Μετά τη φυγή της από το Dogville, η Γκρέις αναλαμβάνει να διδάξει δημοκρατία σε μια φυτεία της Αλαμπάμα, όπου η δουλειά εξακολουθεί να υφίσταται.
Από τη μία, η νεαρή ηρωίδα και οι προσπάθειές της να εγκαθιδρύσει καταχρηστικά τη δικής της λογικής ισορροπία σε μια κοινότητα μαύρων που δεν έχουν ποτέ γευτεί κάτι τέτοιο. Από την άλλη, τα μέλη μιας φυτείας που έχουν επιλέξει συνειδητά την υποδούλωση, για να προστατευτούν από τους δυνάστες έξω από την πόρτα της εκούσιας φυλακής τους. Στο μέσο αυτής της αντιπαράθεσης, μια παραβολή ηθικής, όταν η ηθική αποδεικνύεται η πιο διφορούμενη έννοια.
Αφελής ιδεαλίστρια, η Γκρέις σπέρνει την τάξη με τη βοήθεια των μισθοφόρων της, γίνεται μεμιάς παιδαγωγός και νομοθέτης, τιμωρός και εκτελεστής, διανύει έναν κύκλο που θα την κάνει σταδιακά να συνειδητοποιήσει όσα αμέτρητοι φιλόδοξοι «μεταρρυθμιστές» πριν από αυτήν: ότι η ελευθερία είναι κι αυτή μια μορφή σκλαβιάς. Ο καταναγκασμός και η πειθώ αποτελούν αναγκαίες ρήτρες για την εγκαθίδρυσή της. Οι μαύροι «εκπαιδευόμενοι Αμερικανοί» της το έχουν καταλάβει αυτό προ καιρού. Γι αυτό κι αποφάσισαν να διαλέξουν μόνοι τα κελιά τους.
Πίσω από την ιδέα μιας ανεξαρτησίας αδύνατης χωρίς την επίκληση των όπλων που ενστερνίζεται η Γκρέις (βλέπε Αμερική), κρύβεται συνοπτικά ολόκληρη η ιστορία του 20ου αιώνα. Πίσω από την εθελούσια σκλαβιά, η διεστραμμένη νομοτέλεια αυτού που οι περισσότεροι από εμάς καλούμε πολιτισμένο κόσμο. Είναι ένας κόσμος, μας υπενθυμίζει ειρωνικά η ταινία, ο οποίος θεμελιώθηκε επάνω στη βία, την ανισότητα και την απολυταρχία, έχοντας προηγουμένως καθαγιάσει καθένα από αυτά στο όνομα κάποιας ενάρετης σκοπιμότητας. Ενας κόσμος ο οποίος υποκρίνεται πως μάχεται εκείνα ακριβώς τα δεινά που ο ίδιος πρώτος επινόησε.
Με τον ίδιο σαρκαστικό αφηγητή του Dogville για οδηγό και μια πιο σύνθετη πολιτική ατζέντα, το Manderlay γίνεται μια έξοχη μικρογραφία της ανθρώπινης κατάστασης απλωμένη σε ψεύτικα σκηνικά, ανύπαρκτα ντεκόρ, ένα ζωγραφισμένο δάπεδο, σαν πρόβα για ένα θέατρο που πρόκειται να παιχτεί. Το θλιμμένο θέατρο του ανθρώπινου είδους...
ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ
