Στο Λονδίνο του 18ου αιώνα, ο Γκουίνπλεϊν, ένας νεαρός άνδρας με παραμορφωμένο πρόσωπο, το οποίο τον κάνει να φαίνεται ότι χαμογελά συνεχώς, θα ενταχθεί σε έναν περιοδεύοντα θίασο. Το μόνιμα χαραγμένο χαμόγελο, αντικείμενο εκδίκησης από τον βασιλιά, σύντομα θα τον κάνει φίρμα, όμως γι αυτόν το πιο σημαντικό πράγμα είναι ο έρωτας του με την τυφλή Ντία.
Σε μια αυστηρά δομημένη κοινωνία με τον λαό εξαθλιωμένο, άβουλο και χωρίς ελπίδα αντίστασης, ο άνθρωπος που γελά, τολμά να παρουσιάσει την τραγικότητα της θέσης του και της τάξης του, να κραυγάσει για την κοινωνική αδικία, αλλά τον καταπίνει το βάραθρο της αναλγησίας των ισχυρών.
Ο σκηνοθέτης Ζαν Πιερ Αμερί, που μας μίλησε για τα πολύχρονα σχέδιά του να μεταφέρει την ομώνυμη νουβέλα του Ουγκό στη μεγάλη οθόνη, και τους λόγους που τον κάνουν να πιστεύει ότι είναι μια απόλυτα επίκαιρη ιστορία...
Έχετε πει ότι χρησιμοποιήσατε πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία στην προηγούμενη ταινία σας. Είχατε κάποιες προσωπικές σκέψεις ή εμπειρίες να οδηγούν το όραμά σας μέσα σε αυτήν την κλασική ιστορία;
«Ο Άνθρωπος που Γελά», αυτή η σπουδαία ιστορία του Ουγκό, είναι μία πολύ προσωπική ταινία για μένα. Διάβασα το μυθιστόρημα όταν ήμουν έφηβος και ταυτίστηκα με αυτόν τον νέο άνδρα, που νιώθει τόσο διαφορετικός από τους άλλους, που αμφισβητεί την ταυτότητά του και που βρίσκει τη θέση του ως ηθοποιός στη σκηνή του θεάτρου, όπως εγώ την βρήκα κάνοντας ταινίες. Όπως εκείνος, διχάστηκα ανάμεσα στον ιδεαλιστμό μου, την κοινωνική μου επανάσταση, και την ανάγκη μου για αναγνώριση, την αναζήτηση της επιτυχίας.
Η προηγούμενη ταινία σας, «Ανώνυμοι Ρομαντικοί», έτυχε εντυπωσιακής υποδοχής από κοινό και κριτικούς – μπορείτε να μαντέψετε την υποδοχή για αυτήν την ταινία; Διστάσατε ποτέ σχετικά με το πώς θα γυρίζατε μια σκηνή, σκεφτόμενος τις αντιδράσεις τρίτων;
Ονειρευόμουν όλη μου τη ζωή να μεταφέρω στο σινεμά αυτό το μυθιστόρημα, είχα την ταινία στο κεφάλαιο και ήμουν τόσο παθιασμένος με την ιστορία του που δεν μπορούσα να αμφιβάλλω για το ότι η ιστορία θα συγκινούσε τους θεατές. Είναι τόσο πλούσια, τόσο όσον αφορά την ψυχολογία των χαρακτήρων της όσο για την εικόνα μιας κοινωνίας σε κρίση, που μου φάνηκε σημαντικό να την αφηγηθώ ξανά.
Πόσο δύσκολο ήταν να απεικονίσετε έναν χαρακτήρα τόσο σημαντικό όσο ο πικραμένος ήρωάς μας; Ποια ήταν τα πιο σημαντικά κομμάτια του χαρακτήρα του, που σας δυσκόλεψαν περισσότερο;
Για μένα, ο χαρακτήρας του «Ανθρώπου που Γελά» είναι ένας νέος άνδρας τού σήμερα, μοιρασμένος ανάμεσα στον ιδεαλισμό του, την επιθυμία του να αλλάξει τα πράγματα, και την ανάγκη του για αποδοχή που θα τον κάνει να χάσει τα ιδεώδη του. Είναι η ιστορία ενός αφελούς, με την καλή έννοια, ατόμου το οποίο, αντιμετωπίζοντας τον κόσμο του πλούτου και της πολιτικής, θα ανακαλύψει την σκληρότητα, την βία του κόσμου αυτού.
Ο Ουγκό κριτικάρει την κατασκευή της κοινωνικής ταυτότητας που βασίζεται στο ταξικό στάτους. Πώς χειριστήκατε τη συγκεκριμένη πτυχή στην ταινία; Υπήρχε κάτι στην ιστορία, ένα απαιτητικό κομμάτι, που φοβηθήκατε να αντιμετωπίσετε;
Το όραμα της κοινωνίας του Βίκτορ Ουγκό είναι ακόμη απόλυτα μοντέρνα. Στο μεγάλο λόγο που βγάζει ο ήρωας στη Βουλή για να υπερασπιστεί τους φτωχούς, θα μπορούσαμε να πούμε ότι περιγράφει την κοινωνία μας που είναι σε κρίση, είναι μια κραυγή εξέγερσης κόντρα στις κοινωνικές ανισότητες, την ανεργία, , που είναι ακόμη επίκαιρη. Το πιο δυνατό ρητό λέει: «Ο παράδεισος των πλουσίων φτιάχνεται από την κόλαση των φτωχών». Μεταφέροντας στο σινεμά το κλασικό αυτό βιβλίο, ήθελα να μιλήσω για τον κόσμο σήμερα. Ο ήρωας της ιστορίας θα μπορούσε να είναι ένας «Αγανακτισμένος» του σήμερα, που αντιστέκεται στις κοινωνικές ανισότητες, την εξουσία και την αλαζονεία των άρχουσων τάξεων, την επιρροή των χρημάτων. Είναι η ιδιοφυία των μεγάλων συγγραφέων όπως ο Ουγκό που τους κάνει να είναι απόλυτα μοντέρνοι, να συνεχίζουν να μας μιλούν για εμάς και τον κόσμο μας.
O «Άνθρωπος που Γελά» προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από τη Videorama Films.
