Η Ελλάδα είναι μία χώρα με μοναδικής ομορφιάς και σπανιότητας σπήλαια. Χρονολογούνται από την Παλαιολιθική εποχή και πολλά απ αυτά έχουν χρησιμοποιηθεί ως τόποι λατρείας, κάποια έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στους αγώνες της ανεξαρτησίας του γένους, ενώ σε πολλά απ αυτά, που είναι διάσπαρτα στην ελληνική επικράτεια, έχουν χτιστεί μοναστήρια και ξωκλήσια Από τα χιλιάδες σπήλαια κάποια έχουν εξερευνηθεί και καταγραφεί, άλλα κρύβουν ακόμη τα μυστικά τους, ενώ περισσότερα από 100 τυγχάνουν διεθνούς τουριστικής προβολής. Πολλά απ αυτά τα σπήλαια είναι εύκολα προσβάσιμα, άλλα προσεγγίζονται λίγο πιο δύσκολα, αλλά όλα εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη.
Το να κάνεις μία επιλογή και να «υποδείξεις» κάποια προς επίσκεψη μέσα από αυτή την πληθώρα των αξιόλογων σπηλαίων είναι πράγματι δύσκολο
1) Το σπήλαιο της Αποκάλυψης Χώρα, Πάτμος
Στα μισά του δρόμου από τη Χώρα για τη Σκάλα υπάρχει το σπήλαιο στο οποίο, σύμφωνα με την παράδοση, ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος έγραψε την «Αποκάλυψη». Γύρω από το σπήλαιο υπάρχει ένα μοναστήρι στο οποίο έζησε την περίοδο 95-97 μ.Χ. ο Ιωάννης.
2) Το Γαλάζιο Σπήλαιο ή Φωκιάλη Μεγίστη, Καστελόριζο
Θεωρείται ίσως το πιο ωραίο της Μεσογείου. Λίγα λεπτά με το καϊκι από το λιμάνι η βάρκα μπαίνει μέσα στο σπήλαιο με τους επιβάτες της σκυφτούς. Η εικόνα, ωστόσο, που αντικρίζουν μετά είναι φαντασμαγορική, με το νερό της σπηλιάς να μοιάζει μ έναν απέραντο καθρέφτη που φωτίζεται από τις ακτίνες του ήλιου.
3) Το σπήλαιο του Πυθαγόρα Σάμος, Μαραθόκαμπος
Ακολουθώντας το δρόμο προς το βουνό Κέρκη, θα βρεθείτε στη σπηλιά όπου κρύφτηκε ο μεγάλος μαθηματικός πριν φύγει για την Κάτω Ιταλία ως πολιτικός πρόσφυγας, αφού ήταν αντίθετος με τον Πολυκράτη. Η σπηλιά φιλοξενεί ένα εκκλησάκι της Παναγίας που χτίστηκε από τον όσιο Παύλο το Λατρινό.
4) Οι σπηλιές Μάταλα, Ηράκλειο
Οι περιβόητες σπηλιές, οι οποίες στη δεκαετία των 60s είχαν γίνει ένας από τους θρυλικούς προορισμούς των χίπις (ακόμη και ροκ σταρ όπως ο Μπομπ Ντίλαν και ο Κιθ Ρίτσαρντς έχουν περάσει από εκεί), έχουν περιφραχτεί από την αρχαιολογική υπηρεσία και απαγορεύεται η διαμονή και η διανυκτέρευση σ' αυτές. Οι σπηλιές αποτελούσαν κατοικίες προϊστορικών ανθρώπων, ενώ στο εσωτερικό κάποιων από αυτές βρέθηκαν τάφοι ρωμαϊκής εποχής.
5) Σπήλαιο «Παπανικολή» Σύβοτα, Λευκάδα
Σε απόσταση 45 λεπτά με το καϊκι από το Νυδρί βρίσκεται το σπήλαιο όπου είχε το ορμητήριό του το υποβρύχιο «Παπανικολής» κατά το Β Παγκόσμιο πόλεμο. Από την είσοδο δεν διακρίνει κανείς τους αξιόλογους σχηματισμούς του, γιατί πρέπει να κλίνει προς τα δεξιά καθώς προχωράει προς το βάθος.
Ο διάκοσμος, όμως, είναι παραπάνω από εντυπωσιακός, καθώς με το φως να πέφτει πάνω στους σταλαγμίτες όλος ο χώρος γεμίζει ολόχρυσες λάμψεις.
