Πολλές φορές η σχολική επίδοση των παιδιών σε μια οικογένεια διαφέρει και όχι σπάνια η διαφορά αυτή μπορεί να είναι πολύ μεγάλη. Πολλοί είναι οι λόγοι που αδέλφια παρουσιάζουν διαφορές στην επίδοσή τους στο σχολείο, όπως αυτό συμβαίνει και με τους μαθητές μιας τάξης. Αυτός όμως που έχει σημαντική αξία για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού, για την καλή του αυτοεκτίμηση και γενικότερα για να αντεπεξέλθει στη ζωή του αργότερα ως ενήλικας, είναι πώς βιώνει το κάθε παιδί τις αντιδράσεις των γονέων αλλά και του σχολείου σχετικά με την απόδοσή του, καλή ή κακή. Πρέπει να σημειώσουμε ότι ο άριστος μαθητής πολλές φορές είναι ένα πιεσμένο παιδί που δεν του επιτρέπεται να αποτύχει, να ρισκάρει, να απογοητεύσει το περιβάλλον του.

Το ίδιο και ο «κακός μαθητής» μπορεί να έχει απομονωθεί, να μη του δίνεται ευκαιρία για βελτίωση και να εγκλωβίζεται σε μια σκληρή σχολική καθημερινότητα. Η σχολική επίδοση των μαθητών είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων και πολλές φορές το ίδιο το σχολείο ή η οικογένεια που αντιδρούν στη σχολική αποτυχία ενός μαθητή ευθύνονται είτε σαν θεσμοί είτε σαν πρόσωπα.

Στο θέμα μας για τη διαφοροποίηση της σχολικής επίδοσης παιδιών της ίδιας οικογένειας -αδέλφια- καλό θα είναι να προσέχουν οι γονείς τις αντιδράσεις τους και πολύ γρήγορα να ζητήσουν συμβουλή ειδικού εάν νιώθουν ότι δεν μπορούν να χειριστούν αυτή τη διαφοροποίηση. Μερικές συμβουλές που θα βοηθούσαν είναι οι παρακάτω:

• Αποφεύγετε να αναφέρεστε καθημερινά στη σχολική απόδοση των παιδιών. Επικροτήστε και των δύο παιδιών την προσπάθεια για τη μελέτη και όχι το βαθμολογικό αποτέλεσμα.
• Διαθέστε χρόνο όταν σας το ζητούν και τα δύο παιδιά για να εξηγήσετε θέματα σχολείου, απορίες αλλά και γενικότερα θέματα που τα απασχολούν.
• Μη «στολίζετε» με επίθετα τον αδύναμο μαθητή. Συμπαρασταθείτε όταν τον βλέπετε ότι δυσκολεύεται ή πιέζεται. Δώστε του χρόνο και μην πιέζετε να τελειώνει γρήγορα, ειδικά αν είναι υπερκινητικό παιδί ή έχει διάσπαση προσοχής.
• Μην ανεβάζετε πολύ τον πήχη στον καλό μαθητή αλλά μην κατεβάζετε τον πήχη στον κακό μαθητή. Ο κακός μαθητής πρέπει να αισθάνεται ότι έχει περιθώρια βελτίωσης αλλά και αποδοχής.
• Μην αποκρύβετε από τα παιδιά σας την αλήθεια για την επίδοσή τους και δείξτε ότι στενοχωριέστε για τις δυσκολίες του κακού μαθητή. Μιλήστε τους ως γονιός και όχι ως δάσκαλος. Δείξτε πως κατανοείτε τη θέση του κακού μαθητή, πως θέλετε να τον βοηθήσετε αλλά και, το κυριότερο, ότι η αγάπη σας δεν έχει να κάνει με τις βαθμολογίες τους. Προς τον καλό μαθητή μη στερείτε τα μπράβο με την αγωνία μήπως θιχτεί ο αδελφός του. Και τα δύο παιδιά ξέρουν τις διαφορές τους τις σχολικές και εσείς πρέπει ως γονείς να μην τις αγνοείτε αλλά να μην στέκεστε μόνο σ' αυτές.
• Τονίζετε στο κάθε παιδί τα προτερήματά του πέρα από τα μαθήματα. Δείξτε πως στηρίζεστε και στα δύο παιδιά σας χρεώνοντάς τα με μικροευθύνες.
• Μην ανοίγετε θέματα μπροστά σε τρίτους για το σχολείο εάν δεν είναι αναγκαίο αλλά και όταν αυτό γίνεται σεβαστείτε και τα δύο σας παιδιά μιλώντας ήρεμα, χωρίς χαρακτηρισμούς και έντονες εκρήξεις θυμού.
• Προσπαθήστε στο σπίτι να έρχονται φίλοι και ιδιαίτερα του παιδιού σας που είναι αδύνατος μαθητής ώστε να αναπτύσσονται σχέσεις που βοηθούν στην αυτοεκτίμησή του.
• Ευνοήστε το δέσιμο των παιδιών σας μέσα από αληθινή συναισθηματική σχέση όλων των μελών της οικογένειας.
• Προσπαθήστε και εσείς ως γονείς να μην έχετε ανταγωνιστικές σχέσεις τόσο μεταξύ σας όσο και με το περιβάλλον σας ώστε να είστε το «καλό παράδειγμα» για τα παιδιά.

Μην ξεχνάτε ότι κακοί μαθητές διέπρεψαν στη ζωή τους γιατί το οικογενειακό περιβάλλον τα στήριξε.

Ψυχοπαιδαγωγός
Γιάννα Μαρνελάκη
Σύμβουλος οικογένειας
e-mail: [email protected]