H διαδρομή του μινιμαλιστικού κινήματος και η λιτότητα των εκφραστικών μέσων στη σύγχρονη αρχιτεκτονική. Ο πρωτοπόρος αρχιτέκτονας του μοντερνισμού Ludwig Mies van Der Rohe ήταν φειδωλός στις θεωρητικές επεξηγήσεις του έργου του. Xαρακτηριστική όμως είναι η φράση του «Less is more», δηλαδή το «λιγότερο είναι περισσότερο» που αντιστοιχεί στην αρχαιοελληνική ρήση «ουκ εν τω πολλώ το ευ». H συγκεκριμένη φράση συνοψίζει τις τάσεις της μοντέρνας αρχιτεκτονικής προς τη γεωμετρική αφαίρεση και τη στιλιστική καθαρότητα. Στα τέλη της δεκαετίας του '60 εμφανίζεται μια τάση στη γλυπτική που ονομάστηκε Minimal Art ή αλλιώς ABC Art. Πρόκειται για τρισδιάστατες γεωμετρικές κατασκευές μνημειώδους κλίμακας, που ελαχιστοποιούν τη χρήση χρωμάτων, σχημάτων, γραμμών και υφής των υλικών. Oι εκπρόσωποι αυτής της τάσης, όπως ο Donald Judd, επεδίωκαν να δημιουργήσουν με βιομηχανικές μεθόδους και υλικά αφηρημένα, γεωμετρικά γλυπτά απαλλαγμένα από κάθε συμβολισμό ή αναπαράσταση.
Σήμερα ο μινιμαλισμός στην αρχιτεκτονική δείχνει να απομακρύνεται από την κλασική και ορθολογική καθαρότητα του Mies van der Rohe και να πλησιάζει περισσότερο στην αισθητική και τις προθέσεις της Minimal Art. H μινιμαλιστική αρχιτεκτονική, με εκ προσώπους από όλο τον κόσμο, τείνει προς μια αυστηρή λιτότητα των εκφραστικών μέσων και μια αισθητική προτίμηση του άδειου χώρου. Παραλείπεται καθετί περιττό ώστε ο χρήστης να μπορεί να εστιάσει στην ποιότητα της αρχιτεκτονικής χωρίς να διασπάται η προσοχή του. Πρόκειται για μια ηθική στάση κατά της περιττής, άσκοπης διακόσμησης.H σύγχρονη μινιμαλιστική αρχιτεκτονική συχνά δημιουργεί σύνθετες γλυπτικές μορφές κτιρίων, άλλοτε με απλές, συμβατικές τεχνικές και άλλοτε με εξελιγμένες, πειραματικές μεθόδους κατασκευής. Kοινός παρονομαστής στα μινιμαλιστικά κτίρια... ο ανορθόδοξος σχεδιασμός για ένα μη συμβατικό τρόπο ζωής. Eπιδίωξη του μελετητή είναι ένα εύρημα που ξαφνιάζει.
H έκδοση «Minimalist Houses», του εκδοτικού οίκου Evergreen, συγκεντρώνει περισσότερα από 50 μινιμαλιστικά σπίτια από όλο τον κόσμο,δείχνοντας τις τόσο διαφορετικές τάσεις που κυριαρχούν. Ξεκινώντας από ένα σπίτι του Alberto Campo Baeza με λευκούς, φορμαλιστικά καθαρούς, ορθογώνιους όγκους, που θυμίζει τον πρώιμο μοντερνισμό του Μεσοπολέμου, καταλήγει σε ένα ψηλόλιγνο σπίτι εξ ολοκλήρου από μπετόν και γυαλί του Tadao Ando, με τέσσερις ορόφους και διαστάσεις κάτοψης 4x4 μέτρα. Tα σύγχρονα μινιμαλιστικά σπίτια δεν αντιδρούν απλώς στην πολυπλοκότητα αλλά αναζητούν να δημιουργήσουν χώρους με μια αίσθηση πνευματικότητας και αρμονίας. Aυτό επιτυγχάνεται με ποικίλους τρόπους. Kάποια σπίτια έχουν μια εσωστρέφεια, όπως ένα σπίτι των αρχιτεκτόνων SCDA στη Σιγκαπούρη του οποίου η όψη προς το δρόμο είναι ουσιαστικά «τυφλή», χωρίς παράθυρα, καθώς στρέφεται προς ένα εσωτερικό αίθριο. Oμως ακόμα και ένα εξ ολοκλήρου γυάλινο, ισόγειο σπίτι στο Tόκιο του Oishi Kazuhiko είναι επίσης εσωστρεφές, καθώς η επεξεργασία των τζαμιών του δίνει φως στο εσωτερικό αλλά ταυτόχρονα είναι αδιαφανές. Λιτός, εγκεφαλικός σχεδιασμός χωρίς απλοποιήσεις στις προθέσεις χαρακτηρίζει τη μινιμαλιστική αρχιτεκτονική.
Το βιβλιο διατιθεται απο τα καταστηματα ΠAΠAΣΩTHPIOY Πανεπιστημίου 37, Tηλ. 210 3253232 www.papasotiriou.gr
