Σχεδιάζει προσωπικά και στο χέρι όλα τα καρέ κάθε του ταινίας. Εχει αρνηθεί πρόταση έξι μηδενικών από την Ντίσνεϊ για να δουλέψει στο «Αladdin». Γυρίζει και πουλάει μικρού μήκους ταινίες για να χρηματοδοτεί ο ίδιος εξ ολοκλήρου τις μεγάλες του.

Γνωρίστε τον Μπιλ Πλίμπτον, τον ζωντανό θρύλο του ανεξάρτητου σινεμά animation, που φέτος έρχεται για πρώτη φορά στην Αθήνα στα πλαίσια του 14ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Conn-X όπου και διοργανώνεται ρετροσπεκτίβα του έργου του.

Ο Μπιλ Πλίμπτον έχει προταθεί για Οσκαρ, έχει διαγωνιστεί στο Σάντανς, έχει κερδίσει βραβεία στις Κάννες και το Ανεσί και αυτόν το Σεπτέμβρη θα λάβει το τιμητικό βραβείο της Πόλης των Αθηνών από το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας. Οικείος και φιλικός, μιλάει με τη σιγουριά και την ηρεμία ενός ανθρώπου που αισθάνεται απόλυτα ευτυχισμένος με αυτά που έχει πετύχει και συνεχίζει να πετυχαίνει, καθώς το βροντερό του γέλιο σκεπάζει τις σειρήνες και τους παντός είδους θορύβους της νεοϋορκέζικης καθημερινότητας. Σε μια αποκλειστική τηλεφωνική συνέντευξη, ο σπουδαίος καρτουνίστας (και παλιός γνώριμος του φεστιβαλικού κοινού) μιλάει για την πραγματικότητα του ανεξάρτητου κινηματογράφου, για τις επιρροές του, για τον Τομ Γουέιτς και τον Κουέντιν Ταραντίνο, για την Pixar και το «Τρίο της Μπελβίλ». Και, με αφορμή την προβολή του στα πλαίσια του 14ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας CONN-X, μας ξεναγεί στον υπέροχο νουάρ κόσμο του νέου του, σιωπηλού αριστουργήματος «Ιdiots And Αngels», όπου ένας άσωτος χαρακτήρας μετατρέπεται σε άγγελο παρά τη θέλησή του.

Θα θέλατε αρχικά να μας πείτε λίγα λόγια για τη νέα σας ταινία, «Ιdiots And Αngels»;

Το «Ιdiots And Αngels» είναι ένα φιλμ διαφορετικό από τις προηγούμενες δουλειές μου. Είναι σκοτεινότερο, έχει σοβαρές στιγμές και είναι πιο μυστηριώδες. Είναι σχεδόν σαν Ντέιβιντ Λιντς, αν ο Ντέιβιντ Λιντς έκανε φιλμ κινουμένων σχεδίων. Δεν ξέρω από πού ήρθε η ιδέα για την ταινία, αλλά θυμάμαι την πρώτη φορά που ενθουσιάστηκα με αυτήν. Ημουν στη Γαλλία πριν τρία χρόνια και έλεγα σε κάποιον τι σκόπευα να κάνω μετά και, χωρίς να ξέρω από πού μου ήρθε αυτό, είπα «είναι για έναν μαλακισμένο τύπο που του φυτρώνουν φτερά στην πλάτη και δεν τα θέλει». Εκείνη τη νύχτα στο ξενοδοχείο είχα ενθουσιαστεί πάρα πολύ και ξεκίνησα να γράφω ιδέες για την ιστορία, να σχεδιάζω χαρακτήρες, ακόμα και storyboards. Ηταν ένας από αυτούς τους φοβερούς καταιγισμούς ιδεών που έρχονται από το πουθενά και απλά του έδωσα και κατάλαβε. Τώρα, όπως γνωρίζετε, η ταινία έχει μουσική από τον Τομ Γουέιτς και τους Pink Martini.

Και τον Μόμπι.

