό, ½ τεμάχιο 2-3 φορές εβδομαδιαίως. Ταιριάζει με καρύδια ή σολομό, γίνεται σάλτσα, αντικαθιστά τη μαγιονέζα σε σάντουιτς, μπαίνει σε σαλάτες λαχανικών.
Γλιστρίδα
Προτιμότερο ωμή (ψιλοκομμένη), ½ φλιτζάνι σχεδόν καθημερινά. Προσθήκη σε σαλάτες λαχανικών, γιαούρτι παγωμένο, τζατζίκι ή σκορδαλιά.
Ελαιόλαδο
Εξαιρετικά παρθένο και ωμό, τουλάχιστον 1 κουταλιά καθημερινά. Προσθήκη σε σαλάτες λαχανικών, χόρτα, πάνω από μαγειρεμένα φαγητά.
Πηγές αμινοξέων, ωφέλιμων λιπαρών και βιταμινών
Αβγό
Βραστό ή ποσέ, 1 τεμάχιο με τον κρόκο σχεδόν καθημερινά. Ταιριάζει με μανιτάρια, πιπεριές, κρεμμύδι και παξιμάδι κρίθινο, συνοδεύει όσπρια, μπαίνει σε σάντουιτς.
Αμύγδαλα
Άψητα και ανάλατα, 1 χούφτα 3-4 φορές εβδομαδιαίως. Τρώγονται μόνα τους, συνδυάζονται με νιφάδες βρώμης, γιαούρτι, φρούτα φρέσκα ή αποξηραμένα.
Καρύδια
3-4 τεμάχια σε μέρες που δεν τρως ψάρι, καθάρισέ τα από το τσόφλι λίγο πριν τα καταναλώσεις. Τρώγονται σκέτα ή σε σαλάτες λαχανικών, ταιριάζουν με γιαούρτι και μέλι, συνδυάζονται με μπανάνα ή ζυμαρικά.
Κολοκυθόσποροι
Ωμοί και ανάλατοι, 2-3 κουταλιές μέρα παρά μέρα. Τρώγονται ως σνακ ή μέσα σε σαλάτες λαχανικών, γιαούρτι, ρύζι, δημητριακά πρωινού.
Λιναρόσπορος
Αλεσμένος λίγο πριν χρησιμοποιηθεί, έως 1 κουταλιά μέρα παρά μέρα. Προσθήκη σε νιφάδες βρώμης, γιαούρτι, σαλάτες λαχανικών, σούπες κ.ά.
Σαρδέλες
Γύρω στα 120 γραμμ. 1 φορά εβδομαδιαίως. Μαγειρεμένες στον ατμό και περιχυμένες με λαδολέμονο ή στο φούρνο με σάλτσα φρέσκιας ντομάτας, σκόρδο και κρεμμύδι. Εναλλακτικά, κολιός, σκουμπρί, ρέγκα, σολομός ή άλλο λιπαρό ψάρι.
Πηγές αμινοξέων, βιταμινών Β, σιδήρου και ψευδάργυρου
«Κόκκινα» κρέατα
Άπαχο ψαχνό μοσχαριού, χοιρινού, βουβαλιού ή αμνοεριφίων, συνολικά 1-2 φορές εβδομαδιαίως σε ποσότητα όχι μεγαλύτερη της παλάμης σου.
«Λευκά» κρέατα
Σκούρο ψαχνό γαλοπούλας, κοτόπουλο, κουνέλι, σαλιγκάρια κ.ά., από 120-150 γραμμ. 2 φορές εβδομαδιαίως. Προτιμότερο βραστά, ως σούπα με λαχανικά ή, σπανιότερα, ψητά.
Πηγές αντιοξειδωτικών και ιχνοστοιχείων
Δεντρολίβανο
2-3 φορές εβδομαδιαίως ως ρόφημα ή μικρή ποσότητα σε σούπες, ψητά κρέατα ή ψάρια, στιφάδο, πατάτες, καρότα κ.ά.
Κανέλα
1-1,5 κουταλάκια σκόνη σχεδόν καθημερινά ή 1-2 μπαστουνάκια/ξυλαράκια. Προσθήκη σε τσάι, καφέ, φρούτα, φρουτοχυμούς, μιλκσέικ, γλυκά επιδόρπια.
Καρότα
Στον ατμό ή ωμά, 1-2 τεμάχια ημερησίως. Ταιριάζουν σε σαλάτες λαχανικών, γίνονται χυμός μαζί με άλλα λαχανικά ή φρούτα, προσδίδουν γλυκιά γεύση σε σάλτσες για ζυμαρικά ή κρέατα.
Κουρκουμάς
1-2 κουταλάκια σε ψάρι, κοτόπουλο ή πιάτα λαχανικών.
Μούρα
Όλων των χρωμάτων και επίσης βατόμουρα, κράνμπερι, μύρτιλα, σμέουρα, φράουλες, ½-1 φλιτζάνι συνολικά σχεδόν καθημερινά. Τρώγονται μόνα τους, γίνονται χυμός ή μιλκσέικ, συνδυάζονται με γιαούρτι ή δημητριακά πρωινού.
