«H Τέχνη της Σύνδεσης. -Συνδέσου με τον εαυτό σου, συνδέσου με τον κόσμο-». Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να γράψετε το συγκεκριμένο βιβλίο;

Προέρχομαι επαγγελματικά από ενα κόσμο που οι ανθρώποι περνάνε δύσκολα.Όλη μου η πορεία ως εκπαιδεύτρια και καλλιτέχνης είχε να κάνει με τις ανθρώπινες συνδέσεις και τα αποτέλεσματα που φέρνουν στην ψυχική υγεία του καθενός από μας.

Μπορεί να ξεκίνησα στηρίζοντας παιδιά και ηλικιωμένους μέσα από καλλιτεχνικά προγραμματα και δράσεις και να ίδρυσα μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς με αυτό το σκοπό, όμως μετά από 10 χρόνια συνειδητοποίησα ότι αυτό που έκανε την διαφορά, αυτό που έχουν ανάγκη οι άνθρωποι -και όχι μόνο οι λεγόμενες ευάλωτες ομάδες- ήταν η ουσιαστική σύνδεση και όχι η τέχνη. Η τέχνη υπήρξε απλώς η αφορμή, όχι αυτοσκοπός του έργου μου. Είναι η ανθρώπινη επαφή που στη digital και ταχύτατη εποχή που ζούμε έχει αρχίσει να εκλείπει επικίνδυνα.

Το βιβλίο ξεκίνησα να το γράφω όταν ήρθε η στιγμή να εκπαιδεύσω καλλιτέχνες και εθελοντές να αξιοποιούν τον εαυτό τους και τις γνώσεις τους για να στηρίζουν ευάλωτες ομάδες.Τότε κατάλαβα ότι αυτό που λείπει, είναι η γνώση με «Γ» κεφαλαίο. Γνώση του ποιος είναι ο άνθρωπος και ποιες οι βασικές αρχές από τις οποίες αποτελείται. Πνευματική γνώση και συναισθηματική εκπαίδευση.

Τι χρειάζεται κατά τη γνώμη σας για να συνδεθούμε με τους άλλους; Μπορείτε να μας αναφέρετε έναν από τους τρόπους για το πετύχουμε;

Για να συνδεθούμε με τους άλλους χρειάζεται να συνδεθούμε πρώτα με τον εαυτό μας. Και δεν μιλάω για τον υπέρτατο βαθμό αυτογνωσίας, όμως είναι βασική προυπόθεση, μια κάποια στοιχειώδη χαρτογράφιση του ψυχικού μας κόσμου, μια γνώση πάνω στην «πνευματική επιστήμη» όπως πολύ ευστοχα τη χαρατηρίζει ο Αυστριακός φιλόσοφος και κοινωνικός μεταρρυθμιστής Rudolf Steiner. Kαι μετά πράξη πράξη πράξη! Η τέχνη εδώ μπορεί να δώσει πολλά. Αποτελεί ένα ευχάριστο όχημα για να έρθεις σε επαφή με αυτό που είσαι και όχι με αυτό που νομίζεις ή θα ήθελες να είσαι.Για μένα, αυτός είναι και ο λόγος ύπαρξης της τέχνης, καθαρά πνευματικός. Προσωπικά χρησιμοποιώ τις τέχνες σε όλες μου τις εκπαιδεύσεις, είτε αφορά σε ομάδες αυτοανάπτυξης, ψυχικής ενδυνάμωσης ακόμα και σε εταιρικά προγράμματα.

Τι κάνουμε λάθος και αποτυγχάνει αυτή η σύνδεση;

Δεν έχει να κάνει με λάθος ή σωστό, έχει να κάνει με τις δεξιότητες που αποκτάμε όταν ασχοληθούμε με την γνώση του εαυτού, και με την πρόθεση μας. Αυτά ειναι που περιλαμβάνει και η «Τέχνη τη Σύνδεσης» σαν μέθοδος αυτοανάπτυξης και ενδυνάμωσης.

