Από τη Σύλβια Μαζλούμη-Μαρσέλλου
Η παρουσία του τζακιού στο χώρο της κατοικίας συντελεί στην ποιοτική αναβάθμιση της κατασκευής της, παίζοντας παράλληλα σημαντικό ρόλο στη διαρρύθμισή της. Διασώθηκε σαν στοιχείο διαμόρφωσης του σπιτιού, αλλάζοντας στην πορεία μορφή και κατασκευή ανάλογα με τις αισθητικές αντιλήψεις και τα κατά καιρούς χρησιμοποιούμενα υλικά.
Η χωροθέτησή του μπορεί να το καθιστά κυρίαρχο στοιχείο μιας λειτουργικής ενότητας ή αντίθετα να το ενσωματώνει διακριτικά στο σύνολο, επιτρέποντας την ανάδειξη άλλων αρχιτεκτονικών στοιχείων. Στην εποχή μας, δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που εξοπλίζονται με τζάκι τα υπνοδωμάτια, η τραπεζαρία ή και το καθημερινό καθιστικό.
Σχεδιασμός τζακιού
Ο σχεδιασμός μπορεί να προβλέπει τη δημιουργία ενός τζακιού σε οποιοδήποτε σχήμα (γωνιακό, κυκλικό κτλ.), να είναι εντοιχισμένο, να καλύπτει όλη την επιφάνεια ενός τοίχου ή να είναι διπλής όψης. Το καθοριστικό στοιχείο, όμως, για το τελικό ύφος της διακόσμησης μιας κατοικίας θα το δώσει η επένδυση που θα επιλεγεί γι αυτό. Οι χαρακτηρισμοί που κυριαρχούν στο χώρο της διακόσμησης και κατηγοριοποιούνται με βάση το ύφος των τζακιών είναι κλασικός, μοντέρνος και παραδοσιακός.
Κλασικό τζάκι: η διακόσμησή του περιλαμβάνει επένδυση κυρίως από μάρμαρο, γρανίτη, πέτρα και ξύλο με ή χωρίς σκαλίσματα.
Μοντέρνο τζάκι: χαρακτηρίζεται αυτό που ο σχεδιασμός αλλά και η επένδυσή του ακολουθούν τις βασικές αρχές του μοντέρνου στιλ, το οποίο υποστηρίζει ότι τα πολλά διακοσμητικά στοιχεία είναι περιττά.
Παραδοσιακό τζάκι: η επένδυσή του εμπνέεται από τη λαϊκή αρχιτεκτονική και συναντάται κυρίως σε εξοχικά σπίτια. Τα υλικά που χρησιμοποιούνταν για την επένδυσή του προέρχονταν κυρίως από την ίδια περιοχή και ήταν πέτρα, πηλός και ακατέργαστο ξύλο.
Υλικά επένδυσης τζακιού
Τα υλικά επένδυσης με τα οποία μπορεί κανείς να επενδύσει το τζάκι είναι πολλά, αρκετά εκ των οποίων μόλις τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν δυναμικά στο διακοσμητικό προσκήνιο συνδυάζοντας το σύγχρονο σχεδιαστικό ύφος (μίνιμαλ) με τη λειτουργικότητα και την αισθητική.
Εμφανές σκυρόδεμα: έχει τη δυνατότητα να εφαρμοστεί σε οποιαδήποτε σχεδιαστική φόρμα τζακιού επιλεγεί, ανεξάρτητα εάν θα χρησιμοποιηθεί επίχρισμα ή όχι. Ταιριάζει ιδιαίτερα στις σύγχρονες κατασκευές.
Πέτρα: είναι ένα υλικό που εφαρμόζεται χρόνια τώρα προσδίδοντας ένα ιδιαίτερο παραδοσιακό ύφος στον εσωτερικό χώρο. Προτιμάται κυρίως σε εξοχικές κατοικίες, ενισχύοντας το παραδοσιακό ύφος κάθε περιοχής.
Μάρμαρο: αποτελεί ένα από τα κλασικά και διαχρονικά υλικά που ανάλογα με τον τρόπο επεξεργασίας του (σκαλίσματα ή όχι) μπορεί να τοποθετηθεί από νεοκλασικά κτίρια έως σύγχρονες κατασκευές.
Ξύλο: συγκαταλέγεται στα κλασικά και διαχρονικά υλικά επένδυσης τζακιού και συναντάται συχνά σε κατοικίες στο βουνό. Μπορεί να έχει σκαλίσματα ή απλώς να έχει διακοσμηθεί με μασίφ ακατέργαστα ξύλα που συνδυάζονται με τα ξύλα οροφής τύπου σαλέ.
Γυψοσανίδες: χρησιμοποιούνται συχνά για το διαχωρισμό ενιαίων χώρων με άριστα αποτελέσματα και έχουν τη δυνατότητα να δώσουν οποιαδήποτε μορφή σε ένα τζάκι, ενοποιώντας το με την επιφάνεια του τοίχου ή αλλάζοντάς του το σχήμα.
Γυαλί: το αμμοβολημένο, πυράντοχο γυαλί μεγάλου πάχους χρησιμοποιείται τελευταία αρκετά συχνά σε μοντέρνες κατασκευές για την επένδυση του τζακιού.
Ανοξείδωτος χάλυβας: υλικό που χρησιμοποιείται ιδιαίτερα στις σύγχρονες κατασκευές και δίνει ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα.
Χαλκός: είναι ένα υλικό που συνδυάζεται με παραδοσιακή ή διαχρονική διακόσμηση. Μπορεί να χαραχθεί με παραστάσεις ή διακοσμητικά σχέδια.
Πλακάκια τοίχου: το τζάκι μπορεί να διακοσμηθεί με πλακάκια δαπέδου, ψηφίδες ή με πλακάκια κάποιας συγκεκριμένης θεματολογίας, δίνοντας την όψη ενός πρωτότυπου πίνακα ζωγραφικής.
