Δημιουργός μιας από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του ελληνικού σινεμά και όχι μόνο, το «Σ αγαπώ», που τραγούδησε η Τζένη Βάνου για τη «Λεωφόρο του μίσους». Ο συνθέτης Νίκος Μαμαγκάκης, με 60 χρόνια πορείας στην Ελλάδα και το εξωτερικό, υπογράφει τη μουσική και τα τραγούδια και της τηλεοπτικής εκδοχής της ταινίας «Λούφα και παραλλαγή» του Νίκου Περάκη και μιλάει για όλα.
Aπό τον Βασίλη Λούκα
Ξεκινώντας την περιπλάνηση στις σελίδες του βιβλίου του Πάνου Χρυσοστόμου με τίτλο «Μουσική ακούω, ζωή καταλαβαίνω», στεκόμαστε σε βασικές αποκαλύψεις. Ας δούμε λοιπόν τι λέει για γνωστό και, όπως χαρακτηριστικά περιγράφει, ατάλαντο συνθέτη
«Η αλήθεια πάντως είναι ότι επάνω μου ξέσπασαν πολλές δυνάμεις σκοτεινές, ίσως επειδή ήμουν ευάλωτος. Γιατί δεν έκανα δημόσιες σχέσεις. Δεν έβγαινα με όλους αυτούς που ασχολούνται περισσότερο με τη δημιουργία εικόνας και λιγότερο με τη δημιουργία στην Τέχνη. Και δεν τους έδειχνα ποτέ θα χρησιμοποιήσω τώρα μια έκφραση που λένε οι μάγκες τα γκάζια μου! Γιατί εγώ, βλέπεις, αυτά τα χρησιμοποιούσα για να γράψω καμιά νότα! Το λέω γιατί εδώ άνθρωποι που έχουν δουλέψει σκληρά δεν έχουν τύχει ποτέ καμιάς δικαίωσης. Πάρε για παράδειγμα τον Άγιο Σκαλκώτα, που πέθανε σχεδόν από την πείνα Από την κήλη! Ξέρεις πόσο κρατάει μια εγχείρηση κήλης; Τριάμισι λεπτά Ένας που ούτε το όνομά του δεν θέλω να πω για να μη λερώσω το στόμα μου ατάλαντος συνθέτης, που υπήρξε και σε ανώτατα κλιμάκια της εξουσίας, απ αυτούς τους αξιωματούχους του πολιτισμού, με έβλαψε πολύ.
Αν είχε ταλέντο, ας ήταν και εγκληματίας, θα πήγαινα να τον προσκυνήσω, αλλά αυτός ήταν και είναι εκτός από ατάλαντος και πολύ κακός άνθρωπος.
Σκέψου ότι είπε στο συνεργάτη μου και εξαιρετικό τραγουδιστή Τάση Χριστογιαννόπουλο: Α, του Μαμαγκάκη τη μουσική τούτη γράφει όλη το κομπιούτερ!.
Κι εκείνος, προς τιμήν του, απάντησε: Ναι, αλλά ο Μαμαγκάκης ήταν συνθέτης και πολύ πριν από τα κομπιούτερ!.
Τον έβαλαν πρόσφατα σε μια μεγάλη διοργάνωση και το πρώτο έργο που έπαιξε ήταν δικό του! Για λόγους ηθικής τάξεως και μόνο, αν διοργανώνεις, δεν πρέπει να παίζεις και τον εαυτό σου Τον μάζεψαν πριν από λίγα χρόνια κάτι διάδοχοι επαγγελματίες της πολιτικής και τον έκαναν υπεύθυνο επί των πολιτιστικών. Εμένα αυτός ο πολιτισμός δεν με ενδιαφέρει.
Τον θυμάμαι από το 1969, όταν έκανα κάτι σεμινάρια. Ήρθε, νέος τότε και μου λέει: Γεια σας, λέγομαι τάδε και σπουδάζω σύνθεση.
Λέω: Σύνθεση; Μπράβο σας! Πού;.
Mου απαντά με στόμφο: Ο Λουίτζι Νόνο.
Λέω κι εγώ: Νόνο; Συγχαρητήρια. Τον ξέρω.
Καταλαβαίνοντας ότι αντιλήφθηκα το ψέμα του, προσπάθησε να τα μαζέψει: Ξέρετε, δεν τον γνωρίζω προσωπικώς. Δηλαδή Αλληλογραφούμε!.
Μαθήματα διά αλληλογραφίας; είπα εγώ. Καθόλου άσχημα. Κάποιες φορές είναι καλό κι αυτό Λοιπόν;.
Με μεγάλη αμηχανία πια, αναγκάστηκε να αποκαλυφθεί
Ξέρετε, στην πραγματικότητα του έχω στείλει κάποιο γράμμα!.
Ασπούδαστος και ατάλαντος. Έγραψε κάτι τραγούδια που έχουν γραφτεί και από τον Χατζιδάκι και από τον Θεοδωράκη και από μένα ακόμα. Διαδίδει γι αυτήν τη μεγάλη επιτυχία του ότι έχει πουλήσει εκατομμύρια δίσκους. Ψέματα!».
Ιδιαίτερη μνεία κάνει ο συνθέτης για τα τραγούδια του... υπογαστρίου !