Όλη η σύγχρονη εκπαίδευση, είναι απομακρυσμένη από την πρόθεση να συνδεθούμε με τους άλλους.Η δυτική κοινωνία ήταν εξ ορισμού απομονωμένη και αποσυνδεδεμένη ακόμα και την προ covid εποχή. Mετά τον covid αυτό τερμάτισε. Γι αυτό και βλέπετε τόσες αυτοκτονίες. Ο άνθρωπος είναι ένα έντονα κοινωνικό είδος, θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι συνδέσεις είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή μας και εμείς τις έχουμε βάλει σε δεύτερη μοίρα. Και δεν αναφέρομαι σε χρόνο που θα βγούμε με παρέα. Μιλάω για τον τρόπο που μπορούμε να μάθουμε να δημιουργούμε «εμπειρίες σύνδεσης». Αυτό ειναι κάτι μοναδικό και μαθαίνεται, ναι! Και η αίσθηση όταν αυτό συμβεί είναι μαγική, σαν να γίναμε μάρτυρες και συμμέτοχοι σε ένα ένα θαύμα.Η απόδειξη ότι έχει επιτευχθεί μια τέτοια εμπειρία είναι η ελπίδα, ξαφνικά ασθανόμαστε το ρεύμα της ελπίδας να μας τροφοδοτεί με ενέργεια. Πρακτικά μιλάω. Εκεί που είσαι κουρασμένος μετά από λίγο πετάς, σαν να έχεις ξυπνήσει μετά από 12ωρο ύπνο. Και όμως γίνεται, το έχουμε ζήσει όλοι. Το θέμα ειναι να αποκτήσουμε τον έλεγχο πάνω σε αυτό και να το προκαλούμε, όχι να μας συμβαίνει τυχαία και με μερικούς που ταιρίαζουμε περισσότερο.

Ο βαθμός της συνείδησής μας φαίνεται και από την ευκολία που έχουμε στις ανθρώπινες συνδέσεις.

Υπάρχoυν πολλοί άνθρωποι που ενώ έχουν έναν κοινωνικό κύκλο, στο τέλος της ημέρας αισθάνονται μόνοι. Τι μπορεί να φταίει εδώ;

Φταίει η απουσία της «εμπειρίας συνδεσης» που ανέφερα παραπάνω.

Είναι άλλο η αλληλεπίδραση, άλλο η επικοινωνία και άλλο η σύνδεση. Για την σύνδεση χρειάζεται να ξέρεις πράγματα για το πώς θα χρησιμοποιήσεις την ψυχή σου με βάση δεξιότητες, εσωτερικές καταστάσεις και ποιότητες όπως π.χ η ενσυναίσθηση, η δυνατότητα να μπαίνεις στο ευάλωτο κομμάτι σου, τα όρια, η ικανότητα έκφρασης πέραν από την λεκτική επικοινωνία και πολλά άλλα. Χρειάζεται επίσης γνώση για την σωστή χρήση του σώματος. Πώς είναι μια σωματικότητα ανοιχτή στην σύνδεση, αλλά και ταυτόχρονα ενεργειακά προστατευμένη; Πόσες φορές νιώθουμε οτι βρισκόμαστε σε κοινωνικό κύκλο και γυρίζουμε σπίτι άδειοι και πιο μόνοι από πριν. Λείπει η προσωπική σύνδεση, είμαστε νοητικοί και ανταλλάσουμε τις γνώσεις τις πεποιθήσεις, τις οπτικές και τα πιστεύω μας με τους άλλους. Δεν μοιραζόμαστε. Γι αυτό και όταν δεν συγκλίνουν οι οπτικές μας, μπαίνουμε στον διαχωρισμό και στο «ποιός έχει δίκιο» και κλεινόμαστε και πάλι στο καβούκι μας θυμωμένοι και απογοητευμένοι. Και να τη πάλι η απομόνωση και η μοναξιά. Έχουμε λάθος σημείο εκκίνησης, το μυαλό μας. Υπάρχουν τόσες τόσες οπτικές όσοι και οι άνθρωποι, ενώ το προσωπικό μοίρασμα έχει κοινό τόπο. Την καρδιά.

