Ξέρεις ήδη ότι η ρετινόλη και συγκεκριμένα φάρμακα μπορούν να κάνουν το δέρμα σου πιο ευαίσθητο στον ήλιο, γι’ αυτό είναι απαραίτητο το αντηλιακό και η προστασία. Όμως, μπορεί να μην ξέρεις ότι ακόμα και κοινά φάρμακα, όπως τα αντισυλληπτικά, η ασπιρίνη, και φάρμακα για την πίεση μπορούν να κάνουν την επιδερμίδα σου πιο «ευάλωτη» στον ήλιο. Το ίδιο ισχύει για συστατικά που χρησιμοποιούμε καθημερινά στην περιποίηση, όπως το γαλακτικό οξύ και μερικά αιθέρια έλαια. Πριν ξεκινήσεις ένα νέο φάρμακο ή προϊόν περιποίησης, ρώτα τον γιατρό σου αν υπάρχει κίνδυνος για φωτοευαισθησία.
Τι είναι η φωτοευαισθησία;
Η φωτοευαισθησία ουσιαστικά σημαίνει ότι η επιδερμίδα σου γίνεται πιο «αντιδραστική» στο ηλιακό φως ή την υπεριώδη ακτινοβολία (UV). Όταν έχεις φωτοευαίσθητη επιδερμίδα, είναι πολύ πιο εύκολο να εμφανίσεις κοκκινίλες, εξανθήματα, φαγούρα, και στις χειρότερες περιπτώσεις ακόμη και φουσκάλες από τον ήλιο. Κι αν την αφήσεις χωρίς προστασία για καιρό, αυξάνεις τον κίνδυνο για υπερμελάγχρωση, πρόωρη γήρανση του δέρματος και, σε σοβαρότερες περιπτώσεις, καρκίνο του δέρματος.
Ποιοι τύποι φωτοευαισθησίας υπάρχουν;
Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι: οι φωτοτοξικές και οι φωτοαλλεργικές αντιδράσεις. Οι φωτοτοξικές είναι πιο συχνές και εμφανίζονται γρήγορα, μόνο στα σημεία που εκτίθενται στον ήλιο. Οι φωτοαλλεργικές είναι πιο σπάνιες, μπορεί να εμφανιστούν με καθυστέρηση, και επηρεάζουν και μη εκτεθειμένες περιοχές.
Πώς επηρεάζει τον κίνδυνο έκθεσης στον ήλιο;
Η φωτοευαισθησία κάνει το δέρμα σου πιο επιρρεπές σε ηλιακά εγκαύματα και υπερμελάγχρωση. Αν αφεθείς στον ήλιο χωρίς προστασία, μπορεί να εμφανίσεις σοβαρά εξανθήματα που μοιάζουν με έγκαυμα, με φουσκάλες και εξανθήματα. Όλα αυτά επιταχύνουν τη γήρανση και αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος.
Φάρμακα και συστατικά περιποίησης που μπορεί να αυξήσουν τη φωτοευαισθησία
Πολλά φάρμακα και προϊόντα περιποίησης μπορούν να εντείνουν τη φωτοευαισθησία. Εκτός από τη ρετινόλη, γνωστά παραδείγματα είναι τα AHA οξέα (π.χ. γλυκολικό και γαλακτικό οξύ), και τα αιθέρια έλαια, όπως το λάδι λεμονιού. Επίσης, φάρμακα για την πίεση, αντιβιοτικά και ακόμη και κοινά παυσίπονα μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο.
Τρόφιμα που μπορεί να προκαλέσουν φωτοευαισθησία
Ακόμη και ορισμένα φρούτα, βότανα και λαχανικά, όπως τα λάιμ, καρότα και σύκα, περιέχουν φωτοευαισθητοποιητικά συστατικά. Αν, για παράδειγμα, στύψεις ένα λάιμ και βγεις στον ήλιο χωρίς να πλύνεις τα χέρια σου, μπορεί να εμφανίσεις δερματίτιδα, γνωστή και ως «έγκαυμα μαργαρίτας».
Πώς να προστατεύσεις τη φωτοευαίσθητη επιδερμίδα σου
Για να προστατεύσεις τη φωτοευαίσθητη επιδερμίδα σου, χρησιμοποίησε αντηλιακό με SPF 50 ή υψηλότερο, ειδικά κατά τις ώρες αιχμής (10 π.μ. - 4 μ.μ.). Προτίμησε ρούχα που καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερο δέρμα και καπέλα αν οι μέρες είναι αρκετά ηλιόλουστες (ακόμα δεν έχει μπει ο χειμώνας). Απέφυγε τα σολάριουμ, καθώς επίσης μπορούν να επιδεινώσουν τη φωτοευαισθησία. Επίσης, βεβαιώσου ότι χρησιμοποιείς προϊόντα ενυδάτωσης που βοηθούν στη διατήρηση του φυσικού φραγμού της επιδερμίδας σου. Η ενυδατωμένη επιδερμίδα διατηρεί καλύτερα τον προστατευτικό της φραγμό, κάτι που είναι σημαντικό για την προστασία από τη UV ακτινοβολία. Επιπλέον, έλεγξε τακτικά την επιδερμίδα σου για αλλαγές σε κηλίδες και κάνε έναν ετήσιο δερματολογικό έλεγχο.
