Ελευθερία Αρβανιτάκη: «Το λαϊκό και το παραδοσιακό τραγούδι είναι τα θεμέλιά μου»

06.04.2010
Μετά επτά χρόνια ξαναβρίσκεται και πάλι μόνη «Πρόσωπο με πρόσωπο» στη σκηνή η Ελευθερία Αρβανιτάκη. Μιλά για τον χρόνο, τη φθορά, την εμπειρία, τις μουσικές συνεργασίες και λέει πού πρέπει να έρθει επειγόντως η... «Ανάσταση»

Μετά επτά χρόνια ξαναβρίσκεται και πάλι μόνη «Πρόσωπο με πρόσωπο» στη σκηνή η Ελευθερία Αρβανιτάκη. Μιλά για τον χρόνο, τη φθορά, την εμπειρία, τις μουσικές συνεργασίες και λέει πού πρέπει να έρθει επειγόντως η... «Ανάσταση»

Αυτό που θέλει είναι η κάθε μέρα της να είναι διαφορετική. Και το έχει καταφέρει σε μεγάλο βαθμό. Γιατί η Ελευθερία Αρβανιτάκη είναι μία ερμηνεύτρια μεγάλων αποστάσεων, που έχει περιηγηθεί σε πολλά και διαφορετικά μουσικά τοπία, στα οποία προσθέτει πάντα τη δική της, ιδιαίτερη προσωπική σφραγίδα.

«Στη ζωή μου μου αρέσει να αλλάζω συνεχώς. Βαριέμαι τη στατικότητα. Θέλω η κάθε μέρα μου να είναι διαφορετική», λέει η Ελευθερία Αρβανιτάκη.

Μετά επτά ολόκληρα χρόνια ξαναβρίσκεται και πάλι μόνη στη σκηνή, δοκιμάζει και δοκιμάζεται σε πράγματα γνωστά αλλά και καινούργια και προσκαλεί τον κόσμο να ταξιδέψει μαζί της με όχημα τη μουσική και τα τραγούδια. Γιατί τη διέξοδο της μουσικής, όπως η ίδια λέει, την έχουμε σήμερα περισσότερο ανάγκη παρά ποτέ.

Η Ελευθερία Αρβανιτάκη έρχεται «Πρόσωπο με πρόσωπο» με τον καλλιτεχνικό εαυτό της μετά επτά ολόκληρα χρόνια. Ποια είναι τα κέρδη και ποιοι οι πιθανοί κίνδυνοι μια τέτοιας προσωπικής παράστασης που σας θέλει στη σκηνή για τρεις ολόκληρες ώρες;

Νομίζω ότι έχει μόνο κέρδος. Η ανάγκη μου να βγω μόνη μου να παίξω, σε μια παράσταση, όπως ακριβώς την ονειρεύομαι, είναι σταθερή. Απλώς τα τελευταία χρόνια προέκυψαν όμορφες συνεργασίες, οπότε δεν είχα την ευκαιρία να κάνω κάτι πιο προσωπικό. Σίγουρα οι προσωπικές εμφανίσεις είναι ευθύνη μεγάλη αλλά και ταυτόχρονα χαρά μεγάλη.

Τι διαφορετικό έχουν οι προσωπικές εμφανίσεις από μια συνεργασία; Εσείς τι από τα δύο προτιμάτε;

Είναι πράγματι τελείως διαφορετικό. Σε μια συνεργασία έχεις παρέα, μοιράζεσαι, κάνεις έναν διάλογο, μπαίνεις στη συνήθεια του άλλου, είναι ένας μικρός γάμος... Στο προσωπικό πρόγραμμα σου δίνεται η δυνατότητα να συγκεντρωθείς, να κάνεις πράγματα που δεν μπορούν να χωρέσουν σε μια συνεργασία, να δώσεις το 100% του εαυτού σου. Το καθένα έχει τα καλά του. Η παράσταση αυτή παρουσιάστηκε ήδη με μεγάλη επιτυχία στη Θεσσαλονίκη.

Σε αυτό το ραντεβού με τον εαυτό της, η Ελευθερία Αρβανιτάκη ανακάλυψε καινούργια πράγματα για εκείνη και ποια είναι αυτά;

Συνέχεια ανακαλύπτω καινούργια κομμάτια του εαυτού μου.

Το ξεκίνημα από τη Θεσσαλονίκη ήταν ενσυνείδητη επιλογή ή απλώς προέκυψε;

Είχα αποφασίσει εξαρχής να κάνω τις εμφανίσεις στην Αθήνα μετά τον χειμώνα, γιατί χρειαζόμουν μια περίοδο ξεκούρασης. Βρέθηκε όμως αυτός ο πολύ ιδιαίτερος χώρος στη Θεσσαλονίκη, το «Stage», που με τράβηξε πολύ. Εξάλλου με τη Θεσσαλονίκη έχω μια ξεχωριστή σχέση, μου αρέσει πολύ, έχω πολλούς προσωπικούς φίλους εκεί.