Πιπεριές
Ωμές ή ψητές, ½-1 φλιτζάνι σχεδόν καθημερινά. Προσθήκη σε σαλάτες λαχανικών, σάντουιτς, σάλτσες ζυμαρικών, φαγητά με κρέας.
Σκόρδο
Ωμό ή ελαφρώς ψημένο, 1 σκελίδα καθημερινά. Καταναλώνεται όπως έχει, γίνεται σκορδόψωμο ή σκορδαλιά, τρώγεται σε σαλάτες λαχανικών και μαγειρεμένα φαγητά.
Σοκολάτα μαύρη
Με τουλάχιστον 65% κακάο. 7-10 γραμμ. καθημερινά ή έως 25 γραμμ. 2-3 φορές εβδομαδιαίως. Εναλλακτικά, κακάο σκόνη ως ρόφημα.
Σταφύλια
Προτιμότερο βιολογικά και στην εποχή τους, ½ φλιτζάνι σχεδόν καθημερινά. Καλύτερα να καταναλώνονται μόνα τους. Εναλλακτικά, 1-2 κουταλιές σταφίδες ξερές ή 1 ποτηράκι κρασί κόκκινο με κάποιο γεύμα - όχι παραπάνω!
Χυμοί λαχανικών
1 ποτήρι με άδειο στομάχι 2-3 φορές εβδομαδιαίως. Δοκιμάστε χυμό με αγγούρι και καρότο, με μπρόκολο, σέλινο, καρότο και αγγούρι, με παντζάρι, σπανάκι, σέλινο και αγγούρι ή με ντομάτα και σέλινο.
Πηγές υδατανθράκων, βιταμινών Β και μετάλλων
Κινόα
½ φλιτζάνι βρασμένη 1-2 φορές εβδομαδιαίως ή περισσότερες. Τρώγεται μαζί με λαχανικά, συνδυάζεται με κρέας και σπανάκι, όσπρια ή ξηρούς καρπούς ή καταναλώνεται ως πρωινό με «γάλα» σόγιας.
Μπανάνα
3-4 φορές εβδομαδιαίως ή συχνότερα. Προτιμότερο να καταναλώνεται μόνη της ή με λίγους ξηρούς καρπούς ή γιαούρτι. Εναλλακτικά, με ταχίνι ή σε σμούθις και μιλκσέικ.
Νιφάδες βρώμης
Χυλωμένες σε νερό ή «γάλα» αμυγδάλου, ½ φλιτζάνι μέρα παρά μέρα ή συχνότερα. Συνδυάζονται με αμύγδαλα, φρούτα αποξηραμένα και κανέλα.
Πλιγούρι
½ φλιτζάνι 2-3 εβδομαδιαίως ή συχνότερα. Τρώγεται ωμό, σκέτο ή σε σαλάτες λαχανικών, αφού παραμείνει για ώρες σε νερό ζεστό. Μαγειρεύεται με όσπρια, κοτόπουλο ή χοιρινό, μπαίνει αντί για ρύζι σε σούπες και γεμιστά λαχανικά.
Ρύζι καστανό
½ φλιτζάνι μαγειρεμένο 2-3 φορές εβδομαδιαίως. Συνδυάζεται με όλες τις πηγές πρωτεϊνών, ταιριάζει με αρακά, όσπρια ή ξηρούς καρπούς, τρώγεται μαζί με γιαούρτι.
Φασόλια
Ψητά ή βραστά, ½-1 φλιτζάνι 2 φορές εβδομαδιαίως ή συχνότερα. Κατανάλωση ως κύριο πιάτο μαζί με κάποιο δημητριακό όπως ρύζι ή πατάτα ή ζυμαρικά, μαζί με άλλα όσπρια όπως οι φακές ή μέσα σε σαλάτες λαχανικών.
Μήπως χρειάζομαι κάποιο επιπλέον βοήθημα;
Είναι επιτακτικό σε περίπτωση που παρατηρήσεις ανησυχητικά συμπτώματα όπως έλλειψη συγκέντρωσης ή απώλεια μνήμης, να διερευνήσεις την αιτιολογία τους.
Ανάμεσα στα πιθανά αίτια είναι και η ανεπαρκής πρόσληψη ορισμένων διατροφικών στοιχείων όπως π.χ. βιταμινών Β ή σίδηρου. Αν αυτή αποτελεί το αποκλειστικό αίτιο, η αντιμετώπισή της μέσω βελτίωσης του διαιτολογίου αλλά και συμπληρωμάτων διατροφής που θα σου υποδείξει ο γιατρός σου, μπορεί να εξαλείψει τα συμπτώματα.
Αν όμως η διατροφή σου είναι επαρκής, δεν υπάρχουν παθολογικά αίτια και τα προβλήματα αποδοθούν σε ψυχολογικούς λόγους, αυξημένο άγχος ή απαιτείται βελτίωση της αιματικής κυκλοφορίας προς τον εγκέφαλο, ίσως πρέπει να εξετάσεις το ενδεχόμενο να πάρεις κάποιο εξειδικευμένο διατροφικό βοήθημα, όπως ιχθυέλαιο, Bacopa Monnieri, Ashwagandha, Ginkgo Biloba ή Ginseng.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΔΕΔΟΥΚΟ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 149.
Update: Νοέμβριος 2015.