Ο Πλάτων Ριβέλλης, ιδρυτής του «Κύκλου» και δάσκαλος σχεδόν δύο χιλιάδων φωτογράφων ως τώρα, αποφάσισε να δωρίσει τη φωτογραφική του βιβλιοθήκη, που μετρά σχεδόν 3.500 σπάνια και συλλεκτικά βιβλία φωτογραφίας, στο Μουσείο Μπενάκη, που φιλοξενεί τις συναντήσεις τους από το 2003.

Προστιθέμενη στο Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου των 2.800 τίτλων, η φωτογραφική βιβλιοθήκη του μουσείου φτάνει τους 6.300 τίτλους, και γίνεται η σημαντικότερη στην Ελλάδα - ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε ότι το ΤΕΙ Φωτογραφίας έχει στη βιβλιοθήκη του 60 βιβλία.

Οι εικόνες των 75 φωτογράφων δεν θα είναι τυπωμένες κι αναρτημένες στους τοίχους, αλλά θα προβάλλονται σε 20 οθόνες.

Το γιατί επέλεξαν αυτό τον σπάνιο τρόπο έκθεσης, που εγκαινιάστηκε χθες στο Μουσείο Μπενάκη, εξηγεί ο Πλάτων Ριβέλλης: «Βαριέμαι κι αισθάνομαι αμήχανα με τις εκθέσεις. Με αυτό τον τρόπο ανανεώθηκε το ενδιαφέρον και η χαρά μου, γιατί η ψηφιακή τεχνολογία αλλάζει προς το καλύτερο».

Η ψηφιακή φωτογραφία έχει πολέμιους, που μιλούν για χειρότερη ποιότητα. Ενα απλό επιχείρημα, σύμφωνα με τον Ριβέλλη, είναι ότι κάποτε έλεγαν πως «οι μεγάλες μηχανές έχουν καλύτερη ποιότητα, αλλά όλοι χρησιμοποιούσαν μικρές. Με την ίδια λογική η ψηφιακή φωτογραφία έχει χαμηλότερη ποιότητα, αλλά μεγαλύτερη ευκολία».

Στέκεσαι, λοιπόν, στις αίθουσες του Μπενάκη, κοιτάς στην οθόνη και τις εικόνες να αλλάζουν ύστερα από μερικά δευτερόλεπτα. Ο θεατής, έτσι, δεν υποχρεώνεται σε πολλών λεπτών ενατένιση μιας φωτογραφίας.

«Οι γκαλερί προωθούν αυτό τον τρόπο έκθεσης (στο κάδρο) για να πουληθεί καλύτερα. Αλλιώς απομυθοποιείται, άρα δεν αξίζει ένα εκατομμύριο ευρώ» καταλήγει ο Ριβέλλης. «Η θέση μας είναι ότι η φωτογραφία είναι περισσότερο μια εικόνα παρά ένα αντικείμενο. Και το ποιος είναι καλλιτέχνης το δείχνει ο χρόνος κι όχι το ΑΦΜ του. Ο ιερέας, ο εραστής και ο καλλιτέχνης όταν γίνονται επαγγελματίες είναι επικίνδυνο. Ολοι οι σοβαροί καλλιτέχνες είναι ερασιτέχνες».

Γενικά τα όρια δεν τον απασχολούν πολύ. Οπως το πότε ακριβώς γεννήθηκε η φωτογραφία ή αν όλες οι φωτογραφίες είναι τέχνη: «Ενα κομμάτι του σινεμά είναι τέχνη κι ένα άλλο όχι. Το ίδιο ισχύει και στη φωτογραφία. Κινείται σε τεντωμένο σχοινί».

Ο Ριβέλλης είναι χρόνια δάσκαλος φωτογραφίας. Πρόσφατα και κινηματογράφου, άρα και ο πλέον αρμόδιος να απαντήσει αν η τέχνη και η ευαισθησία διδάσκονται: «Η τέχνη σε μεγάλο βαθμό διδάσκεται. Η ευαισθησία δεν διδάσκεται, αλλά καλλιεργείται η γλώσσα. Ο δάσκαλος δείχνει μονοπάτια για να γλιτώνουμε δρόμο».

Προτιμήθηκαν σημερινά μέλη του «Κύκλου» να εκθέσουν τα έργα τους, αν και πολλά παλιά μέλη είναι σήμερα διάσημοι φωτογράφοι, προκειμένου να αναδειχθεί ότι υπάρχει συνεχής παραγωγή νέων φωτογράφων και για να μην καπελωθούν όσοι πέρασαν από τον «Φωτογραφικό Κύκλο» ως μαθητές του Ριβέλλη.

Ανάμεσα στους φωτογράφους της έκθεσης «Είκοσι χρόνια Κύκλος» είναι οι Φωτεινή Κοντουδάκη, Θανάσης Μπίμπας, Πλάτων Ριβέλλης, Πάνος Ροζάκης, Μάνια Μπενίση, Μαρία Παγκάλη, Λουκάς Βαλεντής και Δημήτρης Καρπουζής.

Σοφία Στυλιανού