Ο Μόμπι δεν είναι μέσα. Είχαμε προβλήματα με τα δικαιώματα, ήθελαν $5.000, δηλαδή πολύ πιο πάνω από το μουσικό μου μπάτζετ. Οπότε έπρεπε να αφαιρέσουμε τον Μόμπι από την τελική βερσιόν. Αλλά είναι ενδιαφέρον αυτό που έγινε με τον Τομ Γουέιτς, τον οποίον άκουγα καθώς ετοίμαζα την ταινία και με ενέπνευσε πάρα πολύ η γενικότερη αίσθηση και το συναίσθημα της μουσικής του. Οπότε τηλεφώνησα στον φίλο μου τον Τζιμ Τζάρμους, που τον γνωρίζει προσωπικά, και του είπα ότι έχω αυτό το νέο φιλμ και θα ήθελα να βάλω ένα τραγούδι του Τομ Γουέιτς μέσα. Του έδειξα ένα κλιπάκι και του άρεσε και μετά αυτός το έδειξε στον Γουέιτς και του άρεσε κι εκείνου, οπότε είπε ότι μπορούσα να χρησιμοποιήσω δύο τραγούδια του με πολύ λιγότερα χρήματα. Κανονικά χρεώνει $10.000 ή $20.000 το κομμάτι, αλλά μου το άφησε για πολύ λιγότερα, επειδή του άρεσε αυτό που κάνω. Δεν προσπαθεί να γίνει πλούσιος, του αρέσει να στηρίζει καλλιτέχνες που κάνουν ενδιαφέροντα πράγματα και των οποίων τη δουλειά αγαπάει. Και με τους Pink Martini ήμουν τυχερός επειδή, ο αδερφός μου ο Πίτερ τυχαίνει να είναι ο ηχολήπτης της μπάντας. Μάλιστα όταν έκανα το live action φιλμ μου «Guns On The Clackamas», ο Τόμας Λόντερντεϊλ (o ιδρυτής των Pink Martini) έκανε μια σύντομη εμφάνιση, οπότε τον γνωρίζω εδώ και 15 χρόνια.

Ξέρουμε ότι στις μικρού μήκους ταινίες σας προσπαθείτε να αποφεύγετε τους διαλόγους. Πώς αποφασίσατε να κάνετε το ίδιο και για μια μεγάλου μήκους;

Υπήρχαν τρεις λόγοι για τους οποίους αποφάσισα να χρησιμοποιήσω μόνο ηχητικά εφέ. Πρώτον, δεν είμαι πολύ καλός συγγραφέας διαλόγων, αισθανόμουν πως θα έπρεπε να προσλάβω κάποιον άλλον για να τους γράψει. Δεύτερον, χρειάζεται πολύς χρόνος για το lip-synch (δηλαδή τον συγχρονισμό διαλόγου και εικόνας). Είναι πολύ χρονοβόρο και πολύ ακριβό, οπότε σκέφτηκα πως θα ήταν ένας καλός τρόπος να γλιτώσω έξοδα. Και τρίτον, μου άρεσε πάρα πολύ το να μπορέσω να πω μια ιστορία με αποκλειστικά οπτική αφήγηση, αποκλειστικά οπτική ανάπτυξη χαρακτήρων. Για μένα, είναι πιο ποιητικό.

Μήπως έτυχε να δείτε το «WΑLL-Ε»; Επειδή περίπου 40 λεπτά της ταινίας είναι αποκλειστικά χωρίς διάλογο, οπότε μου ήρθε στο μυαλό καθώς παρακολουθούσα το «Ιdiots And Αngels».