Σήμερα βλέπουμε ότι πολύς κόσμος, υπομένει και βιώνει άσχημες καταστάσεις επειδή δεν μπορεί να θέσει τα όρια του. Γιατί πιστεύετε συμβαίνει αυτό;

Το θέμα των ορίων ειναι τεράστιο και καίριο. Η προσωπική μου γνώμη , είναι ότι σχετίζεται με τον τρόπο που ανατραφήκαμε από την οικογένεια και μετά εκπαιδευτήκαμε στα σχολεία. Δυστυχώς δεν αγαπηθήκαμε «άνευ όρων», αλλά υπό όρους και αυτό μας οδηγεί στο να δυσκολευόμαστε να βάλουμε τα όρια μας ως ενήλικες. Γιατί φοβόμαστε ότι αν τα θέσουμε, θα χάσουμε την «αγάπη».

Άλλωστε αυτό κυνηγαμε όλοι, την αίσθηση του ανήκειν, την ασφάλεια,την αποδοχή και την αγαπή, γι αυτό κάνουμε τα πάντα. Για να ανήκουμε και να αγαπηθούμε μπορούμε να ξεπουλήσουμε τον ίδιο μας τον εαυτό, εκχωρούμε τα πάντα.

Πόσο μεγάλο ρόλο παίζει στο κομμάτι των συνδέσεων η αυτογνωσία;

Ναι, ο δρόμος για όλα περναει πάντα από την στάση που λέγεται εαυτός. Αν δεν περάσουμε από εκεί, γινόμαστε αυτό που λέω θεωρητικοί της αυτογνωσίας. Αρεσκόμαστε στην ανάγνωση περί της αυτογνωσίας, στην παθητικότητα της μάθησης. Και όλο ζητάμε να πάρουμε κι άλλες γνώσεις και πληροφορίες. Χαρακτηριστικό της εποχής μας. Και αυτό μας καθυστερεί από το να πάρουμε θέση και να πράξουμε, αλλά όπως λέει και ο Καζαντζάκης :

«H υψηλότερη, η πιο ιερή μορφή της θεωρίας είναι η πράξη και αυτη ειναι η πλατύτερη θύρα της λύτρωσης». Άρα η αυτογνωσία που είναι η λύτρωση που όλοι αναζητάμε, θα έρθει μέσα από την μία και μοναδική πράξη, τη σύνδεση με τον εαυτό μας.

Zούμε στην εποχή των social media. Πιστεύετε ότι βοηθούν στην σύνδεση των ανθρώπων ή το αντίθετο;

Αυτό ειναι ένα από τα αγαπημένα μου θέματα που το αναπτύσσω και στα δικά μου social. Σε γενικές γραμμές αναγνωρίζω τα πολλαπλά οφέλη του προσφέρουν τα social media.

Το fb, το instagram και όλα αυτά, είναι ενα κομμάτι της τεχνολογίας και η τεχνολογία είναι αποτέλεσμα της εξέλιξης της λογικής του ανθρώπου. Σημασία έχει η χρήση που κάνει ο καθένας. Είναι σαν την ελεύθερη βούληση. Μπορεί καποιός να γίνει ο ίδιος Θεός με τις πράξεις του, μπορεί και να κάνει το μεγαλύτερο κακό με τις επιλογές του. Αυτή ειναι η τραγωδία του ανθρώπου ως «ανώτερο είδος».

