Η εμφάνιση των γυάλινων ουρανοξυστών σηματοδότησε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τη μοντέρνα εποχή. Πάρτε για παράδειγμα τον ουρανοξύστη Seagram, που σχεδίασε ο Mies Van der Rohe στη Νέα Υόρκη, το 1954, και ξάφνιασε το κοινό με την ασυνήθιστη, καινοτόμα μορφή του. Πρόκειται για ένα λιτό, ορθογώνιο κτίσμα, με όψεις εξ ολοκλήρου καλυμμένες με γυαλί, η αρχιτεκτονική του οποίου δε θυμίζει σε τίποτα την αρχιτεκτονική του παρελθόντος, εκτός από τις κομψές, κλασικές αναλογίες του.
Ο γυάλινος ουρανοξύστης υλοποίησε την ιδέα της γεωμετρικής αφαίρεσης, μια φαντασίωση που απασχόλησε πολύ τη μοντέρνα τέχνη και αρχιτεκτονική. Το παιχνίδι της διαφάνειας και των αντανακλάσεων του ουρανού κάνει τη μινιμαλιστική μορφή του να μοιάζει σχεδόν άυλη. Τα όρια ανάμεσα στον εσωτερικό και τον εξωτερικό χώρο γίνονται ασαφή, δημιουργώντας μια αίσθηση συνέχειας.
Σε αυτό το είδος κτιρίων αποθεώθηκε η τεχνολογία. Αρχικά το γυάλινο περίβλημα των ουρανοξυστών παρέμεινε στεγανά κλειστό, χωρίς κανένα ανοιγόμενο παράθυρο.
Μηχανολογικές εγκαταστάσεις έφερναν στο εσωτερικό του κτιρίου κλιματιζόμενο αέρα εξασφαλίζοντας «ιδανικές συνθήκες» διαβίωσης. Στην πράξη, όμως, το σύστημα αυτό απέτυχε. Οι εργαζόμενοι στους ουρανοξύστες αρρώσταιναν και διαπιστώθηκε ότι αυτό οφειλόταν στον κεντρικό κλιματισμό.
Στους αεραγωγούς αναπτύσσονταν μικρόβια τα οποία μεταφέρονταν στο εσωτερικό του κτιρίου.
Ο αρχικός ενθουσιασμός για τους γυάλινους ουρανοξύστες μετριάστηκε, καθώς εξαπλώθηκαν παντού με συμβατική, τυποποιημένη μορφή. Πλέον ο κόσμος μιλούσε υποτιμητικά για «γυάλινα κουτιά». Η διαφάνεια του γυαλιού δεν είναι πάντα επιθυμητή, καθώς συχνά οι ένοικοι αποζητούν περισσότερη ιδιωτικότητα. Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα των γυάλινων κτιρίων το ανέδειξε η ενεργειακή κρίση, αφού για τη θέρμανση και τον κλιματισμό τους απαιτείται να δαπανηθούν μεγάλα ποσά. Σε χώρες με μεγάλη ηλιοφάνεια τα γυάλινα σπίτια συμπεριφέρονται ως θερμοκήπια, εγκλωβίζοντας τις ακτίνες του ήλιου στο εσωτερικό τους όπου αναπτύσσονται μεγάλες θερμοκρασίες τους καλοκαιρινούς μήνες. Οι κουρτίνες και οι περσίδες δεν προσφέρουν λύση καθώς οι ηλιακές ακτίνες έχουν ήδη περάσει στο εσωτερικό του κτιρίου. Μοναδική λύση συνιστά η εγκατάσταση περσίδων σκίασης στην εξωτερική όψη του κτιρίου. Ανάλογη ηλιοπροστασία προσφέρουν οι τέντες στις πολυκατοικίες και οι πτέρυγες στα παραδοσιακά σπίτια.
Η ηλιοπροστασία των γυάλινων κτιρίων αποτελεί ένα αρχιτεκτονικό πρόβλημα που οδηγεί σε πλήθος ευρηματικών λύσεων, όπως την κατασκευή ενός κελύφους με κινούμενες περσίδες που στερεώνεται μπροστά από τη γυάλινη πρόσοψη. Το αποτέλεσμα παρουσιάζει ενδιαφέρον, αλλά έχει χαθεί η καθαρότητα της αυστηρής γεωμετρίας καθώς το μινιμαλιστικό, γυάλινο κτίριο μετασχηματίζεται σε μια πιο σύνθετη κατασκευή με κινούμενα μέρη.
Πρωτοπόροι του μοντερνισμού είχαν ασχοληθεί με το θέμα της σκίασης των κτιρίων. Ο Le Corbusier σχεδίαζε αρχιτεκτονικές προεξοχές που δημιουργούσαν βαθιές σκιές στις όψεις, δίνοντάς τους ζωή με τις μεταβαλλόμενες φωτοσκιάσεις που προκαλούσαν. Στα παραδοσιακά σπίτια της Ανατολής και του ισλαμικού κόσμου τα παράθυρα καλύπτονται εσωτερικά από ένα περίτεχνο, διάτρητο σαν δαντέλα παντζούρι, που προσφέρει ιδιωτικότητα και ταυτόχρονα προστασία από τον έντονο ήλιο.
Η σύγχρονη αρχιτεκτονική, αντλώντας έμπνευση από τα παραδοσιακά πρότυπα, δημιουργεί διάτρητες επιφάνειες που προσφέρουν ηλιοπροστασία, ενώ παράλληλα αποτελούν μορφολογικά στοιχεία του κτιρίου. Η τεχνολογική έρευνα αναζητά νέους προηγμένους τύπους γυαλιού, περισσότερο θερμομονωτικού, αντανακλαστικού και ανθεκτικού. Πιθανόν στο μέλλον τα υαλοπετάσματα να ενσωματώνουν φωτοβολταϊκά στοιχεία ώστε να εκμεταλλεύονται την ηλιακή ενέργεια.
Πάντως είναι γεγονός πως τα ζητήματα της ενέργειας αρχίζουν πλέον να παίζουν ανταγωνιστικό ρόλο στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, επηρεάζοντας τη μορφή των κτιρίων.