Αγαπώ την Pixar και όλες τους τις ταινίες, αλλά το «WΑLL-Ε» δεν ήταν το αγαπημένο μου. Οπωσδήποτε μια καλή ταινία, αλλά ήταν υπερβολικά... άγονο για τα γούστα μου. Θέλω περισσότερους χαρακτήρες και περισσότερη αφήγηση. Αλλά μια άλλη ταινία που τα κατάφερε εξαιρετικά χωρίς διάλογο ήταν το «Τρίο Της Μπελβίλ». Νομίζω πως ήταν μια υπέροχη ιστορία χωρίς διάλογο, οπότε ένιωσα πως αφού μπορούσε να το κάνει (ο Σιλβέν Σομέ), θα μπορούσα κι εγώ. Οταν έκανα το «Ηair Ηigh» ήμουν αληθινά ενθουσιασμένος, πίστευα πως θα γινόταν η μεγάλη μου επιτυχία. Είχε όλους αυτούς τους Αμερικανούς σταρ μέσα: τον Ντέιβιντ Κάρανταϊν, τη Σάρα Σίλβερμαν, τον Ντέρμοτ Μαλρόνεϊ, ακόμα και ο Ματ Γκρένινγκ (δημιουργός των «Simpsons») έκανε μια φωνή. Και μετά ξόδεψα πολλά λεφτά πάνω στο animation, ήταν από τα πιο πλήρη φιλμ που έχω κάνει, είχε εντυπωσιακή κίνηση με την κάμερα, είχε τα πάντα. Και δεν τα πήγε καλά. Ημουν απογοητευμένος και θυμωμένος και είπα απλά ότι θα κάνω ένα μικρό φιλμάκι, όλο άσπρο-μαύρο, χωρίς διάλογο, μόνο μουσική και πολύ περίεργους χαρακτήρες. Και δεν ξέρω γιατί, αλλά αυτό έγινε το φιλμ που όλοι πιστεύουν ότι είναι το καλύτερό μου. Και είναι ενδιαφέρον το ότι δεν σκεφτόμουν το κοινό καθώς το έφτιαχνα, απλά σκεφτόμουν τι θα ήταν διασκεδαστικό να βάλω μέσα. Και έγινε το πιο επιτυχημένο μεγάλου μήκους έργο μου.

Σε μια εποχή όπου ο ανεξάρτητος κινηματογράφος έχει πρακτικά απορροφηθεί από τα μεγάλα στούντιο, εσάς ήταν συνειδητή η απόφαση να μείνετε μακριά από αυτό το Σύστημα, παραμένοντας ένας από τους λίγους αληθινά ανεξάρτητους δημιουργούς; Πόσο δύσκολο είναι αυτό στην πράξη;

Καλή ερώτηση... Αν η Pixar, αν ο Τζον Λάσετερ μου τηλεφωνούσε σήμερα και μου πρότεινε να σκηνοθετήσω το νέο τους φιλμ, θα ήμουν ενθουσιασμένος και ευτυχισμένος και πιθανότατα θα έτρεχα και θα το έκανα. Αλλά κανείς δεν μου το έχει προτείνει.

Και η Ντίσνεϊ;

Ναι, αυτό ήταν πριν κάμποσο καιρό, περίπου 15 χρόνια. Ημουν εν μέσω της δημιουργίας του «Τhe Τune» και δε μπορούσα να φύγω. Και η πρόταση δεν ήταν για να σκηνοθετήσω, ήταν για να πάω ως animator. Θα έπρεπε να είναι για σκηνοθεσία ή για σενάριο η πρόταση, για να με κάνει να πάω στο Χόλιγουντ. Αλλά μου αρέσουν τα χολιγουντιανά έργα, το «Κung Fu Ρanda» ήταν πολύ καλό, το «Χόρτον» μου άρεσε επίσης. Αλλά φοβάμαι πως με θεωρούν έναν σεξομανή μανιακό και τρελοχαρακτήρα, κάτι που δεν είμαι. Συνεπώς, αναγκάζομαι να κάνω αυτές τις ταινίες μόνος μου, κάτι που δεν είναι καθόλου κακό, γιατί μου ανήκουν τα δικαιώματά τους. Πληρώνω από την τσέπη μου και δεν υπάρχει έτσι καμία πίεση από διανομείς ή από ανθρώπους του marketing ή παραγωγούς και κανείς δε μπορεί να μου πει να μην κάνω κάτι που θέλω.

Οπότε ακολουθεί και η δημιουργική ελευθερία.

Ναι, είναι πολύ καλό αυτό. Είναι πολυτέλεια, στην πραγματικότητα.