Χρειάζεται βαθμός συνείδησης προκειμένου να μην πέσει κανείς στην παγίδα των social. Σε γενικές γραμμές ειναι σχεδιασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να παραπλανούν τον άνθρωπο να πιστεύει ότι συνδέεται και ότι ανήκει, με στόχο να τον απομονώσουν περισσότερο σταδιακά χωρίς να το καταλάβει.Επίσης τον αποσυνδέουν από αυτό που πραγματικά είναι, αφού αρχίζει και επενδύει χρόνο και χρήμα στο χτίσιμο μιας συνήθως ψευδούς αυτοεικόνας.

Άρα πού είναι η σύνδεση με αυτό που είμαστε; Πήγε περίπατο και την ίδια στιγμή νιώθουμε και υπέροχα στην τέλεια virtual εικόνα μας και έχουμε και τεράστιο «κοινωνικό κεφάλαιο» στην θεωρία. Γιατί στο τέλος της ημέρας, ίσως κανένας από τους 5.000 φίλους δεν θα είναι εκεί για σένα.

Και άντε πάλι συναισθήματα απομόνωσης και μοναξιάς..Αποσύνδεση.

Είστε connection coach, συγγραφέας, ηθοποιός-εμψυχώτρια και συντονίστρια ψυχοκοινωνικών προγραμμάτων μέσα από την τέχνη, σε όλα τα νοσοκομεία Παίδων της Αττικής. Πώς αποφασίσαστε να ασχοληθείτε με τη στήριξη ευάλωτων ομάδων μέσα από την τέχνη;

Δεν το αποφάσισα, ήρθε και με βρήκε. Προσπαθώ να διατηρώ το tuning με την εσωτερική μου φωνή παρά τα χιλιαδύο παράσιτα και φασαρίες του υλικού κόσμου. Όταν είσαι στο δρόμο σου, στο μοναπάτι της αποστολής σου, σε αυτό που έχεις έρθει να κάνεις σε αυτόν τον κόσμο, τα πράγματα σου αποκαλύπτονται. Υπάρχει μια ροή και έλλειψη αντίστασης στα πράγματα. Όταν τελείωνα τη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, αναρωτιόμουν τι κάνω και για ποιό λόγο σπουδάζω ηθοποιός αφού ήξερα ότι δεν θα το ακολουθήσω, τουλάχιστον όχι με την κλασσική έννοια. Μετά μου έγινε πρόταση να παίζω στα νοσοκομεία ως ηθοποιός και ταυτόχρονα άνοιξα το «ασκητήριο», τον πρώτο μη κερδοσκοπικό οργανισμό με στόχο την αυτογνωσία μέσα από τις τέχνες και καλλιτεχνικές δράσεις σε ευάλωτες ομάδες μαζί με τους μαθητές μου.

Τότε είπα...οκ , να γιατί τελειωσες και ηθοποιός. Αλλά όλο αυτό ήταν μια περίοδος προετοιμασίας όπως την λέω. Ήταν η περίοδος της σποράς μου. Πολυετής, δύσκολη και ανεκτίμητη. Καμία σχολή και κανένα πανεπιστήμιο δεν θα με έφερνε εδώ που είμαι σήμερα. Να έχω συνδεθεί με πάνω από 10.000 άτομα , παιδιά, ηλικιωμένους, άτομα με ειδικές δεξιότητες και να έχω δει θαύματα να συμβαίνουν από τις συνδέσεις αυτές. Θα το λέω πάντα , ήταν οι δασκαλοί μου στις ανθρώπινες συνδέσεις. Τώρα, μετά την έκδοση του βιβλίου και την έναρξη των εκπαιδεύσεων σε πιο ευρεία κλίμακα πάνω στην «Τέχνη της Σύνδεσης» μπορώ να πω ότι το απολαμβάνω περισσότερο. Η προετοιμασία όπως και κάθε σπουδή, έχει ενα άχαρο κομμάτι. Και η περίοδος αυτή για μένα υπήρξε αρκετά επίπονη ενίοτε. Ήταν ο δικός μου δρόμος αυτογνωσίας και όπως κάθε τέτοιος δρόμος, δεν είναι στρωμένος με τριαντάφυλλα..

