Σπαγγέτι με κρόσσια αλά Pandespani

15.06.2013
Πόσο μινιμαλιστής μπορεί να γίνει κανείς στην κουζίνα; Η ερώτηση δεν αφορά στα σκεύη, που απαρτίζουν το πρακτικό σκέλος και έπονται, αλλά στο ίδιο το φαγητό ιδωμένο και με την αρχική του (καμιά φορά και ξεχασμένη) διάσταση, ως τροφή και μέσο θρέψης. Πόσα είναι τα λιγότερα υλικά που μπορεί να διαθέτει κάποιος για να αισθάνεται επάρκεια και άνετος ότι θα πιάσει τα κατσαρολικά για να φτιάξει κάτι ενδιαφέρον και χρήσιμο για τον οργανισμό του αντί να πάρει τηλέφωνο για ντελίβερι; Κι αν πάμε παραπέρα, η όποια καλλιέργεια της γεύσης και όξυνση της αντίληψης για το φαγητό, που –καλώς ή κακώς- όλο και το απομακρύνει από την θεώρηση της πρωταρχικής ανάγκης, πόσο ανασταλτική μπορεί να αποδειχθεί (συνειδητά ή ασυνείδητα) όταν οι πρώτες ύλες είναι ελάχιστες;

Με γεμάτο στομάχι ξεχνάει κανείς κάποτε ν’ αναρωτιέται –ενίοτε και να ονειρεύεται, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα-, παρότι χορτασμένος εν δυνάμει σκέφτεται καλύτερα και είναι σε θέση να προβληματίζεται για περισσότερα διαφορετικά πράγματα. Και ναι, στο pandespani βρισκόμαστε, ο μινιμαλισμός δεν ξεχνάει τη γεύση;-) Όμως, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου μια καμουφλαρισμένη gourmet police μέσα μας δεν λαμβάνει υπόψη ένα ανατρεπτικό πρόγραμμα που δεν χώρεσε το σουπερμάρκετ και λογοκρίνει χωρίς δεύτερη σκέψη το άδειο ψυγείο. Προσπερνάει υποτιμώντας τα υπάρχοντα ‘υπολείμματα’ και αρνείται να ασχοληθεί π.χ. με τα δυο έρμα κολοκύθια ή τη μικρομεσαία μελιτζάνα, τα δεδομένα κρεμμύδια, τις δυο τελευταίες πατάτες και τον μισοτελειωμένο μαϊντανό -για να μείνω σε ό,τι όλοι σχεδόν κάνουμε. Στον πλανήτη της εικονικής ευμάρειας του λιγότερου αριθμητικά πληθυσμού, τα λίγα μηδενίζονται εντελώς πρώτα στο κοντέρ του μυαλού μας, αφού συχνά εκλαμβάνονται ως άχρηστα και ανίκανα να μας εμπνεύσουν για να τα αξιοποιήσουμε.

Στην πραγματικότητα όμως, είναι ελάχιστες οι φορές που δεν αρκούν δυο ή τρία απλά υλικά για να συνδυαστούν μεταξύ τους και να προκύψει κάτι νόστιμο και με γευστική άποψη. Και μιλάμε πρωτίστως για τα βασικά, απ΄ τα οποία δύσκολα θα ξεμείνει οποιοδήποτε σχεδόν σπίτι, πόσο μάλλον κάποιο με ειδικές γκουρμεδοπροτιμήσεις.

Στη λογική του ουκ εν τω πολλώ το ευ –όχι πάντα τουλάχιστον- και αφορμή για food for thought, η μίνιμαλ συνταγή με τα σπαγγέτι και το ολόφρεσκο κρεμμυδάκι υποστηρίζει την εναλλακτική ιδέα της εξαιρετικής απλότητας από κάθε άποψη. Βατά καθημερινά υλικά, οικονομικά, εύκολος συνδυασμός, ανάμειξη αντί για μαγείρεμα της σάλτσας. Η μόνη απαίτηση συνοψίζεται στο επιμελές κόψιμο των κρεμμυδιών σε πάνλεπτες λωρίδες, αυτό που λέμε φίνο julienne, δουλειά εύκολη, χαλαρωτική και διασκεδαστική ακόμη, αν το δει κανείς σαν διάλειμμα και παιχνίδι, ολίγον χρονοβόρα σχετικά αλλά όχι ιδιαιτέρως για 4 μόνον κρεμμυδάκια! Έτσι, για παράδειγμα, ακόμη και το τελευταίο πακέτο μακαρόνια βγαίνει απ’ το ράφι και κάθεται στο τραπέζι ακομπλάριστο, κι απ’ το αρχικό “τίποτα” προκύπτει ένα αξιοπρεπές νόστιμο πρώτο πιάτο (ή ένα απλό γεύμα) στολισμένο με τρέντι κρόσσια κατά το έθνικ λουκ της σεζόν. Πεκορίνο σε φλούδες και βασιλικός απ’ τα μυρωδικά της γλάστρας κάνουν το ταίριασμα γευστικό και μυρωδάτο, δίδοντας εκτός από άρωμα κι μια τόση δα πικάντικη τσαχπινιά.