Φοβάστε ότι θα χάνατε αυτή την πολυτέλεια αν συμφωνούσατε να δουλέψετε για ένα μεγάλο στούντιο;

Οπωσδήποτε, αλλά από την άλλη θα πληρωνόμουν πολλά χρήματα. Οπότε, δεν θα πείραζε να έβγαζα κάποια λεφτά κι ας ήθελαν να αλλάξουν πράγματα. Είμαι καλόβολος άνθρωπος, αν ήθελαν πολύ έντονα κάποια αλλαγή θα έλεγα: «ΟΚ, δική σας είναι η ταινία, απλά δώστε μου τα λεφτά μου». Οπότε δεν θα είχα πρόβλημα να το κάνω αυτό. Ομως αυτό που συμβαίνει τώρα είναι πως άλλοι άνθρωποι αρχίζουν να κοιτάζουν αυτό που κάνω και να εμπνέονται. Αυτή τη στιγμή βγαίνουν πολλές ανεξάρτητες animation μεγάλου μήκους ταινίες, από ανθρώπους σαν τον Σιλβέν Σομέ και μια Αμερικανίδα, τη Νίνα Πέιλι, που έχει ένα φιλμ που λέγεται «Sita Sings Τhe Βlues».

Μας άρεσε πάρα πολύ αυτή η ταινία! Εχει επιλεγεί κι αυτή για το φεστιβάλ και η Νίνα Πέιλι θα είναι επίσης προσκεκλημένη.

Αλήθεια;! Τέλεια! Θεωρώ, λοιπόν, ότι έχω εμπνεύσει πολλούς ανθρώπους να αποφύγουν τη βιομηχανία του Χόλιγουντ και να κάνουν δικά τους φιλμ. Σαν τον (παραγωγό) Τζον Γουίλιαμς που έκανε μόνος του το «Valiant» και το «Ηappily NEver Αfter». Και είμαι χαρούμενος να τους βλέπω να βγάζουν χρήματα και να επιτυγχάνουν, νομίζω πως πρόκειται για ένα πολύ υγιές κίνημα.

Υγιές και για εσάς προσωπικά;

Τα βγάζω πέρα. Οπωσδήποτε, δεν είμαι πλούσιος, δεν είμαι η Pixar ή η Dreamworks, αλλά έχω ένα ωραίο στούντιο και βγάζω αρκετά για να πληρώνω τους εργαζόμενούς μου. Δεν παίρνω ναρκωτικά και δεν έχω μεγάλα σπίτια στην εξοχή, εμένα η μεγάλη μου ευχαρίστηση είναι να γυρίζω ταινίες. Αυτή είναι η διασκέδασή μου και όλα όσα χρειάζομαι, στην πραγματικότητα.

Νομίζω πως σήμερα το animation προσπαθεί όλο και περισσότερο να μοιάζει με live action.

Ναι, αυτό είναι αλήθεια.

Στις δικές σας ταινίες, όμως, προσπαθείτε να δουλεύετε εκμεταλλευόμενος όλες τις δυνατότητες που έχει να προσφέρει το μέσο. Μένετε συνειδητά μακριά από το ρεαλισμό;

Είμαι μεγάλος φαν των ταινιών φαντασίας, των ταινιών που αποχωρούν από την πραγματικότητα και προσπαθώ όσο μπορώ να απομακρύνομαι από ρεαλιστικές φιγούρες. Για μένα, η διαφορά μεταξύ των δικών μου ταινιών και της Pixar είναι ότι οι δικές μου δείχνουν ότι έχουν γίνει στο χέρι, από κάποιον καλλιτέχνη. Της Pixar μοιάζουν σαν να έχουν γίνει από μηχανή και μάλιστα αυτό είναι το πρόβλημα που είχα με το αρχικό μέρος του «WΑLL-Ε». Είναι απλά η ίδια μηχανή που θα έβρισκες στο «Luxo Jr.» (σ.σ. ένα από τα πιο διάσημα μικρού μήκους ταινιάκια της Pixar, με πρωταγωνιστή ένα επιτραπέζιο φωτιστικό), απλά ένα κεφάλι πάνω σε ένα μηχανικό σώμα. Δεν μου αρέσει αυτό, αγαπώ τις ταινίες που διαθέτουν ένα ανθρώπινο άγγιγμα, που δίνουν την αίσθηση πως οι ζωγραφιές τους θα μπορούσαν να ανήκουν σε μουσείο. Για μένα, αυτή είναι η μαγεία του animation μου. Το γεγονός ότι χρησιμοποιώ λάθη. Κάνω πολλά λάθη, είναι εκεί για να τα δουν όλοι και νομίζω πως τα λάθη είναι που κάνουν τις ταινίες μου πιο ενδιαφέρουσες.