Φαντάζομαι ότι πρόκειται για ένα δύσκολο έργο το οποίο μπορεί να σας φορτίσει συναισθηματικά. Πώς αποφορτίζεστε;

Στην αρχή ήταν πιο δύκολο γιατί δεν γνώριζα και μάθαινα εμπειρικά, τώρα έχω μεγαλύτερη συνείδηση του τι κάνω. Ειδικά μετα το βιβλίο, με το οποίο έβαλα σε τάξη όλα όσα έκανα στον αυτόματο τα προηγούμενα χρόνια. Αποφορτίζομαι μέσα από τις «εμπειρίες σύνδεσεις» που επιτυγχάνω με τους δικούς μου, τον άντρα μου, το παιδί μου και κυρίως με τους αγνώστους. Αυτό με απογειώνει ενεργειακά. Να περνάω το φράγμα του φόβου της απόρριψης και να προκαλώ «εμπειρίες σύνδεσης» με αγνώστους. Έτσι... για μια στιγμή στο χρόνο. Ποτέ δε ξέρεις πώς μπορεί να επενεργήσει στον άλλο αυτή η στιγμή. Αυτό το ενδεχόμενο, μια απλή πιθανότητα με γεμίζει ενέργεια.

Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες του έργου σας;

Ο άξονας είναι η αγάπη στις διάφορες εκδιπλώσεις της, το συνδετικό υλικό που συγκρατεί τα σύμπαντα και μέσα σε αυτά όλους εμάς, συνδεδεμένους με ενα αόρατο νήμα που πασχίζουμε να το κάνουμε ορατό.

Info:

Η Αγγελική Aριάδνη Βούλγαρη έχει ασχοληθεί σχεδόν αποκλειστικά με τη ψυχοκοινωνική στήριξη ευάλωτων ομάδων μέσα από τις τέχνες. Έχει ιδρύσει μη κερδοσκοπικούς ανθρωπιστικούς οργανισμούς με αντικείμενο την εμψύχωση παιδιών, ατόμων με αναπηρίες και ηλικιωμένων μέσα από θεατρικές παραστάσεις και μουσικοκινητικά προγράμματα ψυχικής ενδυνάμωσης και κοινωνικής ένταξης.

Από το 2010 έχει εργαστεί ως ηθοποιός-εμψυχώτρια και ως συντονίστρια ψυχοκοινωνικών προγραμμάτων μέσα από την τέχνη σε όλα τα νοσοκομεία Παίδων της Αττικής (Αγία Σοφία, Αγλαία Κυριακού, Παίδων Πεντέλης, Ογκολογική Μονάδα Παίδων ΕΛΠΙΔΑ), σε φορείς ειδικής αγωγής, ιδρύματα παιδικής προστασίας, καθώς και σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και κέντρα αποκατάστασης στην Αθήνα και την επαρχία.

Έχει βραβευτεί από την Πρόεδρο του ΕΛΠΙΔΑ, Μαριάννα Βαρδινογιάννη καθώς και από τον Πανθεσσαλικό Σύλλογο Ατόμων με πολλαπλή σκλήρυνση για την προσφορά της.

Μετά τη 10ετή δράση της δημιουργεί την «Τέχνη της Σύνδεσης», έναν οδηγό για οποιονδήποτε θέλει να να αξιοποιήσει τον εαυτό του στην ολότητά του, μια ολιστική μέθοδο δεξιοτήτων ζωής που μπορεί να αξιοποιηθεί από όσους έρχονται σε συστηματική επαφή με ανθρώπους ευάλωτους ή μη.

Σήμερα εργάζεται ως σύμβουλος ψυχικής ενδυνάμωσης και αυτοανάπτυξης υλοποιώντας εκπαιδεύσεις και προσωπικές συνεδρίες σε άτομα και οργανισμούς.