Το Έβδομο Ρούχο: Ένα ταξίδι στα μεγάλα μυστικά

21.05.2001
Μια βοηθός σκηνογράφου που ακούει Νίνα Χάγκεν και Πινκ Φλόϊντ, ένα ερωτευμένο ζευγάρι που το χωρίζει ο θάνατος, ένα καλά κρυμμένο μυστικό, ένα Δέντρο που μιλάει, ερωτικές σκηνές που μοιάζουν με διονυσιακές τελετές, ένας άντρας που αργοπεθαίνει και εφτά νεκρικά φλάμπουρα.
Μια βοηθός σκηνογράφου που ακούει Νίνα Χάγκεν και Πινκ Φλόϊντ, ένα ερωτευμένο ζευγάρι που το χωρίζει ο θάνατος, ένα καλά κρυμμένο μυστικό, ένα Δέντρο που μιλάει, ερωτικές σκηνές που μοιάζουν με διονυσιακές τελετές, ένας άντρας που αργοπεθαίνει και εφτά νεκρικά φλάμπουρα.
Μια περιπλάνηση από την καρδιά της Αθήνας στις Ρίζες, Θεσσαλίας.
Μυστικιστικό, διονυσιακό, μυθολογικό, ιστορικό, ονειρώδες το εξαίρετο "Έβδομο Ρούχο" της Ευγενίας Φακίνου ξέρει καλά το παιχνίδι της αφήγησης.

ΤΟ ΕΡΓΟ
"Αγαπώ τις γυναίκες. Οι γυναίκες έχουν τα μεγάλα πάθη. Αυτές είναι που γράφουν την Ιστορία. Που σηκώνουν στους ώμους τους τις σημαδιακές στιγμές."
Η "Ρούλα" είναι μια μόνη, μάλλον αποτυχημένη, λίγο περίεργη γυναίκα, που ζωγραφίζει σκηνικά θεατρικών παραστάσεων. Κάποια στιγμή, ένα περίεργο όνειρο, θα την οδηγήσει να βρει τις ρίζες της και να συναντηθεί με την οικογένεια της μάνας της, της "Αρχοντούλας". Ξαφνικά, από την πεζή καθημερινότητα της Αθήνας, η "Ρούλα" θα βρεθεί σ' έναν άλλο κόσμο, όπου τα δέντρα μιλούν και τα μυστικά είναι καλά κρυμμένα.
Στις Ρίζες, Θεσσαλίας η Ρούλα θα γνωρίσει τη γιαγιά της: Τη "Μάνα" που είναι ένα πρόσωπο σχεδόν μυθικό, παγκόσμιο. Δυνατή, έχει υπομείνει τις δυσκολίες της ζωής και της ιστορίας, γεννώντας παιδιά, που θα δυστυχήσουν κι αυτά με τη σειρά τους, όπως και η ίδια. Η "Μάνα" που ξεκίνησε κοριτσάκι με τον "Ανδρόνικο", τον άντρα της από τη Μικρά Ασία, για να χάσει στην πορεία προς τη νέα πατρίδα τα πάντα. Το παιδί της, τον άντρα της, τον έρωτα. Στη νέα πατρίδα, όλα είναι διαφορετικά. Ο "Ανδρόνικος" θα αντικατασταθεί -με τη βία- από έναν άλλο άντρα, ένα τέρας.
Μια πορεία που ξεκινάει από έναν "Παράδεισο", ο οποίος φυσικά καταστρέφεται. Η προσγείωση της "Εύας" στον αληθινό κόσμο θα ξεκινήσει και θα τελειώσει με πόνο.

ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ
Η Αλέκα Παϊζη είναι η ιδανική Μάνα για το "Έβδομο Ρούχο". Χαμηλόφωνη, υποβλητική, τρυφερή και γλυκιά, αλλά δυνατή, κουβαλάει πάνω της γενιές -κυριολεκτικά και θεατρικά- κρίματα και ιστορίες και φυσικά σοφία.
Η Αγγελική Παπαθεμελή, τολμά να αφήσει τα εύθραυστα πλάσματα, που έχει υποδυθεί μέχρι τώρα και να μεταμορφωθεί σε ζόρικη και κυνική Ρούλα. Λιγότερο πειστική στις σκηνές, που διαδραματίζονται στην Αθήνα, σαφώς καλύτερη και πιο αληθινή στην αναζήτηση της μνήμης.
Η Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη, ως "Ελένη" δίνει -μετά την Παϊζη- την καλύτερη ερμηνεία της παράστασης.
Ο Νίκος Καραθάνος, στο δύσκολο βουβό, ρόλο του "Φώτου", επιστρατεύει όλη του τη δύναμη. Η φιγούρα του "Φώτου", που αργοπεθαίνει, περιμένοντας μια λέξη μόνο, είναι αποκαλυπτική.
Η Ευγενία Αποστόλου και ο Γιάννης Κότσιφας, που υποδύονται τρεις ρόλους έκαστος, είναι τόσο πειστικοί και στους τρεις, που ο θεατής μπερδεύεται στο χειροκρότημα, όταν ανακαλύπτει ότι . . . κάποιοι λείπουν.

Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ

Τα μυστικά του σινεμά
Δεν είναι στο νόημα μα στην αλήθεια που έχουν
Τα ορατά οράματα κινούμενα μπροστά μας
Παράλογα ή λογικά
Τα μυστικά του σινεμά
Είναι και αυτά εικόνες
Ανδρέας Εμπειρίκος

Ο Δημήτρης Μαυρίκιος έχει δημιουργήσει μια παράσταση εικόνων. Μοιάζει σαν ο σκηνοθέτης να μετέφερε το μυθιστόρημα της Ευγενίας Φακίνου αρχικώς σε εικόνες και μετά σε πράξη και λέξεις. Και αφού έγινε η μεταφορά ενός έργου τέχνης από ένα μέσο σε ένα άλλο, ο σκηνοθέτης έπρεπε να διηγηθεί την ιστορία από την αρχή. Σε μια άλλη γλώσσα. Στη γλώσσα του θεάτρου, η οποία όμως για τον Μαυρίκιο μπερδεύεται μ' αυτήν του σινεμά.
Ο ίδιος λέει: "Στις πρόβες λέγαμε συνέχεια μεταξύ μας, αυτό το πλάνο, εκείνο το πλάνο και ξαφνικά συνειδητοποιούσαμε ότι μιλάμε για σκηνές."
Η Ρούλα, παραδείγματος χάριν, "μετατρέπεται" σε βοηθό σκηνογράφου και το θέατρο παίρνει τη θέση του μέσα στο θέατρο. Επιπλέον τα φλας-μπακ, το χθες μέσα στο σήμερα και το αντίθετο, το παράλογο μέσα στο λογικό, η μαγεία μέσα στο ρεαλισμό και οι παράλληλες πραγματικότητες του μυθιστορήματος βρίσκουν τρόπο να ειπωθούν, μέσα από τον κόσμο των εικόνων του Μαυρίκιου.
Ας μην πούμε το κοινότοπο "μην τη χάσετε", γιατί μάλλον δε θα τη χάσετε.

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ

Η συμβολή της Φακίνου και του Βογιατζή
Την παρακαλούσα να ανακατευθεί, λέει ο Δημήτρης Μαυρίκιος για την Ευγενία Φακίνου, κι εκείνη μου έλεγε: "Πας μια χαρά, συνέχισε." Και ξαφνικά η κολλητή μου φίλη, η Ευγενία, αλλά και ο Λευτέρης (Βιογιατζής) κρατούσαν αποστάσεις, λέγοντάς μου συγχρόνως ότι τα κάνω όλα καλά.
Κι εγώ ήθελα μια μαμά. Πρέπει να πω ότι με βοήθησε η γενναιοδωρία του Λευτέρη που μου είπε: Έλα (στο θέατρο) και κάνε ό,τι θέλεις.

Η Φακίνου παραδίδει το έργο στον Μαυρίκο
Φακίνου: Το βιβλίο γράφτηκε το 1983 και το είχα τάξει από τότε στον Δημήτρη. Πιστεύω ότι έκανα πολύ καλά που περίμενα τόσα χρόνια.
Είχα αποδεχθεί ότι θα έβλεπα ένα άλλο έργο, αν και τελικά δεν είναι έτσι. Ήθελα όμως ο Δημήτρης να κάνει ό,τι του ερχόταν, οπότε ήμουν έτοιμη για όλα.

Τα τρία βήματα του Μαυρίκιου
Κάνω την πρώτη κρούση στην Παϊζη. Δέχεται, πηδάω από τη χαρά μου. Με την Αλέκα αισθάνομαι μαθητής και αυτό είναι σπουδαίο. Όταν είσαι 50 χρόνων οι Δάσκαλοι γίνονται όλο και λιγότεροι.

Δεύτερη κρούση στην Αγγελική Παπαθεμελή. Πως να προτείνω στην Αγγελική, που στο Γυάλινο Κόσμο ήταν η Λώρα, να κάνει αυτή τη φορά ένα ρόλο στους αντίποδες, αυτόν της Ρούλας. Τόλμησα. Δέχεται.

Τρίτη κρούση. Στον Νίκο τον Καραθάνο. Του προτείνω ένα -σπουδαίο κατ΄εμέ ρόλο- αλλά βουβό. Ο Νίκος έχει παίξει πρωταγωνιστικούς ρόλους, πως να του προτείνω τον Φώτο, που λέει μόνο "Αρχοντούλα, πρόλαβα;" Δέχεται, πετάω στα σύννεφα.

Η Μουσική
Η μουσική στο έργο ορίζει το χρόνο, λέει η Φακίνου. Ο Μαυρίκιος παραφράζει τον Τένεσσυ Ουίλιαμς: "Η μνήμη και η μουσική είναι ταυτόσημες." Στην παράσταση υπάρχουν 150 με 200 στιγμές μουσικής και ήχων.

Ο Χώρος
"Ο χώρος δε με δυσκόλεψε", λέει ο Δημήτρης Μαυρίκιος, "είχα ήδη σχεδιάσει μια κάτοψη και η διασκευή του μυθιστορήματος έγινε με βάση το σχέδιο".