Ποιοι άλλοι animators σας έχουν επηρεάσει;

Υπάρχουν πολλοί. Θα πρέπει να πάω πίσω στον Γουίνσορ Μακέι, φυσικά. Ο Γουόλτ Ντίσνεϊ, οι Τεξ Εϊβερι και Μπομπ Κλάμπετ ήταν μεγάλες επιρροές, νομίζω ο Μιγιαζάκι επίσης, ο Τζον Λάσετερ, ο Σιλβέν Σομέ, ο Κουέντιν Ταραντίνο!

Με ποιον τρόπο;

Απομακρύνθηκε από το παραδοσιακό φιλμ δράσης, υπό την έννοια ότι μας φέρνει χαρακτήρες αληθινά ιδιόμορφους και συναρπαστικούς. Δεν είναι καλοί, δεν είναι κακοί, είναι απλώς τα πάντα. Και βρίσκω την αφήγησή του πολύ ενδιαφέρουσα. Μου αρέσουν πολύ οι χαρακτήρες του, μου αρέσει το πώς χρησιμοποιεί τη μουσική, το πώς χρησιμοποιεί την υπερβολική δράση. Πολλά έργα του, ειδικά το «Κill Βill», είναι στην πραγματικότητα μια ταινία φαντασίας, κάτι που βρίσκω πολύ διασκεδαστικό. Και μια μικρή πληροφορία: ο δολοφονημένος σύζυγος που θα παντρευόταν η Ούμα Θέρμαν στο «Κill Βill» ονομαζόταν κύριος Πλίμπτον. Ο Κουέντιν χρησιμοποίησε το όνομά μου για τον χαρακτήρα. Τον γνώρισα πριν πολύ καιρό στο Σάντανς όταν έβγαινε το «Reservoir Dogs» κι εγώ ήμουν εκεί με το «Τhe Τune». Ο Κουέντιν ξέρει τα πάντα για το σινεμά, δεν ξέρω πώς γίνεται αυτό, οπότε φυσικά γνώριζε και τη δουλειά μου και μου μίλαγε για τις ταινίες μου των οποίων είναι φαν. Και υπό μία έννοια το animation μου έχει πολλές ομοιότητες με τα φιλμ του. Είναι σέξι, είναι σουρεαλιστικό, πολύ βίαιο, έχει χιούμορ, και είναι αληθινά υπερβολικό. Οπότε υπάρχουν αρκετά κοινά στοιχεία.

Το workshop του Μπιλ Πλίμπτον στην Αθήνα

Ο αμερικάνος animator θα παρουσιάσει ένα workshop στον Ιανό στo πλαίσιo του αφιερώματος προς τιμήν του στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας CONN-X. Σε αυτό το πολυαναμενόμενο event, οι φίλοι του animation (και όχι μόνο) θα έχουν την ευκαιρία να δουν σε δράση έναν από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς του χώρου! Για όλα όσα θα περιλαμβάνει η παρουσίαση αυτή, ο Πλίμπτον μας είπε τα εξής:

«Αυτό που θα ήθελα να κάνω είναι να προβάλω μερικές νέες μου δουλειές που κανείς δεν έχει δει, από βίντεοκλίπ μέχρι μικρού μήκους. Θα δείξω κάποια πράγματα πάνω στα οποία δουλεύω αυτή τη στιγμή, και μετά θα ζωγραφίσω μπροστά σε όλους, και θα δώσω τις ζωγραφιές σε όποιον τις θέλει. Θα μιλήσω για την καριέρα μου, πώς ξεκίνησα, πώς πέτυχα ως ανεξάρτητος δημιουργός, και πώς μπορώ να επιβιώνω φτιάχνοντας ταινίες μικρού μήκους, το οποίο είναι μοναδικό. Λίγοι άνθρωποι βγάζουν λεφτά από μικρού μήκους ταινίες, αλλά οι δικές μου το καταφέρνουν. Οι μεγάλου μήκους χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να βγάλουν το κόστος τους, οπότε τα μικρά αυτή τη στιγμή φέρνουν περισσότερα έσοδα. Αλλά πιστεύω πως κάποια στιγμή και τα μεγάλου μήκους θα φέρουν πίσω τα λεφτά τους. Για το workshop τέλος, να πω ότι όποιος έρθει θα πάρει ένα δωρεάν σχέδιό μου. Ξέρω ότι υπάρχει κοινό στην Ελλάδα που ενδιαφέρεται για το animation, και άνθρωποι που θέλουν να μάθουν animation, και νομίζω αυτή είναι μια μεγάλη ευκαιρία να μάθουν πώς μπορούν να επιβιώσουν ως animators. Θα ήθελα να προσθέσω πως αν κάποιος θέλει να μάθει περισσότερα για τις ταινίες μου, μπορεί να επισκεφθεί το site http://www.plymptoons.com και αν θέλει να μάθει επίσης για το «Ιdiots and Αngels» υπάρχει το http://idiotsandangels.com, όπου θα δουν και πολλά κλιπάκια από τις ταινίες μου, πολλές πληροφορίες και σχέδια που χρησιμοποίησα για τη δημιουργία του φιλμ».