Βλέποντας τα μεμονωμένα υλικά σε όλη τους την ποικιλία (μεγάλα, μικρά, φρέσκα, ξερά) και με πιο πολλές διαστάσεις (χρώμα, υφή, επιμέρους γευστικός χαρακτήρας από τοπικές ποικιλίες) γίνεται ένα μαγικό ξεκλείδωμα της χρήσης τους και οι φαγώσιμοι συνδυασμοί πολλαπλασιάζονται. Επειδή το κρεμμύδι (όπως και το σκόρδο) ανήκει στα λαχανικά που χρησιμοποιούνται στην πλειονότητα των πιάτων της κουζίνας μας, ο εντιμότατος ρόλος τους δεν τελειώνει ως υλικό βάσης στις σάλτσες, στα γεμίσματα, τις ροδέλες, άντε και τα καρεδάκια της φάβας. Ανάλογα με το είδος τους διαφέρει και το άρωμα, η υφή, το χρώμα, η αψάδα ή η γλυκύτητα, παράμετροι που η σύγχρονη μαγειρική (και η νέα ελληνική ευτυχώς) τείνει να αξιοποιεί όλο και περισσότερο εκπαιδεύοντας τη γεύση, φέρνοντάς μας πιο κοντά στον αυτούσιο χαρακτήρα κάθε είδους και κάνοντας τόσο το υλικό όσο και το φαγητό με καινούργιο τρόπο ελκυστικό. Οι απλές και ολιγαρκείς σε υλικά συνταγές (ανεξαρτήτως πατρίδας) βοηθάνε ιδιαίτερα στο θέμα, κάνοντάς το καταρχήν κατανοητό.
Για όσους η οικιακή γαστρονομία είναι μέρος της καθημερινότητας, μια εκούσια φρέσκια ματιά στα ίδια γνωστά-άγνωστα υλικά με τα πολλά τους πρόσωπα είναι και μια ευκαιρία για γευστική επαναπροσέγγιση των επιμέρους στοιχείων της αποκαλούμενης παραδοσιακής μας κουζίνας. Όταν ξανασυστηνόμαστε γινόμαστε ανοικτοί και πρόθυμοι να ανακαλύψουμε τα κρυμμένα χαρακτηριστικά, να μάθουμε γι” αυτά και να τα εντάξουμε σε όσα ήδη ξέρουμε, να είμαστε μαζί τους και με σύγχρονη λογική δημιουργικοί. Αυτό οδηγεί σε εξέλιξη και αναβάθμιση, στην εκλέπτυνση της αναμφίβολης τιμιότητας κάθε παραδοσιακής κουζίνας και της ελληνικής. Οι γεύσεις μας και το συναίσθημα δεν θα πάψουν ποτέ να είναι κολλητοί φίλοι. Αλλά ο πολιτισμός σε όλα σήμερα είναι ακτιβιστής και δεν μπορεί να στηρίζεται στο δεκανίκι της νοσταλγίας. Διερύνοντας την οπτική μας, πηγαίνουμε τελικά τη γαστρονομική μας κουλτούρα ένα ουσιαστικό και με βιωμένη γνώση βήμα πιο κάτω. Κι αυτό είναι εντελώς δικό μας, έτοιμο να το χρησιμοποιήσουμε όπως θέλουμε.

Προετοιμασία: ½ ώρα περίπου όλα μαζί, ανάλογα και με την έφεση που έχετε στο ψιλοκόψιμο. Προτιμήστε για το γαρνίρισμα το πράσινο μέρος του κρεμμυδιού. Εύκολη και γρήγορη συνταγή.

Yλικά (για 4 άτομα)
500 γραμ. (1 πακέτο μακαρόνια)
4 φρέσκα κρεμμυδάκια κανονικού μεγέθους (150-180 γραμ.), πλυμένα, ολόκληρα (άσπρο και πράσινο μέρος)
120 γραμ. πεκορίνο σε λεπτές φλούδες (στο μαντολίνο ή από την αντίστοιχη εγκοπή του τρίφτη)
30 γραμ. βασιλικό (αν έχει μεγάλα φύλλα, κομμένα σε λεπτές λωρίδες)
5-6 κ.σ. ελαιόλαδο και έξτρα για το σερβίρισμα
χοντρό αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι
(20 ντοματίνια κομμένα στα 2, προαιρετικά)

Ετοιμάζετε τα κρεμμυδάκια: Τα κόβετε στη μέση ή στα 3 ανάλογα με το μήκος τους και στη συνέχεια σε όσο πιο μικρές και λεπτές λωριδίτσες (juliennes) γίνεται (1,5 χιλ. X 9-10 εκατ.). Κρατάτε για το σερβίρισμα μια μικρή τούφα από το πράσινο μέρος ανά πιάτο και βάζετε τα υπόλοιπα σε μεγάλο μπολ που να χωράει όλη την ποσότητα των μακαρονιών. Προσθέτετε τον βασιλικό, το ελαιόλαδο και πιπέρι και ανακατεύετε.

Κάνετε τα μακαρόνια: Τα βράζετε σε πολύ και αλατισμένο νερό al dente σύμφωνα με το χρόνο που αναγράφεται στο πακέτο μείον ½ -1 λεπτό. Τα σουρώνετε κρατώντας όπως πάντα στην άκρη 1 φλ. από το νερό που έβρασαν.

Βάζετε στο μπολ με τα κρεμμυδάκια, το μισό πεκορίνο, ελάχιστο χοντρό αλάτι (και τα κομμένα ντοματίνια αν τα χρησιμοποιήσετε), αδειάζετε τα ζυμαρικά και ανακατεύετε.

Σερβίρισμα: Μεταφέρετε σε πιάτα, προσθέτοντας την πράσινη τούφα κρεμμυδιού στο καθένα, έξτρα φλούδες πεκορίνο και μια γραμμή ελαιόλαδου.

Περισσότερες συνταγές αλά Pandespani μπορείς να βρεις εδώ.