Θα μας μεταφέρετε κάποιες εικόνες από αυτές τις παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη;

Ηταν εξαιρετική η ατμόσφαιρα. Το κοινό στη Θεσσαλονίκη είναι πολύ δοτικό στα πράγματα που του αρέσουν πραγματικά.

Καταλαβαίνετε από τα πρώτα κιόλας βράδια αν μια παράσταση θα πάει καλά;

Η πρεμιέρα είναι πάντα πολύ σημαντική. Γι’ αυτό και υπάρχει μεγάλο άγχος για το αν όλα θα πάνε καλά στην πρεμιέρα. Από κει παίρνεις τα πρώτα μηνύματα και κάνεις κάποιες αλλαγές αν νιώθεις ότι χρειάζεται.

Από τη συγκεκριμένη μουσική παράσταση, πάντως, πρέπει να είστε ιδιαίτερα ικανοποιημένη καθώς αποφασίσατε να την αποτυπώσετε και στη δισκογραφία πριν καλά καλά ολοκληρωθεί.

Επειδή δεν είχα προλάβει να ηχογραφήσω την προηγούμενη παράστασή μου, αυτήν τη φορά θέλησα να βιαστώ για να τα καταφέρω. Ετσι μέσα στον Απρίλιο θα κυκλοφορήσει αυτό το πρόγραμμα σε διπλό CD και DVD.

Ο χρόνος που περνά έχει περισσότερα θετικά ή αρνητικά για έναν ερμηνευτή; Η εμπειρία καλύπτει τη φθορά ή το αντίθετο;

Αυτά πάνε μαζί. Το σίγουρο είναι πως δεν θα ήθελα να γυρίσω σε κάποια περασμένη εποχή. Αισθάνομαι πολύ καλά τώρα. Τα χρόνια που πέρασαν ήταν δημιουργικά, γεμάτα χαρά, δημιουργικότητα, ταξίδια. Ομως, μου αρέσει όπως περνάω τώρα.

Η δική σας σχέση με τον χρόνο ποια είναι; Τα πάτε καλά μαζί του, τον φοβάστε...;

Αλλες φορές δεν τα πάμε καθόλου καλά κι άλλες φορές πάλι τα βρίσκουμε. Τη συγκεκριμένη περίοδο η σχέση μου με τον χρόνο είναι αρμονική.

Τι θεωρείτε ότι λείπει σήμερα από το ελληνικό τραγούδι;

Λείπουν οι συντροφιές, λείπει η αισιοδοξία. Ζούμε πλέον σε μια διαφορετική, πολύ δύσκολη εποχή. Ο κόσμος είναι πιεσμένος, αντιμετωπίζει τρομερά προβλήματα, έχει κλειστεί στον εαυτό του, έχει απομονωθεί, έχει χάσει την επικοινωνία με τους άλλους, έχει γίνει ιδιαίτερα επιθετικός. Δύσκολες ημέρες ήρθαν και χρειάζεται ψυχραιμία για να μπορέσεις να προστατευτείς.

Τι σημαίνει για σας επιτυχία; Τον δικό σας πήχη πόσο ψηλά τον βάζετε;

Επιτυχία είναι να σε αποδέχεται το κοινό, να σε σέβονται οι συνεργάτες σου, να μπορείς να κάνεις αυτό που σου αρέσει, αυτό που πιστεύεις...

Πώς αισθάνεστε για το γεγονός ότι έχετε καταφέρει να κάνετε επιτυχίες με τραγούδια «δύσκολα» όπως, για παράδειγμα, η μελοποιημένη ποίηση του Καβάφη ή ακόμα και τα πιο πρόσφατα κομμάτια του Χαβιέ Λιμόν;

Πραγματικά όλο αυτό αποτελεί για μένα μεγάλη ικανοποίηση.

Σε ποιον τομέα της ζωής μας θεωρείτε ότι πρέπει επειγόντως να έρθει η... «Ανάσταση»;

Η Ανάσταση πρέπει να έρθει κατ’ αρχάς στο αίσθημά μας. Να γίνουμε πιο φιλόξενοι, πιο ζεστοί με τους ανθρώπους γύρω μας και κυρίως με ανθρώπους από άλλες χώρες. Και να λειτουργούμε πιο ανοιχτά, πιο δοτικά, πιο τρυφερά.