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

Shorts / Από το «Lucas The Ear Of Corn» του 1977 μέχρι το «Ηot Dog» του 2008, o Μπιλ Πλίμπτον έχει δημιουργήσει 32 ταινίες μικρού μήκους, με διάρκεια που κυμαίνεται από 2 μέχρι 9 λεπτά. Εχει προταθεί για 2 βραβεία Οσκαρ.

«Υour Face» (1987)
Μια πανέμορφα περίεργη επίδειξη τεχνικής από τον καρτουνίστα, όπου το πρόσωπο ενός άντρα αλλάζει μορφές καθώς τραγουδά. Υποψήφιο για Οσκαρ, διαγωνιστικό ταινιών μικρού μήκους στο Φεστιβάλ των Καννών.

«Τhe Τune» (1992)
Ακολουθώντας έναν συνθέτη που έχει 47 λεπτά για να γράψει την επιτυχία της καριέρας του, το μεγάλου μήκους ντεμπούτο του Πλίμπτον αποτίει φόρο τιμής σε 10 διαφορετικά είδη μουσικής. Συμμετοχή στο διαγωνιστικό του Σάντανς.

«Μondo Ρlympton» (1997)
Συλλογή των καλύτερων μικρού μήκους του Πλίμπτον και διαφημιστικά που απαγορεύθηκαν λόγω της βίας τους.

«Ι Married Α Strange Ρerson!» (1997)
Σύζυγος αναπτύσσει την ικανότητα να πραγματοποιεί οποιαδήποτε σκέψη περνά από το μυαλό του, προς μεγάλο σοκ της γυναίκας του. Βραβείο καλύτερης ταινίας στο φεστιβάλ κινουμένου σχεδίου του Ανεσί, διαγωνιστικό Σάντανς.

«Μutant Αliens» (2001)
Ενας Αμερικάνος αστροναύτης ξεμένει στο διάστημα για χρόνια, μέχρι που επιστρέφει στη Γη μαζί με το εξωγήινο πλήρωμά του διψασμένος για εκδίκηση. Βραβείο καλύτερης ταινίας στο Ανεσί.

«Ηair Ηigh» (2004)
Ενα δολοφονημένο νεαρό ζευγάρι επιστρέφει για να στοιχειώσει το σχολικό prom και να τιμωρήσει τον υπεύθυνο για τη μοίρα τους. Τρυφερό, τρομακτικό, αστείο, φρενήρες, δηλαδή όλα όσα είναι το σινεμά του Μπιλ Πλίμπτον.

«Guard Dog» (2004)
Το μικρού μήκους φιλμ που απαντά το ερώτημα που όλοι πάντα είχαμε: Για ποιο λόγο οι σκύλοι γαβγίζουν στα πάντα γύρω τους; Υποψήφιο για Οσκαρ. Ακολουθήθηκε από 2 συνέχειες, το «Guide Dog» (2006) και το φετινό «Ηot Dog» που θα προβληθεί στα πλαίσια του Φεστιβάλ.

«Ιdiots And Αngels» (2008)
Κάθαρμα αποκτά ένα ζευγάρι φτερών που τον καθοδηγούν σε καλές πράξεις και μια εξιλέωση για την οποία δεν νοιάστηκε ποτέ του. Φιλόδοξο, πειραματικό και καθηλωτικό, το σιωπηλό αυτό διαμάντι του Μπιλ Πλίμπτον μπορεί και να είναι η καλύτερη ταινία του. Θ. Δ.