«Υπάρχουν τώρα και οι συνθέτες του sequenser και του computer, οι οποίοι είναι ζάπλουτοι. Πολυεκατομμυριούχοι... Προσπάθησα πολλές φορές, γιατί δεν θέλω να αδικώ κανέναν, και έστησα το αυτί μου, αλλά δεν ακούγεται τίποτα. Δεν υπάρχει τίποτα σ' αυτά τα τραγούδια. Αυτά νομίζω τελικά ότι είναι ένα πράγμα κάτι σαν το viagra! Δηλαδή είναι μια αφορμή για να βγει η επίδοξη αοιδός, να δείξει τα μπούτια και τα στήθη της. Να δείξει τα κάλλη και τα μάτια της...
Και να τα δείξει με τρόπο προκλητικό, όχι απλώς στα όρια της πορνογραφίας, αλλά κανονική πορνογραφία. Τσόντα κανονική...
Κι εγώ λέω ότι ακόμα και σ' αυτές τις τραγουδίστριες που έχουν και κάποια φωνή όλα είναι τυποποιημένα. Δεν μπορείς να πας στην πέμπτη τάξη, αν πρώτα δεν έχεις περάσει από την τρίτη και την τετάρτη
Δεν λέω πως θα πρέπει να εξαφανιστούν όλα αυτά, η ζωή χρειάζεται και τη χυδαιότητα. Αλλά στη σωστή δόση! Εδώ είναι μόνο χυδαιότητα.
Τα τραγούδια αυτά στοχεύουν κατευθείαν στο υπογάστριο! Λες και είναι φτιαγμένα γι αυτό! Αλλά εγώ δεν θέλω κανείς να μου γαργαλάει το υπογάστριό μου! Και αν είναι να αναστατωθεί, ας αναστατωθεί με τους κανονικούς τρόπους».
Προσέξτε τώρα τι γνώμη έχει για την όλη διαδικασία της Eurovision.
«Στέλνουν αυτή την κυρία στη Eurovision που δείχνει όλη την μπαναλαρία της Ελλάδας. Καμιά αξιοκρατία στην επιλογή τους, αφού ούτε καλές τραγουδίστριες είναι ούτε καν όμορφες, και τις βάζουν μέρα-νύχτα για να τις επιβάλουν. Ξεζουμισμένες, τα χουν δώσει όλα, τα έχουν ξεπουλήσει όλα, και τις στέλνουν να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα! Και στέλνουν κι ένα τραγούδι το οποίο το ακούς και ξερνάς. Και γιατί αυτό; Εγώ πιστεύω ότι σε μια άλλη εποχή όλους αυτούς που αποφασίζουν τέτοια πράγματα θα έπρεπε να τους καθίσουν έναν έναν στο σκαμνί και να τους πουν: Έλα δω, ρε, και να τους δώσουν και ένα δυο χαστούκια
Ελπίζω πως όλα αυτά θα επανέλθουν στη σωστή τους βάση. Θα έρθει μια στιγμή που θα επέλθει ένας κορεσμός στην υπόθεση και θα τελειώσει η υπερβολή. Τώρα βιώνουμε την υπερβολή! Και νομίζω πως δεν υπάρχει κανένας άνθρωπος που δεν το καταλαβαίνει. Γι αυτό μιλάνε για τα σκουπίδια της τηλεόρασης».
Αγαπημένο θέμα του Νίκου Μαμαγκάκη είναι, όπως φαίνεται, και ο συνθέτης με τα αγέλαστα μάτια.
«Υπάρχουν και μερικοί οι οποίοι θέλουν να λέγονται συνθέτες, όπως Μότσαρτ, Νίκος Σκαλκώτας κ.λπ.! Συνάδελφοι, δηλαδή ισόθεοι του Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν και των συν αυτώ
Με τη διαφορά ότι αυτοί, με πολύ λιγότερο ταλέντο, με ελιγμούς και κλέβοντας ιδέες από δω κι από κει έβγαλαν τρομακτικά χρήματα, ενώ άλλοι συνάδελφοι δεν είχαν πού την κεφαλήν κλίναι...
Υπάρχει ένας που μια ζωή πολεμούσε τον Χατζιδάκι.
Με τρόπο αισχρό.
Μέχρι που μαζί με μια ομάδα επιθεωρησιογράφων έβαλαν και τον έδειραν τον Χατζιδάκι. Έφαγε ξύλο ο Χατζιδάκις!
Αυτός λοιπόν που τον έβριζε και έλεγε ότι δεν ξέρει μουσική, ενώ ο ίδιος είναι μεγάλος πιανίστας, μόλις είδε ότι το ρεύμα Χατζιδάκι κερδίζει έδαφος, έκατσε κι έκανε μια στροφή και έγραψε μια σειρά από τραγούδια σε στυλ Χατζιδάκι, από τα οποία έβγαλε και πολλά χρήματα.
Αυτός λοιπόν ο συνθέτης, που γελάει χωρίς να γελάνε τα μάτια του, στην καλύτερη περίπτωση έχει στηρίξει τα πρώτα του τραγούδια σε μια ελαφρά μουσική με μια δήθεν τζαζ ατμόσφαιρα, ενώ όλα τα υπόλοιπα τραγούδια του είναι στηριγμένα στον Μάνο Χατζιδάκι και στον Βασίλη Τσιτσάνη.
Αν τα ελέγξει διεξοδικά ένας μουσικολόγος, θα δει ότι όλα τα ζεϊμπέκικά του έχουν τα ίδια μέτρα, ενώ όλα τα άλλα λαϊκά τραγούδια του έχουν την ίδια ρυθμική αγωγή.
Κλώνοι δηλαδή λαϊκών τραγουδιών. Και αν θέλει κάποιος μουσικολόγος να σκύψει σε αυτά που επισημαίνω και να έρθει μετά να με διαψεύσει, ας το κάνει...».