Η διαδρομή

Ενα ταξίδι μέσα από την τέχνη

Οταν κάνατε τα πρώτα σας βήματα με την «Οπισθοδρομική Κομπανία» μπορούσατε να φανταστείτε ότι στο μέλλον θα ακολουθήσετε τόσο διαφορετικά μουσικά μονοπάτια;

Σε καμία περίπτωση δεν το φανταζόμουν. Ολο αυτό είναι ένα ταξίδι ζωής, ένα ταξίδι μέσα από την τέχνη και τη μουσική με συνοδοιπόρο τον κόσμο που με ακολουθεί και με στηρίζει όλα αυτά τα χρόνια.

Το κυνηγάτε το καινούργιο, το διαφορετικό; Το έχετε ανάγκη για να ανανεώνεστε;

Σε όλη αυτήν τη διαδρομή είχα την τύχη να προκύψουν πολλές εκπλήξεις, μοναδικές συναντήσεις. Πιστεύω, όμως, ότι χωρίς ρίσκο και αλλαγές δεν πηγαίνεις μπροστά. Στη ζωή μου μού αρέσει να αλλάζω συνεχώς. Βαριέμαι τη στατικότητα. Θέλω η κάθε μέρα μου να είναι διαφορετική.

Παρ’ όλα αυτά αισθάνεστε ότι κάποιο συγκεκριμένο μουσικό είδος θα αποτελεί για πάντα το θεμέλιο της ερμηνευτικής σας φυσιογνωμίας;

Το θεμέλιο θα έλεγα πως είναι το λαϊκό και το παραδοσιακό τραγούδι. Αλλά από τότε που ξεκίνησα μέχρι σήμερα το παραδοσιακό τραγούδι το αντιμετωπίζω όχι ως μουσειακό είδος, αλλά ως κάτι ζωντανό.

Διεθνής καριέρα

"Δεν θα άφηνα ποτέ την Ελλάδα"

Εσείς που έχετε δουλέψει αρκετά και στο εξωτερικό, σε ποια επίπεδα θεωρείτε ότι υστερεί η ελληνική δισκογραφία;

Σε επίπεδο επαγγελματισμού και διαδικασίας η ελληνική δισκογραφία δεν υστερεί σε τίποτα σε σχέση με το εξωτερικό. Η ουσιαστική διαφορά είναι ότι έξω απευθύνονται σε μια πολύ μεγάλη αγορά και αυτό φυσικά έχει αντίκτυπο και στην ποιότητα της κάθε δουλειάς και στα μέσα που διατίθενται για να πραγματοποιηθεί.

Δεδομένου ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει, ως μικρότερη χώρα, μια βαθύτερη οικονομική κρίση, η κρίση έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο και στη δισκογραφία. Πρέπει να γίνουν αλλαγές στη δισκογραφία και θα γίνουν αλλαγές. Ακόμη, όμως, είμαστε σε ομιχλώδες τοπίο. Χρειάζεται επένδυση στην τέχνη. Γιατί η συρρίκνωση ρίχνει και το επίπεδο.

Διεθνής καριέρα: στόχος ή κάτι που απλώς προκύπτει; Θα αφήνατε ποτέ την Ελλάδα για να δουλέψετε στο εξωτερικό;

Κατ’ αρχάς δεν μου αρέσει ο όρος διεθνής καριέρα. Εγώ μέσα σε αυτήν την πορεία είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω τη δουλειά μου στο εξωτερικό στο πλαίσιο ενός δημοφιλούς, τα τελευταία χρόνια, ρεύματος, της world μουσικής.

Η αλήθεια είναι ότι δεν το κυνήγησα ποτέ όλο αυτό, απλώς προέκυψε και φυσικά χαίρομαι πολύ που προέκυψε. Μέσα από αυτό μπορείς να κάνεις συνεργασίες, να ανταλλάσσεις πολιτισμούς. Από κει και πέρα δεν θα μπορούσα ποτέ να ζήσω και εργαστώ σε σταθερή βάση στο εξωτερικό, γιατί αυτό που κάνω εγώ απευθύνεται κατά κύριο λόγο στην Ελλάδα.

Η παράσταση στο «REX»

Η Ελευθερία Αρβανιτάκη παρουσιάζει τη μουσική παράσταση «Πρόσωπο με πρόσωπο» στο «Rex». Η πρεμιέρα της θα γίνει στις 9 Απριλίου, ενώ θα δοθούν συνολικά δέκα παραστάσεις, κάθε Παρασκευή και Σάββατο, έως τις 8 Μαΐου. Στην παράσταση αυτή η ερμηνεύτρια έρχεται «αντιμέτωπη» με τους πιο σημαντικούς σταθμούς της καριέρα της, αλλά και με αγαπημένα τραγούδια άλλων καλλιτεχνών που θαυμάζει. Βασικοί συνεργάτες της είναι ο Μανόλης Παντελιδάκης και ο Κωνσταντίνος Ρήγος.

Συνέντευξη στην Αναστασία Κουκά ([email protected])