Πολλοί σκηνοθέτες έχουν κατά καιρούς καταγγείλει υπερβολική ανάμειξη των στούντιο στις ταινίες τους, ότι δηλαδή το όραμά τους έχει τεθεί σε κίνδυνο από τις απαιτήσεις τους για πιο εμπορικές επιλογές, αλλά λίγοι μπορούν να συναγωνιστούν την τύχη, ή μάλλον ατυχία, που είχε η «Απληστία». Ο σκηνοθέτης της, Έριχ Φον Στροχάιμ, αναγκάστηκε να κόψει κατά πέντε ώρες (!) το 9ωρο φιλμ που με κόπο συναρμολόγησε, για να ευχαριστήσει το στούντιο, οι υπεύθυνοι του οποίου όμως προχώρησαν σε ακόμη μεγαλύτερες παρεμβάσεις (χωρίς την έγκριση του σκηνοθέτη) και κατέληξαν σε μια εκδοχή 2,5 περίπου ωρών.
Αυτές οι παρεμβάσεις μάλιστα δεν έγιναν βέβαια με καλλιτεχνικά κριτήρια ή με μια διαδικασία που σεβόταν το πνεύμα της ταινίας - αντίθετα επικράτησε η λογική τού τι ήταν πιο εύκολο να φύγει έτσι ώστε η τοξική για την εμπορική υγεία της ταινίας διάρκεια να γίνει πιο προσιτή στο ευρύ κοινό. Έτσι, βασικές υποπλοκές και δεύτεροι χαρακτήρες εξαφανίστηκαν εντελώς αφήνοντας στη θέση τους περισσότερες κάρτες για επεξήγηση, ακόμα και βασικές σκηνές άλλαξαν θέση μέσα στην ταινία.
Η ιστορία πίσω από την δημιουργία και κυκλοφορία της ταινίας, και το πώς αργότερα χάθηκαν για πάντα τα κομμένα κομμάτια της, είναι από τους αγαπημένους θρύλους της κινηματογραφικής βιομηχανίας, αλλά ευτυχώς η ίδια η ταινία είναι αρκετά δυνατή να επιβιώσει σε μεγάλο βαθμό τις δοκιμασίες, και να διασώσει τις χάρες της για το σημερινό κοινό, παραμένοντας μια μαγική, καθηλωτική δημιουργία, αν και βαριά χτυπημένη.
Φυσικά τα σημάδια από το απερίσκεπτο και επιπόλαιο κόψιμό της είναι αρκετά εμφανή, ειδικά αν εμπιστευθούμε τα όσα λένε αυτοί που έζησαν την παραγωγή: ο Στροχάιμ στόχευε σε ένα ανήκουστο μέχρι τότε ρεαλισμό και έκανε τα πάντα ώστε να σκιαγραφήσει με πιστευτό τρόπο την εξέλιξη των ηρώων, δίνοντας τους έναν άνευ προηγουμένου χρονικό περιθώριο να αναπτυχθούν. Στην εκδοχή που βλέπουμε εμείς, η πορεία τους είναι κάπως πιο απότομη, το δράμα κάπως λειψό, οι μεταβολές τους όχι τόσο ομαλές.
Η εκπληκτική και προφητική δουλειά, όμως, που έκανε ο Στροχάιμ με την κινηματογράφησή του, την οποία και χρησιμοποιεί ουσιαστικά για την αφήγηση της ιστορίας του πιστός στις επιταγές του ρεαλισμού και μακριά από θεατρικές συμβάσεις, βοηθά την «Απληστία» να ξεπεράσει όχι μόνο τις ατυχείς παρεμβάσεις τρίτων αλλά να παραμείνει συναρπαστική ακόμη και 90 χρόνια μετά. Στο πνεύμα του ίδιου ρεαλισμού, ο Στροχάιμ οδηγεί τους ηθοποιούς του σε ηλεκτρισμένες ερμηνείες, που απομακρύνονται από τις υπερβολικές κορώνες της εποχής, ενώ η ήδη φοβερά εύστοχη (και ιδιαίτερα πεσιμιστική) κεντρική ιστορία σταδιακά πνίγει το κάθε τι θετικό στις σκοτεινές, σάπιες πλευρές της ανθρώπινης ψυχολογίας που ανθίζουν χάρη στην συντριπτική παρουσία του χρήματος. Μπορεί η «Απληστία» να είναι μια μισερή εκδοχή του οράματος του δημιουργού της αλλά θα μείνει στην ιστορία ως το λαβωμένο αριστούργημα που δε θα γεράσει ποτέ.
Χριστίνα Λιάπη
