48ο Φ.Κ.Θ: Ταινία Έναρξης

15.11.2007
Το φραγκοστάφυλο έχει γλυκόξινη γεύση. Δεν θα υπήρχε καλύτερη παρομοίωση για την αίσθηση που άφησε η πρεμιέρα της νέας ταινίας του Γουόνγκ Καρ Βάι: μας γλύκανε στην αρχή, αλλά μας απογοήτευσε στο τέλος.

My Blueberry Nights - Γουόνγκ Καρ Βάι

Μια κοπέλα (Νόρα Τζόουνς) χωρίζει με τρόπο πικρό από τον επί πέντε χρόνια αγαπημένο της. Καταλήγει στο νεοϋορκέζικο καφέ ενός Αγγλου μετανάστη (Τζουντ Λο), στον οποίο καταθέτει την μοναξιά της. Με αυτή την περίεργη φιλία στις αποσκευές της, το σκάει ξεκινώντας από το Μέμφις μέχρι το Λας Βέγκας, όπου γνωρίζει μία σειρά ανθρώπων με παρόμοια απόγνωση στις προσωπικές τους ιστορίες.

Ο Γουόνγκ Καρ Βάι φωτίζει την Νέα Υόρκη στα μπλε. Μπλε είναι το χρώμα της μοναξιάς, μπλε το χρώμα των μπλουζ, μπλε το χρώμα της τάρτας φραγκοστάφυλου, που κανείς δεν παραγγέλνει στην πόλη με το πιο διάσημο τσιζ κέικ. Κάπως έτσι στήνει μία ταινία ξεχασμένων ανθρώπων, παρατημένων στα δικά τους ράφια, χωρίς κανείς να τους προτιμήσει. Το πρώτο μαγικό σαραντάλεπτο υπόσχεται ότι θα βυθιστούμε σ’ ένα σύμπαν μοναξιάς, αποχαιρετισμών, κλειδιών που παραμένουν ξεχασμένα, επειδή κανείς δεν θέλει να ανοίξει τις πόρτες του παρελθόντος. Και υπόσχεται να γίνει κάτι πολύ παραπάνω, με την στιλιστική μαγεία ενός σκηνοθέτη που έχει το χάρισμα να μετατρέπει τα χρώματα σε συναίσθημα, τις ονειρικές εικόνες σε ουσία και τους ήρωές του... σε σένα προσωπικά.

Δυστυχώς, όμως, ο ερωτοχτυπημένος μας ενθουσιασμός με την γνωριμία της παρατημένης από το αγόρι της Νόρα Τζόουνς και τον ξεχασμένο μετανάστη και ιδιοκτήτη καφέ Τζουντ Λο άρχισε γρήγορα να ξεθυμαίνει. Το road trip του Καρ Βάι, με την χαμένη στην δική της έλλειψη ταυτότητας Αμερική, άρχισε γρήγορα να φαίνεται ως συρραφή από κλισέ - στερεότυπα δράματα, στερεότυπων ηρώων που έχουμε δει και καλύτερα από λιγότερο ικανούς σκηνοθέτες. Όσο κατέρρεε το σενάριο, κατέρρεαν και οι λικνιστικές, αιθέριες εικόνες σέ ένα σινεμά μέτριο κι επιφανειακό. Όσο κατέρρεε το σενάριο, κατέρρεαν και οι ερμηνείες ηθοποιών που αγαπάμε: με την εξαίρεση του Ντέιβιντ Στράδερν, τόσο η Ρέιτσελ Βάιζ, όσο και η Νάταλι Πόρτμαν ήταν αφημένες στην τύχη τους.

Πόλυ Λυκούργου

Ποιά είστε, Πόλι Μαγκού; (Qui etes-vous, Polly Maggoo?) - Γουίλιαμ Κλάιν (1967)

Ο Γουίλιαμ Κλάιν επηρεασμένος από το πολιτικοποιημένο κλίμα του τέλους της δεκαετίας του ’60 στήνει μια χειμαρρώδη παρωδία για τον κόσμο της μόδας και της τηλεόρασης. Με εμφανή γκονταρικά στοιχεία και μεγάλες δόσεις σουρεαλισμού ο αμερικάνος σκηνοθέτης εξιστορεί τα παράδοξα της ζωής ενός διάσημου μοντέλου, της Πόλι Μαγκού.

Η ιδιότυπη σάτιρα του Κλάιν δεν αφήνει να περάσει τίποτα ασχολίαστο από τη βλάσφημη ματιά του. Μέσα από την ιστορία της Πόλι Μαγκού, χλευάζει το γαλλικό σωβινισμό, την απληστία των παραγωγών και την αντικομουνιστική μανία των δυτικών κοινωνιών. Ακόμα και το παραμύθι της «Σταχτοπούτας» γίνεται το όχημα για να δημιουργήσει ένα πρίγκιπα-καρικατούρα σατιρίζοντας το κοινωνικό status των βασιλικών οικογενειών της Ευρώπης. Ωστόσο, η χαοτική δομή της ταινίας (που κάποιες στιγμές δυσκολεύεσαι να ξεχωρίσεις το πραγματικό από το φανταστικό) και το αλλοπρόσαλλο μοντάζ κουράζουν τον θεατή μετά το πρώτο μισάωρο.
Πέρα από τις όποιες ενστάσεις μας, το «Ποια είστε, Πόλι Μαγκού;» είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα της pop-art αισθητικής του Γουίλιαμ Κλάιν που θα τιμηθεί στο Φεστιβάλ για την προσφορά του. Τα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας του αμερικάνου δημιουργού θα γίνουν την Κυριακή 18 Νοεμβρίου στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.

Γιάγκος Αντίοχος